Câu 2: Trình bày các khái niệm, nêu các kí hiệu, quy ước và đơn vị đo năng lương, nhiệt và công ppsx

http://www.ebook.edu.vn 1

C©u 2 : Tr×nh bµy c¸c kh¸i niÖm, nªu kÝ hiÖu, quy −íc vµ ®¬n vÞ ®o cña n¨ng

l−îng, nhiÖt vµ c«ng

Tr¶ lêi :

*N¨ng l−îng:

N¨ng l−îng lµ ®¹i l−îng vËt lý ®Æc tr−ng cho møc ®é chuyÓn ®éng vµ

dù

tr÷ chuyÓn ®éng cña vËt chÊt nãi chung

N¨ng l−îng gåm néi n¨ng vµ ngo¹i n¨ng. Mäi vËt ®Òu cã n¨ng l−îng,

ë mçi tr¹ng th¸i ®Òu cã møc nl x¸c ®Þnh. Khi c¸c vËt t−¬ng t¸c nhau bao giê

còng cã sù trao ®æi nl lµm cho tr¹ng th¸i cña vËt thay ®æi dÉn ®Õn møc nl

thay ®æi. Qu¸ tr×nh trao ®æi nl gi÷a c¸c vËt(xÐt trong ph¹m vi nhiÖt) th−êng

®−îc tiÕn hµnh b»ng hai c¸ch: trao ®æi nhiÖt vµ thùc hiÖn c«ng.

*NhiÖt

NÕu ®Ó 2 vËt cã nhiÖt ®é kh¸c nhau tiÕp xóc víi nhau th× t¹i chç tiÕp

xóc c¸c ph©n tö cña 2 vËt sÏ trao ®æi ®éng n¨ng cho nhau. KÕt qu¶ lµ cã 1 nl

®· ®−îc truyÒn tõ vËt cã nhiÖt ®é cao h¬n sang vËt cã nhiÖt ®é thÊp h¬n. KiÓu

truyÒn nl nµy ®−îc tiÒn hµnh ë chç ph©n tö tiÕp xóc kh«ng nh×n thÊy ®−îc

nªn gäi lµ ph−¬ng ph¸p truyÒn nl vi m« kh«ng trËt tù hoÆc sù truyÒn nhiÖt.

L−îng nl ®−îc truyÒn ®i b»ng ph−¬ng ph¸p nµy gäi lµ nhiÖt n¨ng hay gäi t¾t

lµ nhiÖt.

NhiÖt lµ l−îng nl ®−îc truyÒn ®i b»ng ph−¬ng ph¸p vi m« kh«ng trËt

tù.

KÝ hiÖu:

q (kJ/kg): nhiÖt nhËn vµo hoÆc nh¶ ra cña mét vËt cã khèi l−îng 1 kg.

Q(kJ): nhiÖt nhËn vµo hoÆc nh¶ ra cña 1 vËt cã khèi l−îng bÊt k× kg.

Quy −íc dÊu:

NhiÖt nhËn v¸o cã dÊu +, nhiÖt nh¶ ra cã dÊu –

*C«ng

§Ó truyÒn nl b»ng ph−¬ng ph¸p nµy vËt cÇn ph¶i dÞch chuyÓn trong

kh«ng gian cña tr−êng lùc hoÆc thay ®æi thÓ tÝch cña m×nh d−íi t¸c dông cña

lùc hay ¸p suÊt bªn ngoµi. KiÓu truyÒn nl nµy cã h−êng, cã trËt tù, nh×n thÊy

®−îc nªn ®−îc gäi lµ ph−¬ng ph¸p truyÒn nl d−íi d¹ng vÜ m« cã trËt tù hoÆc

sù thùc hiÖn c«ng.Luînh nl truyÒn ®i b»ng ph−¬ng ph¸p nµy gäi lµ c«ng.

C«ng lµ nl ®−îc truyÒn ®i b»ng ph−¬ng ph¸p vÜ m« cã trËt tù.

