Chương trình tập huấn Admin

ÑAÏI HOÏC QUOÁC GIA THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH

NHAÄP MOÂN

HEÄ ÑIEÀU HAØNH LINUX

Taøi lieäu khoùa taäp huaán quaûn trò maïng theo taøi trôï cuûa döï

aùn “Naâng cao chaát löôïng giaùo duïc vaø ñaøo taïo” töø voán vay

cuûa Ngaân haøng theá giôùi

--- Tieåu döï aùn “A” ---

Thaønh phoá Hoà chí Minh 10/2001

(Löu haønh noäi boä)

MÔÛ ÑAÀU

Vôùi söï phaùt trieån ngaøy caøng maïnh meõ cuûa maïng tin hoïc toaøn caàu Internet xuaát hieän

ngaøy caøng nhieàu nhu caàu veà nguoàn nhaân löïc chuyeân nghieäp ñeå quaûn trò heä thoáng maïng duøng

rieâng phöùc hôïp vôùi giao tieáp ra Internet.

Laø moät ñôn vò chòu traùch nhieäm quaûn trò maïng tin hoïc cuûa Ñaïi hoïc quoác gia Tp HCM,

chuùng toâi ñaõ coù nhieàu kinh nghieäm trong coâng taùc quaûn trò moät maïng Intranet roäng lôùn vôùi

haøng ngaøn maùy tính keát noái vaø truy caäp Internet qua ñöôøng duøng rieâng (leased-line). Qua

giaùo trình naøy, chuùng toâi muoán ñöa ñeán baïn ñoïc nhöõng kieán thöùc cô baûn nhaát, cho pheùp caøi

ñaët vaø quaûn trò moät heä thoáng server Unix cuøng vôùi caùc dòch vuï Internet cô baûn. Caùc ví duï

thöôøng ñöôïc döïa treân heä ñieàu haønh (HDH) Linux hay Sun OS, laø hai HDH ñang ñöôïc söû

duïng roäng raõi trong maïng ÑHQG-HCM. Chuùng toâi cuõng seõ ñeà caäp ñeán giao thöùc TCP/IP vaø

caùch trieån khai TCP/IP treân moät maùy chuû Unix.

Vôùi phöông chaâm “chæ noùi veà nhöõng gì chuùng toâi ñaõ söû duïng trong thöïc teá” chuùng

toâi hy voïng raèng giaùo trình raát ngaén goïn naøy seõ coù ích moät caùch thieát thöïc cho nhöõng baïn ñoïc

muoán hoïc veà heä ñieàu haønh Unix vaø coâng ngheä maïng Internet, cuõng nhö caùc quaûn trò vieân

maïng Internet treân cô sôû maùy chuû Unix.

Do thôøi gian raát eo heïp cho coâng taùc chuaån bò, chuùng toâi chaéc raèng seõ coù nhöõng thieáu

soùt, mong baïn ñoïc goùp yù vaø xin caûm ôn tröôùc caùc nhaän xeùt cuûa baïn ñoïc. Moïi yù kieán xin göûi

veà :

Trònh Ngoïc Minh

3 Coâng tröôøng Quoác teá, Q.3 Thaønh phoá Hoà chí minh

[email protected]

-2-

I. Giôùi thieäu lòch söû phaùt trieån cuûa Unix vaø Linux:

i. Vaøi doøng veà lòch söû UNIX:

Giöõa naêm 1960, AT&T Bell Laboratories vaø moät soá trung taâm khaùc tham gia vaøo moät

coá gaéng taïo ra moät heä ñieàu haønh môùi ñöôïc ñaët teân laø Multics (Multiplexed Information and

Computing Service). Ñeán naêm 1969, chöông trình Multics bò baõi boû vì ñoù laø moät döï aùn quaù

nhieàu tham voïng. Thaäm trí nhieàu yeâu caàu ñoái vôùi Multics thôøi ñoù ñeán nay vaãn chöùa coù ñöôïc

treân caùc Unix môùi nhaát. Nhöng Ken Thompson, Dennis Ritchie, vaø moät soá ñoàng nghieäp cuûa

Bell Labs ñaõ khoâng boû cuoäc. Thay vì xaây döïng moät HÑH laøm nhieàu vieäc moät luùc, hoï quyeát

ñònh phaùt trieån moät HÑH ñôn giaûn chæ laøm toát moät vieäc laø chaïy chöông trình (run program).

