Có một dòng sông Văn chương như thế

Đào Thủy Nguyên Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 65(03): 67 - 72

67

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

CÓ MỘT DÕNG SÔNG VĂN CHƯƠNG NHƯ THẾ!

Đào Thủy Nguyên

Trường Đại học Sư phạm – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Có một dòng sông văn chương đêm ngày thao thiết chảy giữa hai bờ buồn vui của đời sống. Đó là

dòng sông văn chương của nhà văn Tô Hoài. Chín mươi năm đời người với bảy mươi năm đời

viết, Tô Hoài đó để lại cho nền văn học nước nhà một khối lượng tác phẩm đồ sộ: trên 160 đầu

sách và hàng nghìn bài báo. Tô Hoài được coi là "cây bút hàng đầu của nền văn học thiếu nhi Việt

Nam", ông cũng là "cây đại thụ" của làng văn Việt Nam hiện đại. Với ý thức "chuyên sâu vào

những thực tế nhất định", Tô Hoài đó "thâm canh" và gặt hái được nhiều thành công ở nhiều mảng

sáng tác lớn: truyện viết cho thiếu nhi, truyện về làng quê, truyện về miền núi, truyện hồi ức kỷ

niệm. Dòng sông văn chương Tô Hoài đó và sẽ còn đem phù sa bồi đắp tâm hồn các thế hệ bạn

đọc hôm nay và mai sau.

Từ khóa: Tô Hoài, đời văn, đóng góp, truyện viết cho thiếu nhi, truyện viết cho người lớn.

*Trong đời sống văn học Việt Nam hiện đại

có một dòng sông văn chương đêm ngày thao

thiết chảy giữa hai bờ buồn vui của cuộc đời.

Dòng sông ấy lặng lẽ đem phù sa bồi đắp cho

bờ bãi, đem nước mát tưới tắm cho cây trái,

đem trải nghiệm của đời sống làm giàu có và

phong phú cho đời sống tinh thần con người

thời đại. Ấy là dòng sông văn chương của nhà

văn Tô Hoài. Chín mươi năm đời người với

bảy mươi năm đời viết, Tô Hoài đã đi qua thế

kỷ XX đầy biến động bằng tài năng và bản

lĩnh riêng, và rồi lại ung dung tự tại bước vào

thế kỷ XXI. Không lạc thời, không yếm thế,

không cạn nguồn văn, ông vẫn múa bút trên

văn đàn với những trang viết bậc thầy làm

sững sờ người đọc. Chữ nghĩa cứ nhẹ nhõm,

giản dị như không mà sức nặng văn chương

thì chưa hẳn đã dễ bề cân đo, đong đếm.

Tuổi đời của nhà văn Tô Hoài là của "trời

cho" nhưng tuổi viết thì một phần quan trọng

là do sự luyện rèn, sự cần mẫn chi chút của

ông trong nghề nghiệp mà có. Với Tô Hoài,

sống và viết là cuộc song hành không ngừng

nghỉ. Sống để viết và còn viết là còn sống.

Viết để tham dự vào cuộc đời, viết để một lần

nữa được sống hết mình, được sẻ chia với

những buồn vui của con người thời đại... Viết

trở thành một nhu cầu tự thân, thành nghiệp

*

Tel: 0915 954 188;

Email: [email protected]

dĩ đeo đuổi Tô Hoài từng ngày từng giờ. Giấc

ngủ chưa thể chế ngự được ông nếu như ngày

hôm ấy nhà văn chưa thêm vào gia tài văn

chương của mình một vài trang viết nhỏ. Sự

dẻo dai, bền bỉ và ý thức lao động nghệ thuật

nghiêm túc đã đem đến cho Tô Hoài một khối

lượng tác phẩm đồ sộ với trên 160 đầu sách

và hàng nghìn bài báo. Cho đến nay, chưa có

một nhà văn Việt Nam nào vượt qua được Tô

Hoài về con số kỷ lục này. Nhưng điều đáng

nói là: Những trang viết của ông đã đến và ở

lại trong lòng độc giả. Bạn đọc yêu mến Tô

Hoài không chỉ bởi số lượng trang viết dầy

dặn mà còn bởi cái chất văn, giọng văn và

cảm quan nghệ thuật đặc sắc của ông. Văn

chương Tô Hoài như một dòng sông. Dòng

sông ấy có cái ban sơ trong lành của tuổi ấu

thơ hồn nhiên, mộng ảo; có cái thi vị, lắm

đam mê, nhiều khát vọng của tuổi trẻ và tình

yêu. Và giờ đây, nhiều hơn cả là cái gập

ghềnh, trăn trở của những trải đời, trải người,

thông tỏ mọi lẽ hay - dở, được -mất trong cõi

đời nhiều bất trắc này. Đọc văn Tô Hoài, ta sẽ

gặp một con người, sẽ hiểu một cuộc đời và

từ đó ta sẽ gặp nhiều con người, nhiều cuộc

đời khác, sẽ hiểu thêm, sẽ thương hơn, buồn

hơn và cũng tự hào hơn về một thời đại với

nhiều thăng trầm biến đổi, nhiều hạnh phúc

và cả đớn đau. Lịch sử dân tộc Việt Nam, lịch

sử tâm hồn con người Việt Nam trong thế kỷ

XX đầy biến động được Tô Hoài ghi lại bằng

cái nhìn vừa tỉnh táo vừa say mê, bằng một

trái tim vừa nhiệt thành vừa đau đáu những