CHƯƠNG I LÝ LUẬN CHUNG VỀ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ VAI TRÒ CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN QUAN HỆ THƠNG MẠI VIỆT

CHƯƠNG I

LÝ LUẬN CHUNG VỀ

THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ

VAI TRÒ CỦA VIỆC PHÁT

TRIỂN QUAN HỆ THƠNG MẠI

VIỆT NAM - HOA KỲ.

Nhờ có chính sách đổi mới của Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng hội nhập vào

nền kinh tế khu vực và thế giới. Kết quả của thị trờng xuất nhập khẩu của Việt Nam đã

đợc mở rộng từ quan hệ ngoại thơng với 40 nớc năm 1990 lên đến 108 nớc 1995 và hiện

nay là 132 nớc, trong đó đã tiếp cận đợc nhiều thị trờng với công nghệ cao và nguồn vốn

lớn nh Nhật Bản, NIES Đông Á, EU, Mỹ, ... Việt Nam cũng đã triệt để tận dụng thị trờng

khu vực Châu Á, thị trờng này chiếm 65 - 75% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong cả

thời kỳ từ 1991 - 2000. Năm 1998 thị trờng Châu Á chiếm 67,7% (trong đó Nhật Bản

chiếm 19,54%, ASEAN 18,8%, NIES Đông Á 21,7%, Trung Quốc 7,6%). Năm 2000 tỷ lệ

này đã tăng lên: Nhật Bản 28%, ASEAN 20%, Trung Quốc 8%...

Giá trị tổng kim ngạch xuất khẩu thời kỳ 1991 - 2000 đạt 68,93 tỷ USD với tốc độ

tăng trởng trung bình trong cả thời kỳ là 23,21%. Mức xuất khẩu trên đầu ngời đã tăng từ

31 USD/ngời đầu năm 1991 lên 74 USD/ngời vào năm 1995 và 116,9 USD/ngời năm

1998 và 187,8 USD/ngời năm 2000. Cơ cấu hàng hoá xuất khẩu cũng đợc cải thiện, loại

hàng phải đầu t nhiều lao động chiếm tỷ lệ ngày càng cao (từ 14,3% năm 1991 lên 28%

năm 1995 và 36,6% năm 1998), hàng thuỷ sản đã qua chế biến từ 20% năm 1991 lên 50%

năm 1995 và 62,3% năm 1998; gạo 5-10% tấm năm 1991 chiếm 40%, năm 1994 70%,

năm 1998 86,7% tổng số gạo xuất khẩu. Trong cơ cấu hàng xuất khẩu theo hệ thống phân

loại quốc tế (SITC: System of International Trade Classification): tỷ trọng hàng hoá xuất