HÑH seõ coù raát nhieàu caùc coâng cuï (tool) nhoû, ñôn giaûn, goïn nheï (compact) vaø chæ laøm toát moät

coâng vieäc. Baèng caùch keát hôïp nhieàu coâng cuï laïi vôùi nhau, hoï seõ coù moät chöông trình thöïc

hieän moät coâng vieäc phöùc taïp. Ñoù cuõng laø caùch thöùc ngöôøi laäp trình vieát ra chöông trình.

Peter Neumann ñaët teân Unix cho HÑH ñôn giaûn naøy. tieáp tuïc phaùt trieån theo moâ hình ban

ñaàu vaø ñaët ra moät heä thoáng taäp tin maø sau naøy ñöôïc phaùt trieån thaønh heä thoáng taäp tin cuûa

UNIX. Vaøo naêm 1973, söû duïng ngoân ngöõ C cuûa Ritchie, Thompson ñaõ vieát laïi toaøn boä HÑH

Unix vaø ñaây laø moät thay ñoåi quan troïng cuûa Unix, vì nhôø ñoù Unix töø choã laø HÑH cho moät

maùy PDP-xx trôû thaønh HÑH cuûa caùc maùy khaùc vôùi moät coá gaéng toái thieåu ñeå chuyeån ñoåi.

Khoaûng 1977 baûn quyeàn cuûa UNIX ñöôïc giaûi phoùng vaø HDH UNIX trôû thaønh moät thöông

phaåm.

ii. Hai doøng UNIX : System V cuûa AT&T , Novell vaø Berkeley

Software Distribution (BSD) cuûa Ñaïi hoïc Berkeley.

• System V :

Caùc phieân baûn UNIX cuoái cuøng do AT&T xuaát baûn laø System III vaø moät vaøi phaùt

haønh (releases) cuûa System V. Hai baûn phaùt haønh gaàn ñaây cuûa System V laø Release 3

(SVR3.2) vaø Release 4.2 (SVR4.2). Phieân baûn SYR 4.2 laø phoå bieán nhaát cho töø maùy PC cho

tôùi maùy tính lôùn.

• BSD :

Töø 1970 Computer Science Research Group cuûa University of California taïi Berkeley

(UCB) xuaát baûn nhieàu phieân baûn UNIX, ñöôïc bieát ñeán döôùi teân Berkeley Software

Distribution, hay BSD. Caûi bieán cuûa PDP-11 ñöôïc goïi laø 1BSD vaø 2BSD. Trôï giuùp cho caùc

maùy tính cuûa Digital Equipment Corporation VAX ñöôïc ñöa vaøo trong 3BSD. Phaùt trieån cuûa

VAX ñöôïc tieáp tuïc vôùi 4.0BSD, 4.1BSD, 4.2BSD, vaø 4.3BSD

Tröôùc 1992, UNIX laø teân thuoäc sôû höõu cuûa AT&T. Töø 1992, khi AT&T baùn boä phaän Unix

cho Novell, teân Unix thuoäc sôû höõu cuûa X/Open foundation. Taát caû caùc heä ñieàu haønh thoûa

maõn moät soá yeâu caàu ñeàu coù theå goïi laø Unix. Ngoaøi ra, Institute of Electrical and Electronic

Engineers (IEEE) ñaõ thieát laäp chuaån "An Industry-Recognized Operating Systems Interface

Standard based on the UNIX Operating System." Keát quaû cho ra ñôøi POSIX.1 (cho giao dieän

C ) vaø POSIX.2 (cho heä thoáng leänh treân Unix)

-3-