CHƯƠNG VII. CÔNG NGHỆ THỦY CANH, VI THỦY CANH VÀ THỦY CANH IN VITRO – SẢN XUẤT SẠCH potx

Coâng ngheä sinh hoïc thöïc vaät Chöông 7. Kyõ thuaät thuûy canh

 64 

CHƯƠNG VII. CÔNG NGHỆ THỦY CANH, VI THỦY CANH

VÀ THỦY CANH IN VITRO – SẢN XUẤT SẠCH

Phương pháp trồng rau thủy canh từ lâu đã được nhiều quốc gia có nền

nông nghiệp công nghệ cao ứng dụng rộng rãi. Tuy nhiên, ở nước ta thì đây vẫn

là mô hình mới, còn xa lạ với nông dân. Ưu điểm của phương pháp trồng rau

thủy canh là tạo được môi trường dinh dưỡng tốt nhất cho cây trồng, kiểm soát

được chất dinh dưỡng, nhờ vậy có thể giảm chi phí đầu tư phân bón. Quan trọng

hơn, trồng rau thủy canh loại trừ được thuốc trừ sâu vì có thể kiểm soát được sâu

bệnh.

1. Hệ thống thủy canh

1.1. Khái niệm thủy canh

Thủy canh thường được định nghĩa như là “trồng cây trong nước”. Tuy

nhiên do có rất nhiều môi trường tổng hợp được sử dụng để trồng cây nên có thể

mở rộng định nghĩa thủy canh là “trồng cây không sử dụng đất”.

Từ nhiều thế kỷ trước ở các vùng Amazon, Babylon, Ai Cập, Trung Quốc

và Ấn Độ, người xưa đã biết sử dụng phân bón hòa tan để trồng dưa chuột, dưa

hấu và nhiều loại rau củ khác. Sau đó các nhà sinh lý thực vật bắt đầu trồng cây

trên môi trường dung dịch dinh dưỡng đặc biệt để thí nghiệm và gọi đó là “nuôi

cấy dinh dưỡng”.

Năm 1929, William F. Goricke đã thành công trong việc trồng cây cà chua

đạt kích thước 7.5 m trong dịch dinh dưỡng. Ông gọi hệ thống mới này là “thủy

canh” (“Hydroponic” - theo tiếng Hy Lạp, hydros là “nước” và ponos là “làm

việc”). Từ đó, thủy canh được ứng dụng và phát triển rộng rãi, và mở rộng thành

các phương pháp trồng cây trên môi trường rắn trơ sử dụng dung dịch dinh

dưỡng.

Việc trồng cây không có đất thật sự đem lại rất nhiều thuận lợi. Khi sử

dụng một môi trường sạch khuẩn và không phải lo lắng cho việc trừ cỏ dại, trừ

sâu và côn trùng có hại trong đất. Hơn nữa khi dùng kỹ thuật thủy canh, cây

trồng sẽ có được môi trường sống đầy đủ các thành phần dinh dưỡng thiết yếu.

Do vậy cây sẽ sinh trưởng và phát triển nhanh hơn, việc canh tác cũng đơn giản

hơn đối với rau và cây hoa. Một thuận lợi lớn của kỹ thuật thủy canh là cho phép

thiết lập hệ thống nuôi trồng tự động. Khi sử dụng hệ thống tự động, người làm

vườn có thể linh hoạt được thời gian chăm sóc cây trồng.

Đặc biệt, do đặc điểm của kỹ thuật thủy canh là không cần đất nên đây

chính là giải pháp cho ngành nông nghiệp ở những đất nước vốn có ít đất canh

tác – các thành phố lớn hoặc vùng đất cằn cỗi. Các nước tiên tiến đã nhanh chóng

ứng dụng kỹ thuật này để sản xuất rau sạch, cây kiểng.