CẤP CỨU NHI KHOA SỐ 3.

CẤP CỨU NHI KHOA SỐ

3 (Bác sĩ Nguyễn Văn Thịnh)

SỐT Ở TRẺ DƯỚI 3 TUỔI

1/ SỐT LÀ GÌ ?

38 độ C ( 100,4 độ F ). Một nhiệt độ lấy ở hậu môn là tiêu chuẩn vàng dể xác định nhiệt độ

cơ thể nơi các nhũ nhi và trẻ em. Các nhiệt độ lấy ở nách và màng nhĩ thiếu tính nhạy cảm

( sensitivity ) ; một nhiệt độ không sốt ( an afebrile temperature ) được đo bởi các phương

pháp này không loại bỏ một cơn sốt ( fever ). Một nhũ nhi nhỏ tuổi với nhiễm trùng có thể

không có sốt ( afebrile ).

2/ VIỆC ĐÁNH GIÁ SỐT CỦA CHA MẸ NƠI CON MÌNH CÓ MỨC ĐỘ CHÍNH XÁC NHƯ THỂ

NÀO ?

Việc đánh giá nhiệt độ của da bằng xúc giác của cha mẹ là đúng đắn từ 73% đến 98% trong

việc xác nhận rằng không có sốt. Việc cha mẹ tin con mình bị sốt là đúng từ 74% đến 90%.

Nói chung, một nhiệt độ được đo ở nhà nên được xem là chính xác.

3/ MỘT NHŨ NHI HAY TRẺ NHỎ BỊ SỐT. ĐÂU LÀ VẤN ĐỀ LỚN ?

Hầu hết các trẻ nhỏ có một nguồn nhiễm trùng rõ ràng ( ví dụ : nhiễm trùng đường hô hấp

trên hay viêm tai giữa ). Khoảng 20% không có nguồn nhiễm trùng có thể nhận diện được

( sốt không rõ nguyên nhân ). Nhiễm khuẩn nặng ( serious bacterial infection ), như vi khuẩn￾huyết ( bacteremia ), viêm màng não, nhiễm trùng đường tiểu và viêm ruột do vi khuẩn

( bacterial enteritis ), khó mà phân biệt được với bệnh do virus đơn thuần nhưng vô cùng

quan trọng phải được nhận biết và điều trị.

4/ BẠN HIỂU NHƯ THỂ NÀO LÀ DẠNG VẺ NHIỄM ĐỘC (TOXIC APPEARING) ?

Trước, trong và sau khi thăm khám vật lý, thầy thuốc khám bệnh nên ghi nhận mức độ tỉnh

táo và hoạt động của bệnh nhân, cố gắng hô hấp, trương lực cơ, sự tiếp xúc bằng mắt, khả

năng ăn và sự tương tác (interactiveness). Các trẻ có dạng vẻ nhiễm độc ( toxic-appearing )

có thể cho thấy hành vi bực tức (irritable behavior), chán ăn (poor feeding), lờ đờ (lethargy),

xanh tím và không muốn tương tác (interact) với các thành viên của gia đình hay với thầy

thuốc.

5/ NHỮNG THUỐC HẠ NHIỆT NÀO NÊN ĐƯỢC SỬ DỤNG NƠI TRẺ EM BỊ SỐT ?

Aspirin đã liên lết với việc phát triển hội chứng Reye nơi các trẻ bị vài bệnh sốt và không nên

được sử dụng để điều trị sốt nơi trẻ em. Acetaminophen (Tylenol) có hiệu quả như là một

thuốc hạ nhiệt và an toàn với liều lượng được khuyến nghị từ 10 đến 15 mg/kg. Ibuprofen

(Junifène) dạng lỏng (liquid) (10 mg/kg) cũng là một thuốc hạ nhiệt có hiệu quả ở trẻ em.

6/ CÓ ĐÁNG NGẠI VIỆC CHO THUỐC HẠ NHIỆT CÓ THỂ LÀM CHE DẤU MỘT SỰ TĂNG CAO

HƠN NỮA CỦA NHIỆT ĐỘ ?

- Không !

- Sự hạ nhiệt đưa đến sự cải thiện về dinh dưỡng, gia tăng mức độ hoạt động và trẻ cảm thấy

dễ chịu hơn nhiều.

7/ PHẢI XỬ TRÍ NHƯ THẾ NÀO MỘT TRẺ SƠ SINH DƯỚI MỘT THÁNG VÀ BỊ SỐT (nhiệt độ >

38 độ C)?

- Thái độ xử lý đối với bệnh nhi dưới 28 ngày bị sốt dựa trên giả định rằng hệ thống miễn

dịch của bệnh nhi này vốn không có khả năng định vị và kềm chế nhiễm trùng do vi khuẩn và

rằng ở nhóm tuổi này, ngay cả nhà lâm sàng có kinh nghiệm nhất cũng không có khả năng

phân biệt bệnh nhân ở giai đoạn đầu của sepsis với bệnh nhân có bệnh sốt lành tính. Người ta

cho rằng ngay cả những bệnh nhi chỉ với một ổ nhiễm khuẩn cũng có thể gây nên vi khuẩn￾huyết (bacteremia) và vi khuẩn có khả năng gây nhiễm dịch não tủy của chúng. Hầu như bất

cứ nhiễm trùng do vi khuẩn nào nơi những bệnh nhân này cũng được xem là có khả năng

phát tán (disseminating) và gây nên nhiễm khuẩn nặng.

- Nơi những bệnh nhân này có thể sử dụng một phương thức bảo thủ xét nghiệm tìm nhiễm