Chế tạo một số thiết bị thông tin tín hiệu phòng nổ và xây dựng hệ thống điều độ sản xuất tập trung ở mỏ than hầm lò

ViÖn khoa häc c«ng nghÖ má

B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp nhµ n−íc

ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu

phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng ®iÒu ®é

s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß

Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS . trÇn minh

6656

20/11/2007

hµ néi - 2007

B¸o c¸o tæng kÕt Dù ¸n SXTN “ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng

®iÒu ®é s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß”

ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ má

1

Nh÷ng ng−êi tham gia thùc hiÖn dù ¸n

Stt Hä tªn Häc vÞ NghÒ nghiÖp chuyªn

m«n §¬n vÞ

1 Phïng M¹nh §¾c TiÕn sÜ C«ng nghÖ khai th¸c

hÇm lß

ViÖn

KHCN má

2 TrÇn Minh TiÕn sÜ Tù ®éng ho¸ má ViÖn

KHCN má

3 Lª V¨n H¶i KÜ s− §iÖn khÝ ho¸ má ViÖn

KHCN má

6 NguyÔn Anh TuÊn Kü s− ThiÕt bÞ ®iÖn ViÖn

KHCN má

5 Ph¹m V¨n HiÕu Kü s− §iÒu khiÓn tù ®éng ViÖn

KHCN má

6 Lª V¨n Phóc Kü s− §iÖn khÝ ho¸ ViÖn

KHCN má

7 Vò ThÕ Nam Kü s− §iÖn khÝ ho¸ xÝ nghiÖp ViÖn

KHCN má

8 Ph¹m Xu©n Thanh Kü s− §iÖn khÝ ho¸ má ViÖn

KHCN má

9 Ph¹m Quang Th¸i Kü s− §iÖn khÝ ho¸ má ViÖn

KHCN má

10 NguyÔn §¾c Söu Kü s− §iÖn khÝ ho¸ má C.ty than

M¹o Khª

11 Ph¹m Ngäc TiÕn Kü s− §iÖn khÝ ho¸ má C.ty than

M¹o Khª

B¸o c¸o tæng kÕt Dù ¸n SXTN “ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng

®iÒu ®é s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß”

ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ má

2

Môc lôc

Trang

Më ®Çu 3

PhÇn I: c¸c th«ng tin chung vÒ dù ¸n 5

1. C¬ së x©y dùng dù ¸n 5

2. Sù cÇn thiÕt cña dù ¸n. Tæng hîp nhu cÇu thÞ tr−êng 5

3. Môc tiªu cña Dù ¸n 6

4. Kinh phÝ thùc hiÖn dù ¸n 7

5. C¸c s¶n phÈm nghiÖm thu 7

PhÇn II: b¸o c¸o kÕt qu¶ thùc hiÖn dù ¸n 8

Ch−¬ng 1: Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu vµ øng dông ë trong

vµ ngoµi n−íc 9

Ch−¬ng 2: C¸c tiªu chuÈn chÕ t¹o, thö nghiÖm thiÕt bÞ th«ng tin

tÝn hiÖu, ho¹t ®éng trong m«i tr−êng khÝ næ 16

Ch−¬ng 3: S¬ bé lùa chän gi¶i ph¸p c«ng nghÖ 19

Ch−¬ng 4: ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy

tr×nh chÕ t¹o 20

4.1. ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy tr×nh chÕ

t¹o m¸y ®µm tho¹i phãng thanh an toµn tia löa 20

4.2. ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy tr×nh chÕ

t¹o m¸y ®iÖn tho¹i an toµn tia löa 25

4.3. ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy tr×nh chÕ

t¹o m¸y th«ng tin di ®éng phßng næ ®iÒu ®é tµu ®iÖn 30

4.4. ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy tr×nh chÕ

t¹o hép ®Êu c¸p an toµn tia löa 36

4.5. ThiÕt kÕ chÕ t¹o mÉu vµ hoµn thiÖn c«ng nghÖ, quy tr×nh chÕ

t¹o hÖ thèng gi¸m s¸t-®iÒu ®é tËp trung 39

4.6. L¾p ®Æt t¹i hiÖn tr−êng hÖ thèng gi¸m s¸t-®iÒu ®é tËp trung 51

Ch−¬ng 5: KiÓm ®Þnh phßng næ c¸c thiÕt bÞ s¶n phÈm cña Dù ¸n 53

Ch−¬ng 6: Tæ chøc d©y chuyÒn s¶n xuÊt 58

6.1. X¸c ®Þnh quy tr×nh s¶n xuÊt 58

6.2 . Tæ chøc gia c«ng chÕ t¹o phÇn c¬ khÝ 59

6.3. L¾p r¸p, kiÓm tra chÊt l−îng 61

PhÇn III: b¸o c¸o tµi chÝnh thùc hiÖn dù ¸n 62

PhÇn IV: kÕt luËn 69

PhÇn V: c¸c v¨n b¶n phô lôc 71

B¸o c¸o tæng kÕt Dù ¸n SXTN “ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng

