Cơ sở pháp lý đảm bảo quyền được sống trong môi trường trong lành ở Việt Nam

'^hl hdnh phdfi. bidl S610(283)-201S

C0 s i PHJiP Lt B^M BAG QUY^N DUOC S k

TRONG Mdl TRIfSNG TRONG LANH A VIET NAM

I TS. l e KIIM NGUYET *

1. Mfii quan h^ gitra con ngu ^ va moi tru'dng

thifin nhifin

Ljcli su cho thfiy, ifiu nay con ngufii iudn cfi y thuc ve

sg* tham gia cfia minh vfio mfii tnrfi'ng thifin niiifin, cfii

quyfit djnli cufic song cua ho. Nhung glii chep co xua

trong cfic tfin gifio ichfic nhau da chdng to difiu nfiy. Trong

cfic sfich idnh ve sv hlnh thfinh, cd mpt diem cliung giua

cfic dao Do thfii, Thifin chda gifio vfi Hoi gifio ifi ChiHa tr6i

trao cho con ngufii quyen thong trj muon ioai, tao ra su

iifin itfit idifing chi vd'i con nguoi mfi cfin vd'i cfic lofii

chim, gia sue vfi cfic dfing vfit hoang dfi'. Trong dao phfit,

mfit vfin ban cfi tO the i<y th * lli tnrfi'c Cfing nguyen dfi

dSn mfit id'i nfii dfinh cho mfit vj vua de nhfic nlio fing ta

ring, cfic lofii chim o* trfin trdi vfi cfic lofii thfi vfit cQng cfi

quyfin song vfi quyen ty do di chuyen giong nhu ciiinh

nhfi vua: Trfii dat thufic ve loai ngufi'i vfi tat ca cac sinh

vfit song, nhfi vua chi Ifi ngufi'i canh giir^. Nhieu nen vfin

minh khfic cfing tlii>a nhfin mfit moi lien hfi huyen bl giira

hp vfii thifin nhifin, nhiing thuyet ve vu tn,i bit dfiu bang

Sf V.k hfin gilJa Mfit dat, Blu trfi'i vfi Thdi gian. Trong

quan nifim cua ngufi'i chfiu Phi, chfiu My hay chfiu A, dat

Ifi nO than m? cda lofii ngufin. Bat vira sinh ra con ngudi

vfra nufii dufi'ng con ngufi'i. Nhu vfiy, dat rfit thifing lieng

vfi cfic lofii dfing vfit cOng nhu tinrc vfit xung dfing dupc

tfin tnjng, cfic buoi l l liien te hay cfio nghi le trudc idii sfin

bin hay gfit hfii dfi chung minh cho dieu dfi.

Cfic quan difim trfin cOng dfi dan thay doi cdng vdi sv

xufit hifin cua Ipi nhufin, chfi trpng den gifi tri vfit chat, o

nhCrng nai nfing nghifip vfi cong nghifip phfit triln, moi

quan hfi giua con nguoi va thifin nhifin dfi bj dao Ipn. Sy

phfit tnen ciJa l(y nguyen cfing nghifip vfi nhO'ng tien bfi

idnh ngac ciJa l<hoa hpc k} thufit da nay sinh ra mfit tir

tup'ng Ifi tir nay con nguoi, nhirng ngufi'i chu duy nhat

cua the gi6i, cfi the ty cho phep minh Ifim tat ca vfi phai

Ifim chu thien nhifin. Trfin co so' cOa chii nghTa duy vfit

bifin chfi'ng, Angghen dS cho rang: "Chiing ta hofin toin

khfing thong trj dupc gio'i ty nhien nhu mfit ke xfim lupc

thong trj mpt dfin tpc khfic, nhy mpt ngufi'i song bfin

ngofii gifi'i ty nhien, ma trfii I^i, bfin thfin chung ta, vd'i ca

xuong thjt, mfiu mi vfi dau fie chiing la Ifi thupc ve gidi

ty nhien, chiing ta, nfim trong long gidi ty nhifin vfi tat ca

sy thong trj cua chiing ta doi vd'i gifi'i ty nhien Ifi o' chl

Chung ta, khfic vdi tat ca cac sinh vfit khfic, Ifi chiing la

nhfin thiii; dupc quy luat ciia gifi'i ty nhifin vfi cfi thl su

dyng dypc nhO'ng quy lufit do mfit cfich chinh xfic"'.

Angghen khing *nh ring, do nhfin thirc dypc quy lufit

ciia ty nhifin mfi con ngufi'i co the dy bfio dypc nhirng

hfiu qua do sy tac dfing cOa con ngydi vfip mfii trud'ng

thifin nhifin: 'Nhung neu chiing ta dfi phai trfii qua hfing

nghin nfim lao dfing mfi'l cfi the trong mfit chCrng myc nfio

dfi, dfinh gifi tnrfi'c dypc nhO-ng hfiu qua ty nhifin xa xfii

cua nhtrng hfinh dfing san xuat ciia chung ta, thl chiing

ta l;i cfing phai trai qua nhieu khfi khfin hon nO'a, mfi'l cfi

thl hilu bilt dypc nhO'ng hfiu qua xfi hfii xa xfii cila

nhu'ng hfinh dpng ay"*.

B l gial dfip cfic thfich thdc mfi 6 nhilm mfii trudng.

I Odn ChCi & Phdp lu$t • Khoa Lu4t, Bgi hoc Quoc gia Ha Noi