KÝ hiÖu:

l(kJ/kg): C«ng sinh ra hoÆc nhËn vµo bëi vËt cã khèi l−îng 1 kg

L(kJ):C«ng sinh ra hay nhËn vµo bëi vËt cã khèi l−îng bÊt k×

Quy −íc dÊu: C«ng nhËn vµo cã dÊu - vµ sinh ra cã dÊu +

*§¬n vÞ ®o cña nhiÖt vµ c«ng

NhiÖt vµ c«ng cã cïng ®¬n vÞ ®o lµ J, kJ, mJ

http://www.ebook.edu.vn 2

Trong hÖ ®¬n vÞ cò ng−êi ta dïng cal, kcal ®Ó ®o nhiÖt vµ c«ng

C©u 3: Tr×nh bµy kh¸i nhiÖm hÖ nhiÖt ®éng

Tr¶ lêi:

Khi nghiªn cøu tÝnh chÊt nhiÖt ®éng cña hiÖn t−îng nµo ®ã ng−êi ta cã

thÓ lÊy ra 1 nhãm vËt, 1 vËt hoÆc 1 phÇn cña vËt mµ ë ®ã hiÖn t−îng cÇn

nghiªn cøu x¶y ra lµm ®èi t−îng nghiªn cøu gäi lµ hÖ nhiÖt ®éng. TÊt c¶

nh÷ng vËt ngoµi hÖ gäi lµ m«i tr−êng.

Kh¸c víi hÖ c¬ häc chØ trao ®æi c¬ n¨ng, hÖ nhiÖt ®éng cßn trao ®æi

nhiÖt ngh·i lµ nã cã trao ®æi nl d−íi 2 h×nh thøc lµ sù truyÒn nhiÖt vµ sù thùc

hiÖn c«ng.

HÖ nhiÖt ®éng ®−îc ph©n lµm c¸c lo¹i:

- HÖ kÝn(sè h¹t kh«ng ®æi): lµ hÖ trong ®ã träng t©m cña hÖ kh«ng

chuyÓn ®éng vÜ m« hoÆc chuyÓn ®éng víi tèc ®é nhá mµ ta hoµn toµn bá qua

®éng n¨ng cña nã. Khèi l−îng cña hÖ kh«ng ®ái vµ m«i chÊt trong hÖ kh«ng

®i qua bÒ mÆt ranh giíi gi÷a hÖ vµ m«i tr−êng.

-HÖ hë: (sè h¹t thay ®æi) lµ hÖ trong ®ã träng t©m cña hÖ cã chuyÓn

®éng vÜ m«, khèi l−îng cña hÖ thay ®æi, m«i chÊt ®i qua bÒ mÆt ranh giíi

gi÷a hÖ vµ m«i tr−êng.

- HÖ ®o¹n nhiÖt: lµ hhÖ kh«ng trao ®æi nhiÖt víi m«i tr−êng.

- HÖ c« lËp: lµ hÖ kh«ng trao ®æi nhiÖt vµ c«ng víi m«i tr−êng

C©u 4: Tr×nh bµy kh¸i niÖm chÊt c«ng t¸c, c¸c th«ng sè tr¹ng th¸i c¬ b¶n cña

chÊt c«ng t¸c

Tr¶ lêi:

Kh¸i niÖm: §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh biÕn ®æi gi÷a nhiÖt vµ c«ng trong

c¸c m¸y nhiÖt ng−êi ta dïng chÊt trung gian gäi lµ m«i chÊt hay chÊt c«ng

t¸c

C¸c th«ng sè tr¹ng th¸i cña chÊt c«ng t¸c

Th«ng sè tr¹ng th¸i lµ nh÷ng ®¹i l−îng vËt lý ®Ó x¸c ®Þnh ë 1 tr¹ng

th¸i x¸c ®Þnh nµo ®ã. Th«ng sè tr¹ng th¸i lµ hµm chØ phô thuéc vµo tr¹ng th¸i

mµ kh«ng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh. NÕu m«i chÊt biÕn ®æi råi l¹i trë vÒ tr¹ng

th¸i ban ®Çu, gi¸ trÞ c¸c th«ng sè tr¹ng th¸i sÏ kh«ng ®æi. C¸c th«ng sè tr¹ng

th¸i cã thÓ lµ p.v,T,i,s, ρ .

- ThÓ tÝch riªng: lµ thÓ tÝch cña mét ®¬n vÞ kl chÊt c«ng t¸c, v(m3

/kg).

v=

G

V

trong ®ã: G lµ kl chÊt c«ng t¸c(kg), V lµ thÓ tÝch chÊt c«ng t¸c(m3

)

§¹i l−îng nghÞch ®¶o cña thÓ tÝch riªng lµ kl riªng, ρ (kg/m3

)

R«=

V

G

v = 1