®iÒu ®é s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß”

ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ má

3

Më ®Çu

Ngµnh than ®ang b−íc vµo thêi k× t¨ng tèc ph¸t triÓn vÒ s¶n l−îng vµ quy m«

®Çu t− cho c«ng nghÖ, víi môc tiªu chiÕn l−îc x©y dùng mét ngµnh c«ng nghiÖp

than cã tr×nh ®é kÜ thuËt tiªn tiÕn, qu¶n lÝ an toµn vµ hiÖu qu¶. Víi ch−¬ng tr×nh c¬

giíi ho¸ khÊu than, n©ng cao c«ng suÊt lß chî, c¸c má hÇm lß trong thêi gian tíi sÏ

ph¸t triÓn khai th¸c xuèng s©u; ®ång thêi sÏ ®−îc ®Çu t− nhiÒu thiÕt bÞ c«ng nghÖ

lín: b¨ng t¶i, trôc giÕng, m¸y ®µo lß, combai, giµn chèng thuû lùc...Quy m«, nhÞp

®é s¶n xuÊt ngµy cµng t¨ng cao, ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt ngµy cµng phøc t¹p khiÕn vÊn

®Ò tËp hîp th«ng tin ®Ó ®iÒu hµnh t¸c nghiÖp, xö lý c¸c t×nh huèng sù cè sÏ trë nªn

cÊp thiÕt. C¸c hÖ thèng th«ng tin c«ng nghÖ, ®iÒu ®é-gi¸m s¸t tËp trung sÏ gióp cho

c¸c c«ng ty hÇm lß n©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, gi¶m thiÓu sù cè

vµ c¸c tai n¹n rñi ro.

Tr−íc t×nh h×nh sè l−îng má ®ang ®−îc ph¸t triÓn vµ më réng, c¸c má hiÖn cã

ngµy cµng khai th¸c xuèng s©u, ngµnh than nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ph¶i nhËp khÈu

mét sè hÖ thèng gi¸m s¸t khÝ vµ th«ng tin ®iÖn tho¹i phôc vô nhu cÇu cÊp b¸ch cho

mét sè khu vùc. Trong khi ®ã, mÆc dï ViÖn KHCN má, ®¬n vÞ thµnh viÖn cña

Tæng c«ng ty than, nay lµ TËp ®oµn TKV, ®· cã mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu øng

dông c¸c hÖ thèng th«ng tin ®iÒu ®é cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt than hÇm lß, song viÖc

chÕ t¹o vµ ®−a vµo sö dông c¸c thiÕt bÞ nµy, cho ®Õn n¨m 2003, cßn gÆp trë ng¹i

lín lµ do chóng ta ch−a cã ®−îc mét c¬ quan cã chøc n¨ng kiÓm ®Þnh phßng næ

cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. HiÖn nay, ngµnh than ®· cã ®−îc mét trung t©m kiÓm ®Þnh

phßng næ, trang bÞ theo tiªu chuÈn quèc tÕ, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ ®¸p øng kÞp

thêi nhu cÇu cÊp thiÕt vÒ tù chÕ t¹o trong n−íc c¸c thiÕt bÞ ®iÖn nãi chung vµ thiÕt

bÞ th«ng tin ®iÒu ®é nãi riªng.

ChÝnh v× vËy, trong ch−¬ng tr×nh øng dông khoa häc c«ng nghÖ n¨m 2005, Bé

khoa häc vµ C«ng nghÖ ®· giao cho ViÖn KHCN má chñ tr× thùc hiÖn Dù ¸n SXTN

“ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng ®iÒu ®é

s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß” nh»m t¹o c¬ së chuyÓn giao c«ng nghÖ cho

c¸c ®¬n vÞ chuyªn ngµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o hµng lo¹t, ®¸p øng nhu cÇu thùc tÕ, thay

thÕ thiÕt bÞ nhËp ngo¹i.

§Ó ®¹t c¸c môc tiªu nghiªn cøu trªn, nhãm ®Ò tµi ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t ®¸nh gi¸

®Æc ®iÓm ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, ®iÒu kiÖn ¸p dông c¸c thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu ë

mét sè má hÇm lß trong ngµnh. Tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ, theo h−íng øng

dông c¸c tiÕn bé kÜ thuËt trªn thÕ giíi nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ

t¹o c¸c lo¹i thiÕt bÞ.

