Chung minh loi nhan dinh bai tho khi con tu hu la bai ca tru tinh cach mang

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Đề bài: Chứng minh lời nhận định: Bài thơ Khi con tu hú là bài ca trữ

tình cách mạng

Bài làm

Tố Hữu viết bài thơ "Khi con tu hú" vào tháng 7 năm 1939 sau gần 100 ngày bị

giam trong nhà lao Thừa Phủ (Huế). Không gian, thời gian, tâm trạng của tác

giả đã được thể hiện qua những câu thơ đặc sắc trong bài thơ. Bài thơ bắt đầu bằng tiếng chim tu hú gọi bầy vang vào ngục thất, nơi có một

tù nhân đang bị giam cầm. Tiếng chim tu hú đã gợi lên trong tác giả nhiều điều

về nỗi nhớ và hoài niệm. Tu hú thì gọi bầy; lúa chiêm thì đương chín, trái cây

thì ngọt dần. m thanh và hương vị thể hiện một khung cảnh của làng quê thân

yêu. Chữ "đương chín" và "ngọt dần" gợi tả sự trôi qua của thời gian một cách

chậm chạp. Giọng thơ bồi hồi và da diết xuất phát từ không gian mênh mông:

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần. Giữa chốn ngục tù lòng sôi rạo rực, người chiến sĩ nhớ tiếng ve ngân, nhớ màu

vàng của bắp, màu đào của nắng. Khung cảnh cánh đồng quê hiện lên một cách

bình dị, thân thiết, yêu thương:

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào. Chỉ có những ai có khát vọng sông mới có được nỗi nhớ ấy. Vần thơ đầy màu

sắc, ánh sáng và âm thanh. Tiếng ve ngân chứa đầy tâm trạng. Đó là tâm trạng

ngột ngạt, tù túng nơi buồng giam; là tất cả những gì tác giả đã cảm nhận trong

những ngày tháng tự do. Sau tiếng ve là màu sắc của thiên nhiên, của nắng và

của bắp. Những thứ hết sức bình dị trong cuộc sống hàng ngày giờ trở thành

những hình ảnh hết sức đẹp trong thơ Tố Hữu. Chữ "ngân" diễn tả thời gian

kéo dài còn từ "đầy" diễn tả không gian có ánh nắng chan hòa và rực rỡ. Nỗi nhớ của tác giả trở nên bồi hồi hơn với bầu trời xanh nơi có đôi diều sáo

đang nhào lộn. Sự khoáng đạt của không gian là thế, mênh mông là thế, nó

hoàn toàn trái ngược với sự chật chội nơi tác giả đang trú ngụ. Hình ảnh con

diều lộn nhào từng không mang ý nghĩa cho sự tung hoành và khát vọng tự do, đó cũng chính là khát vọng cháy bỏng của tác giả hôm qua, hôm nay và mai

sau:

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không. Sáu câu thơ đầu làm hiện lên bức tranh đồng quê thân yêu, nó không dừng lại ở

câu thơ mà đã nên nhạc, nên họa. Ngôn ngữ trong sáng, trau chuốt và giàu tính

hình ảnh. Các câu thơ đã thể hiện sự trẻ trung và yêu đời, niềm khát khao và

say mê cuộc sống. Có thể nói nhà thơ đang ở trong lao nhưng tâm hồn thì vẫn

hướng về một không gian bao la nơi có bầu trời xanh, có nắng ấm, có tất cả

những gì thuộc về cuộc sống tự do ở bên ngoài. Những câu thơ tiếp theo nhà thơ đã chuyển từ giọng điệu tha thiết sang giọng

điệu uất hận sục sôi. Ta nghe hè dậy bên lòng

Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!

Ngột làm sao chết uất thôi

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu.