Cuộc chiến tranh xâm lược Inđônêxia của đế quốc Nguyên - Mông (thế kỷ XIII)

CUoÄC CHIe

á

N TRaNH XaÂM LöÔïC INÑoÂNeÂXIa

CU

Û

a Ñe

á

qUo

á

C NGUYeÂN - MoÂNG

(THe

á

KY

Û

XIII)

BuøI tHò AùNH VAÂN*

Naêm 1279, sau khi tieâu dieät nhaø

Toáng, laäp neân nhaø Nguyeân treân

ñaát Trung Hoa, Khubilai (Hoát Taát Lieät)

tieáp tuïc nuoâi döôõng tham voïng baønh

tröôùng xuoáng phía Nam bôûi söï haáp daãn cuûa

vuøng ñaát maøu môõ, giaøu coù vaø söï thuaän lôïi

do vò trí ñòa lyù mang laïi. Nhaân daân caùc

nöôùc Ñoâng Nam AÙ noùi chung vaø Inñoâneâxia

noùi rieâng ñaõ anh duõng ñaáu tranh baûo veä

ñoäc laäp, chuû quyeàn quoác gia daân toäc.

1. Inñoâneâxia tröôùc khi bò xaâm löôïc

Giöõa theá kyû XIII, Kertanagara laø ñöùc vua

cuûa Java. Theo söû saùch ghi cheùp laïi, thì

ñaây laø “moät vò vua heát söùc ñaëc bieät” (1). Ñöùc

vua khi ñoù cuûa quoác ñaûo naøy ñöôïc mieâu taû

nhö moät nhaø hieàn trieát ñaày hoïc thöùc, song

ñoâi khi vò hoaøng ñeá laïi coù boä maët non yeáu.

Thôøi ñieåm ñoù, sau nhöõng cuoäc chinh chieán

khaép AÂu - AÙ, Nguyeân Moâng baét ñaàu nhoøm

ngoù xuoáng vuøng ñaát phöông Nam giaøu coù.

Lieäu moät hoaøng ñeá ñöôïc söû saùch ghi cheùp

nhö vaäy, coù theå laøm ñöôïc nhöõng gì cho ñaát

nöôùc tröôùc soùng gioù ngoaïi xaâm?

Thôøi vua Kertanagara trò vì, nhöõng cuoäc

cheùm gieát, aùm saùt luoân xaûy ra. Caùc nghieân

cöùu khaúng ñònh: “Tröôùc khi Nguyeân Moâng

xaâm löôïc Java, ôû vuøng ñaát naøy ñaõ xaûy ra

nhöõng cuoäc chieán tranh döõ doäi giöõa caùc

tieåu vöông quoác vôùi nhau. Ñaëc bieät laø Java,

Srivijaya vaø vöông quoác Kediri baønh

tröôùng laõnh thoå vaøo theá kyû XII” (2). Caùc

theá löïc phong kieán vaãn tìm moïi caùch ñeå

thoaùt khoûi söï kieàm cheá cuûa chính quyeàn

trung öông. Ñieàu naøy cho thaáy, tình hình

chính trò ñöông thôøi taïi Inñoâneâxia khoâng

ñöôïc oån ñònh.

Nguy cô xaâm löôïc töø phöông Baéc ñang

ñeán gaàn, moät yeâu caàu caáp thieát ñöôïc ñaët ra

cho quoác vöông Kertanagara luùc ñoù, laø caàn

phaûi giaûi quyeát döùt ñieåm tình traïng hoãn

chieán. Naêm 1270, moät cuoäc noåi loaïn xaûy ra

trong nöôùc, nhaø vua ñaõ nhanh choùng deïp

tan. Möôøi naêm sau, naêm 1280, moät cuoäc

choáng ñoái khaùc dieãn ra vaø cuõng bò quaân ñoäi

cuûa quoác vöông tieâu dieät. Khoâng döøng laïi ôû

ñoù, theo caùc taøi lieäu nghieân cöùu thì ñöùc vua

Kertanagara khi ñoù “luoân muoán phaùt huy

aûnh höôûng cuûa mình tôùi caùc vuøng laân caän”

* Ths. NCS. Buøi Thò AÙnh Vaân, Tröôøng Ñaïi hoïc Noäi Vuï Haø Noäi