Chương 7 ĐO VẼ BẢN ĐỒ VÀ MẶT CẮT ĐỊA HÌNH 7.1 KHÁI NIỆM

61

Chương 7

ĐO VẼ BẢN ĐỒ VÀ MẶT CẮT ĐỊA HÌNH

7.1 KHÁI NIỆM

Thực chất của đo vẽ bản đồ địa hình là xác định vị trí tương quan của các đối

tượng đo vẽ (các điểm đặc trưng của địa hình, địa vật) trên thực địa rồi dùng các kí

hiệu bản đồ để biểu diễn chúng lên mặt phẳng tờ giấy theo một tỷ lệ nào đó.

Như vậy khi đo vẽ bản đồ địa hình cần phải dựa vào các điểm khống chế mặt

bằng và khống chế độ cao nhà nước để tăng dày mật độ điểm khống chế bằng cách

xây dựng lưới đo vẽ.

Đo vẽ bản đồ địa hình có thể tiến hành theo một số phương pháp sau:

- Phương pháp đo vẽ toàn đạc.

+ Máy kinh vĩ

+ Máy toàn đạc quang học

+ Máy toàn đạc điện tử

- Phương pháp đo vẽ bàn đạc.

- Phương pháp đo vẽ bằng ảnh.

- Phương pháp đo vẽ tổng hợp.

Dù đo vẽ bằng phương pháp nào trên bản đồ địa hình (tỷ lệ lớn 1: 5000 ÷

1:500) cũng cần đảm bảo thể hiện các nội dung sau:

- Các điểm khống chế trắc địa.

- Biểu diễn địa vật: phải tuân theo đúng những kí hiệu quy ước bản đồ do cục

đo đạc và bản đồ nhà nước quy định.

- Biểu diễn địa hình: dùng phương pháp đường đồng mức.

Có nhiều phương pháp đo vẽ chi tiết: tọa độ vuông góc, giao hội góc, giao hội

cạnh, tọa độ cực. Nhưng ngày nay phương pháp tọa độ cực hay được dùng hơn cả.

7.2 ĐO VẼ BẢN ĐỒ THEO PHƯƠNG PHÁP TOÀN ĐẠC

Đo vẽ toàn đạc là đo vẽ địa hình bằng máy toàn đạc hay máy kinh vĩ theo

phương pháp tọa độ cực.

Ưu điểm: Nhanh chóng, không phụ thuộc nhiều vào thời tiết và điều kiện

địa hình.

Nhược điểm:Công tác nội nghiệp và ngoại nghiệp tách rời nhau nên không

kịp thời phát hiện những sai sót, đo vẽ toàn đạc thường được ứng dụng ở nơi các

phương pháp đo vẽ khác khó thực hiện.

1. Lưới khống chế đo vẽ

Là hệ thống các điểm được xác định tọa độ (mặt bằng) và độ cao, thông

thường các điểm này đủ đảm bảo đo vẽ chi tiết.

Khi lập lưới khống chế đo vẽ bản đồ, phải căn cứ vào tỷ lệ đo vẽ để bố trí cho

thích hợp.

Lưới tam giác nhỏ, đường chuyền kinh vĩ, giao hội bằng máy kinh vĩ dùng

cho đo vẽ bản đồ tỷ lệ trung bình và lớn. Mỗi loại tỷ lệ bản đồ yêu cầu đo vẽ với

độ chính xác khác nhau.

Dựa vào tỷ lệ người ta chia bản đồ làm ba loại như sau:

- Bản đồ tỷ lệ lớn: gồm các tỷ lệ:1:5000, 1:2000, 1:1000 và lớn hơn.