Chế độ sở hữu ruộng đất Ấn Độ qua một số thư tịch cổ

Che· Òo‰ sÙ˚ hˆıu ruo‰ng Òa·t A£n —o‰

qua mo‰t so· thˆ tÚch coÂ

TO£NG TH“ QUYÿNH H÷‘NG*

L

a¯ mo‰t trong nhˆıng ne‡n vaÍn minh

sÙ˘m nha·t cu˚a nha‚n loaÔi, A£n —o‰

cuıng nhˆ mo‰t so· nˆÙ˘c phˆÙng —o‚ng co ÒaÔi

kha˘c coi ruo‰ng Òa·t la¯ tˆ lie‰u sa˚n xua·t quan

troÔng nha·t, do Òo˘ va·n Òe‡ sÙ˚ hˆıu ruo‰ng Òa·t

luo‚n ÒˆÙÔc ÒaÎt le‚n ha¯ng Òa‡u trong nhˆıng

mo·i quan ta‚m cu˚a nha¯ nˆÙ˘c. NaËm trong

do¯ng cha˚y chung cu˚a phˆÙng —o‚ng co ÒaÔi

nhˆng A£n —o‰ kha˘c bie‰t vÙ˘i ca˘c quo·c gia

kha˘c bÙ˚i sˆÔ Òan xen cu˚a to‚n gia˘o va¯ cuo‰c

so·ng, laÔi ÒˆÙÔc ÒˆÙÔc to‚ Òa‰m the‚m bÙ˚i che· Òo‰

Òa˙ng ca·p khaÈc nghie‰t va¯ sˆÔ trˆÙ¯ng to‡n cu˚a

co‚ng xaı no‚ng tho‚n. Do Òo˘, xem xe˘t va·n Òe‡

sÙ˚ hˆıu ruo‰ng Òa·t A£n —o‰ thÙ¯i co ÒaÔi mo‰t

ca˘ch roı ra¯ng la¯ Òie‡u ra·t kho˘ khaÍn, phˆ˘c

taÔp va¯ ca‡n sˆÔ nghie‚n cˆ˘u chuye‚n sa‚u. Ba¯i

vie·t na¯y chÊ nhaËm ba¯n Òe·n nhˆıng ne˘t kha˘i

qua˘t nha·t ve‡ sÙ˚ hˆıu ruo‰ng Òa·t Ù˚ A£n —o‰

thÙ¯i co ÒaÔi, cuıng nhˆ nhˆıng ÒieÂm tˆÙng

Òo‡ng va¯ kha˘c bie‰t vÙ˘i ca˘c nˆÙ˘c phˆÙng

—o‚ng co ÒaÔi kha˘c tho‚ng qua vie‰c kha˚o sa˘t

ca˘c nguo‡n thˆ tÚch coÂ.

Co˘ the tha·y, ve‡ ÒaÔi the ruo‰ng Òa·t Ù˚ A£n

—o‰ co ÒaÔi ÒˆÙÔc chia tha¯nh 3 hÏnh thˆ˘c sÙ˚

hˆıu cÙ ba˚n la¯: sÙ˚ hˆıu co‚ng xaı, sÙ˚ hˆıu cu˚a

nha¯ nˆÙ˘c ve‡ ruo‰ng Òa·t co‚ng (ÒaÔi die‰n la¯

nha¯ vua) va¯ sÙ˚ hˆıu tˆ nha‚n. Nhˆıng va·n Òe‡

na¯y ÒˆÙÔc Òe‡ ca‰p trong mo‰t so· thˆ tÚch coÂ

noÂi tie·ng cu˚a A£n —o‰ nhˆ lua‰t Manu, ta˘c

phaÂm Athashastra cu˚a Kautilya va¯ sˆ˚ thi

Mahabharata.

Ve‡ sÙ˚ hˆıu cu˚a co‚ng xaı: Òa‚y vo·n la¯ hÏnh

thˆ˘c sÙ˚ hˆıu cÙ ba˚n trong ca˘c xaı ho‰i co ÒaÔi

phˆÙng —o‚ng, ÒaÎc bie‰t Òo·i vÙ˘i A£n —o‰ nÙi

ca˘c co‚ng xaı no‚ng tho‚n to‡n taÔi la‚u da¯i dai

da˙ng.

SÙ˚ hˆıu co‚ng xaı ve‡ ruo‰ng Òa·t Ù˚ A£n —o‰

ÒˆÙÔc Òe‡ ca‰p kha˘ roı ne˘t trong lua‰t Manu.

La¯ mo‰t trong nhˆıng bo‰ lua‰t co xˆa nha·t

tre‚n the· giÙ˘i, lua‰t Manu (co¯n co˘ te‚n baËng

tie·ng Sanskrit la¯ Manavadharmasastra

hay Manusmrti, thˆÙ¯ng ÒˆÙÔc bie·t Òe·n vÙ˘i

te‚n goÔi Manu) go‡m co˘ 12 chˆÙng, 2.685

Òie‡u lua‰t, ÒˆÙÔc ngˆÙ¯i A£n —o‰ coi la¯ bo‰ ba˘ch

khoa thˆ ve‡ nhie‡u lÛnh vˆÔc trong ÒÙ¯i so·ng

xaı ho‰i A£n —o‰ nhˆ lÚch sˆ˚, to‚n gia˘o, ca˘ch

gia˚i thÌch nguo‡n go·c vuı truÔ, phong tuÔc ta‰p

qua˘n, le„ nghi, ca˘c mo·i quan he‰ xaı ho‰i, ÒÙ¯i

so·ng kinh te·Ö NgˆÙ¯i ta bie·t nhie‡u Òe·n

Manu vÙ˘i nhˆıng quan ÒieÂm tha·m nhua‡n tˆ

tˆÙ˚ng to‚n gia˘o, tuy nhie‚n be‚n caÔnh nhˆıng

Òie‡u lua‰t co¯n mang naÎng tÌnh tha‡n bÌ Òo,˘

thÏ Manu co¯n co˘ ra·t nhie‡u Òie‡u quy ÒÚnh cuÔ

* Ths To·ng ThÚ Quy¯nh HˆÙng, TrˆÙ¯ng —aÔi hoÔc Sˆ phaÔm Ha¯ No‰i