Cuộc chiến đấu của quân dân đà nẵng trong những ngày đầu toàn quốc kháng chiến (19-12-1946 đến đầu 1947).

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA LỊCH SỬ

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

Cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng trong

những ngày đầu toàn quốc kháng chiến(19-12-1946

đến đầu 1947)

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Tân Tiến

Chuyên ngành: Sư phạm Lịch sử

Lớp: 11SLS

Người hướng dẫn: Th.S Nguyễn Mạnh Hồng

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2015

2

Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất của mình tới Thầy giáo - Th.S

Nguyễn Mạnh Hồng người đã hết lòng tận tình hướng dẫn, định hướng chuyên môn,

quan tâm giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất giúp em hoàn thành Khóa luận

tốt nghiệp này.

Trong suốt thời gian thực hiện Khóa luận tốt nghiệp, em cũng đã nhận được sự

giúp đỡ tận tình của các Thầy, Cô giáo trong khoa Lịch sử - Trường Đại Học Sư phạm

Đà Nẵng cùng với sự động viên của gia đình và bạn bè. Chính sự giúp đỡ quý báu đó

em mới hoàn thành tốt được Khóa luận này. em xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, ngày tháng 5 năm 2015

Tác giả

Nguyễn Tân Tiến

3

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

2. Lịch sử vấn đề

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4. Mục đích nghiên cứu

5. Nguồn tư liệu và phương pháp nghiên cứu

6. Đóng góp của đề tài

7. Bố cục của đề tài

NỘI DUNG

Chương 1: Xây dựng và củng cố chính quyền chuẩn bị kháng chiến

1.1. Tổng quan về Đà Nẵng

1.1.1. Đặc điểm tự nhiên

1.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội

1.1.3. Truyền thống lịch sử, văn hóa

1.2. Khởi nghĩa giành chính quyền tại Đà Nẵng (8-1945)

1.3. Xây dựng và củng cố chính quyền, chăm lo đời sống nhân dân

1.4. Chuẩn bị kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược

Chương 2: Quân dân Đà Nẵng cùng cả nước kháng chiến chống Pháp

2.1. Tình hình ta và địch

2.1.1. Về phía ta

2.1.2. Về phía địch

2.2. Thực dân Pháp bội ước, Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động toàn quốc kháng chiến

2.3. Cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng

2.3.1. Đà Nẵng trước các cuộc tấn công của Pháp

2.3.1.1. Từ ngày 20-12-1946 đến ngày 22-12-1946

2.3.1.2. Từ ngày 23-12-1946 đến ngày 21-1-1947

2.3.2. Các cuộc chiến đấu trong nội thành của quân dân Đà Nẵng

2.3.3. Củng cố lực lượng, đẩy mạnh chiến tranh du kích sau lưng địch

KẾT LUẬN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

4

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong lịch sử dân tộc, Đà Nẵng được biết đến không chỉ là một thành phố cảng

lớn nhất miền Trung Việt Nam mà còn là một địa danh gắn liền với công cuộc mở

mang bờ cõi Đại Việt từ nhiều thế kỉ trước. Dấu vết của một cửa ngõ giao lưu quốc tế

gắn liền với xứ Đàng Trong vẫn còn, và trong dư bạ của lịch sử, đây còn là một tiền

đồn quan trọng trong công cuộc chống ngoại xâm qua hai cuộc kháng chiến chống

Pháp và chống Mĩ.

Đà Nẵng - một thành phố biển ở giữa đất nước, là địa bàn chiến lược của miền

Trung, có tầm quan trọng về quân sự, chính trị, kinh tế của Tổ quốc. Năm 1858, thực

dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta, quân và dân Đà Nẵng đã anh dũng chống Pháp

xâm lược, trở thành người lính tiên phong, trực tiếp đương đầu với sức mạnh quân sự

của một cường quốc phương Tây. Trong những tháng năm dưới ách kìm kẹp của chế

độ thuộc địa trên mảnh đất nhượng địa; người dân Đà nẵng vẫn liên lục đứng lên đấu

tranh giành độc lập, trở thành chiếc nôi của cách mạng miền Trung.

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, vừa khẩn trương xây dựng chế độ mới,

quyết tâm bảo vệ thành quả Cách mạng tháng Tám, quân và dân Đà Nẵng vừa đối phó

với thù trong, giặc ngoài, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân

Pháp xâm lược lần thứ hai. Chín năm kháng chiến đầy gian khổ, hi sinh, các hoạt động

dân vận, ngụy vận, du kích chiến tranh vẫn phát triển mạnh mẽ.

Cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng trong những ngày đầu kháng chiến gặp

phải muôn vàn khó khăn, thử thách nhưng rất oanh liệt và hào hùng. Nó là cơ sở, là

tiền đề để vững lòng tin bước vào cuộc chiến đấu lâu dài, gian khổ. Vì vậy, tìm hiểu về

cuộc chiến đấu này sẽ góp phần làm rõ và nhận thức đầy đủ hơn về một giai đoạn lịch

sử hào hùng của quân dân Đà Nẵng, đồng thời góp phần làm rõ thêm về tầm vóc của

cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta. Với mong muốn bước đầu làm

quen với nghiên cứu khoa học, thực hiện nhiệm vụ của một sinh viên, chúng tôi đã

chọn đề tài “Cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng trong những ngày đầu toàn

quốc kháng chiến(19-12-1946 đến đầu 1947)” để làm khóa luận tốt nghiệp.

5

6

2. Lịch sử vấn đề

Cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng trong những ngày đầu toàn quốc kháng

chiến chống thực dân Pháp xâm lược cũng đã được nhiều học giả, nhà sử học quan tâm

nghiên cứu và được công bố dưới nhiều thể loại khác nhau như: lịch sử Đảng bộ địa

phương, giáo trình đại học, Tạp chí Cộng sản, lịch sử đấu tranh vũ trang của các

tỉnh,…Trong các công trình đều có phần đề cập trực tiếp hoặc gián tiếp đến các vấn đề

liên quan đến cuộc chiến đấu của quân dân Đà Nẵng trong những ngày đầu toàn quốc

kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trước hết có thể kể đến những công trình nghiên cứu về cuôc chiến đấu chống ̣

thưc dân Pháp của quân dân Đà Nẵng như sau ̣ :

Nghiên cứu về những sự kiện xảy ra trong lịch sử Việt Nam được thể hiện trong

tác phẩm “Lược sử Đà Nẵng 1306 - 2006” của hai tác giả Lê Duy Anh và Lê Hoàng

Vinh. Nội dung của cuốn sách đã tập trung làm rõ nét riêng biệt, độc đáo về những sự

kiện xảy ra trên địa bàn Quảng Nam, Đà Nẵng.

Tạp chí “Nghiên cứu Xứ Quảng” của Hội Khoa học lịch sử thành phố Đà Nẵng

đã trình bày một cách chân thực, thể hiện một cách sâu sắc, đúng đắn về lịch sử, văn

hóa con người đất Quảng nói chung và Đà Nẵng nói riêng.

Năm 2006, Tỉnh uỷ Quảng Nam và Thành uỷ Đà Nẵng xuất bản cuốn “Lịch sử

Đảng bộ Quảng Nam - Đà Nẵng (tập 2) 1945-1954. Đây là tác phẩm chuyên khảo

nghiên cứu về lịch sử Quảng Nam - Đà Nẵng . Trong đó đã trình bày khá chi tiết và cụ

thể về công cuộc chuẩn bị kháng chiến và những cuộc chiến đấu giam chân địch trong

thành của quân dân Đà Nẵng.

Một tác phẩm nữa “Quá trình thành lập Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam tỉnh

Quảng Nam - Đà Nẵng” do ban nghiên cứu lịch sử Đảng tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng

xuất bản. Tác phẩm đã đề cập đến khía cạnh xây dựng chính quyền mà cụ thể là quá

trình thành lập Chính quyền nhân dân, Đảng bộ ở Đà Nẵng.

Nhà xuất bản nhân dân năm 1989 với tác phẩm “Quảng Nam - Đà Nẵng 30 năm

chiến đấu và chiên thắng tập 1,2” là một công trình lớn, có giá trị. Tác phẩm trình bày

rõ nét về cuộc chiến đấu anh dũng, những hi sinh, công lao to lớn của nhân dân Quảng

Nam - Đà Nẵng trong suốt thời gian 30 năm.

Ngoài ra, trong sách giáo trình đại học, các cuốn Tạp chí Cộng sản, Tạp chí

Nghiên cứu cộng sản, một số tác phẩm khác như: “Lịch sử Đảng bộ Quảng Nam - Đà