B¸o c¸o tæng kÕt Dù ¸n SXTN “ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng

®iÒu ®é s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß”

ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ má

4

Nhãm ®Ò tµi xin ch©n thµnh c¶m ¬n L·nh ®¹o C«ng ty than M¹o Khª, Hßn Gai,

Quang Hanh cïng c¸c c¸n bé Phßng c¬ ®iÖn má cña c¸c má ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì

ViÖn KHCN má trong qu¸ tr×nh triÓn khai øng dông thö nghiÖm c¸c s¶n phÈm cña

Dù ¸n vµo ®iÒu kiÖn thùc tÕ má.

B¸o c¸o tæng kÕt Dù ¸n SXTN “ChÕ t¹o mét sè thiÕt bÞ th«ng tin tÝn hiÖu phßng næ vµ x©y dùng hÖ thèng

®iÒu ®é s¶n xuÊt tËp trung ë má than hÇm lß”

ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ má

5

PhÇn I

c¸c th«ng tin chung vÒ dù ¸n

1. C¬ së x©y dùng dù ¸n.

Dù ¸n ®−îc ®¨ng ký trªn c¬ së c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu KHCN ®· ®−îc nghiÖm

thu. §ã lµ:

+ §Ò tµi cÊp Bé C«ng nghiÖp trong kÕ ho¹ch nghiªn cøu n¨m 2000: “ Nghiªn cøu

kh¶ n¨ng thiÕt lËp hÖ thèng ®iÒu ®é tËp trung -tù ®éng ho¸ mét sè kh©u c«ng

nghÖ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt hÇm lß”, ®· nghiÖm thu n¨m 2001.

+ §Ò tµi cÊp Bé C«ng nghiÖp trong kÕ ho¹ch nghiªn cøu n¨m 2002: “Nghiªn cøu

thiÕt kÕ chÕ t¹o vµ x©y dùng hÖ thèng ®iÒu khiÓn tËp trung- ®o l−êng tõ xa

th«ng sè c«ng nghÖ nhµ m¸y tuyÓn, ®· nghiÖm thu th¸ng 6 / 2004.

+ C¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu øng dông ®· ®−îc øng dông vµo s¶n xuÊt trªn c¬ së

hîp ®ång trùc tiÕp víi c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh than:

- thiÕt kÕ l¾p ®Æt hÖ thèng tù ®éng c¶nh b¸o khÝ mª tan t¹i CTT M¹o khª

- thiÕt kÕ chÕ t¹o m¸y ®o tèc ®é giã cho CTT M¹o khª

- chÕ t¹o c¸c hÖ thèng th«ng tin nhµ sµng, b¨ng t¶i víi c«ng ty than Vµng

Danh, Cäc 6, C«ng ty tuyÓn than Cöa ¤ng

- thiÕt kÕ kÜ thuËt–thi c«ng hÖ thèng th«ng tin ®iÖn tho¹i cho C«ng ty than

U«ng bÝ

2. Sù cÇn thiÕt cña dù ¸n.

Má than hÇm lß víi ®Æc thï lµ xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp cã ®a d¹ng c«ng nghÖ,

thiÕt bÞ, liªn kÕt phô thuéc lÉn nhau, ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn m«i tr−êng kh¾c

nghiÖt, nguy hiÓm. Do vËy th«ng tin tÝn hiÖu (TTTH) lu«n lµ ph−¬ng tiÖn thiÕt yÕu,

®−îc quy ®Þnh lµ trang bÞ b¾t buéc ph¶i cã trong c¸c quy ph¹m an toµn cña mäi

n−íc trªn thÕ giíi ngay tõ cuèi nh÷ng n¨m 1950.

MÆt kh¸c, muèn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cho toµn xÝ nghiÖp th× ph¶i cã sù

®iÒu hµnh hîp lÝ c¸c t¸c nghiÖp trong c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ. Tõ thùc tÕ ®ã n¶y

sinh nhu cÇu ph¶i cã c¬ chÕ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt mét c¸ch tËp trung, thèng nhÊt.

§iÒu kiÖn cÇn ®Ó ®¹t môc ®Ých ®ã chÝnh lµ thiÕt lËp hÖ thèng ®iÒu ®é tËp trung , mµ

thµnh phÇn c¬ b¶n cña nã lµ c¸c hÖ thèng th«ng tin tÝn hiÖu. Nãi mét c¸ch kh¸c

th«ng tin tÝn hiÖu, liªn l¹c ®µm tho¹i lµ lÜnh vùc lu«n ph¶i ®i tr−íc mét b−íc, t¹o c¬

së cho viÖc x©y dùng hÖ thèng ®iÒu ®é tËp trung, hiÖn ®¹i ho¸ má, ®ång thêi ®©y lµ