Càng biển động lực của sự phát triển kinh tế miền trung

52(4): 13 - 18 Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 4 - 2009

1

CẢNG BIỂN - ĐỘNG LỰC CỦA SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ MIỀN TRUNG

Lê Tiến Dũng (Nhà xuất bản - Đại học Thái Nguyên)

Nguyễn Thị Hằng (Khoa Công nghệ thông tin - Đại học Thái Nguyên)

Tóm tắt

Biển có một vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế, là cánh cửa để mở ra thế giới của các quốc

gia. Miền Trung là một vùng đất giàu tiềm năng và lợi thế, là vùng duy nhất của Việt Nam mà tất cả các tỉnh đều

giáp với biển Đông. Miền Trung có đầy đủ các yếu tố để phát triển một nền kinh tế biển hoàn chỉnh, đặc biệt là

kinh tế cảng. Hiện tại, miền Trung có 17 cảng biển, trong đó có 3 hải cảng tầm quốc gia là Đà Nẵng, Quy Nhơn và

Nha Trang. Các cảng biển miền Trung có nhiều tiềm năng để phát triển, chúng đóng vai trò là cửa mở để thu hút

đầu tư. Vì vậy, cảng biển giữ vai trò động lực trong phát triển kinh tế miền Trung.

I. Đặt vấn đề

Ngày nay, khi nền kinh tế đất nước ngày càng

hội nhập sâu với thế giới thì bài toán phát triển

cảng biển càng trở nên cấp bách bởi cảng biển có

một vai trò đặc biệt trong phát triển kinh tế. Trong

chiến lược phát triển của mình, nhiều quốc gia trên

thế giới đã xác định thế kỷ 21 là kỷ nguyên của đại

dương, hướng mạnh sự phát triển ra biển đảo, đặc

biệt chú trọng đến việc khai thác biển (kể cả những

quốc gia không có biển).

Miền Trung được coi là “mặt tiền” của Việt

Nam, của Đông Nam Á và cả châu Á - Thái Bình

Dương. Đây là vùng duy nhất của Việt Nam có tất

cả các tỉnh đều giáp với biển Đông. Một điều khó

khăn đối với vùng đất này là địa hình kéo dài và

hẹp ngang nên rất bất lợi trong việc phát triển

không gian kinh tế trên quy mô rộng. Mặt khác,

đây là vùng phải gánh chịu nhiều thiên tai hơn so

với hai đầu đất nước. Nhưng bù lại, miền Trung

được ban tặng cho một nguồn tài nguyên vô cùng

quý giá là Biển. Biển miền Trung rất giàu tiềm

năng và có nhiều lợi thế. Vì thế, có thể coi nền

kinh tế miền Trung thực chất là kinh tế biển, do

vậy, triển vọng phát triển là vô cùng lớn. Nhưng

Miền Trung lại tương đối nghèo nàn so với hai đầu

đất nước. Không ít người đã lặng lẽ tiến hành

những chuyến khảo sát dọc ven biển miền Trung

với một câu hỏi day dứt: miền Trung sẽ còn loay

hoay với cái nghèo đến bao giờ? Không bó tay

trước những rào cản mang tính tự nhiên, miền

Trung miệt mài đi tìm giải pháp cho việc mở cảng

biển để thực hiện chiến lược phát triển kinh tế. Sự

ra đời của các cảng biển, trong đó có các cảng

nước sâu là một trong những việc làm thiết yếu

đầu tiên để vực dậy nền kinh tế của miền đất đầy

tiềm năng này.

II. Điều kiện phát triển kinh tế cảng biển miền

Trung

Miền Trung là một vùng đất giàu tiềm năng và

lợi thế, có đầy đủ các yếu tố để phát triển một nền

kinh tế biển hoàn chỉnh, đặc biệt là kinh tế cảng.

Vùng đất này sở hữu 1.172km bờ biển và có lợi

thế đặc biệt về vị trí địa lý. Miền Trung không chỉ

nằm ở giữa nước Việt Nam mà còn ở vị trí trung

tâm các trục giao lưu quốc tế của các nước

ASEAN. Đây là phần đất vươn ra biển Đông xa

nhất của nước ta; do đó các hải cảng của miền

Trung rất gần với đường hàng hải quốc tế, nối khu

vực Đông Bắc Á với Đông Nam Á và các châu lục

khác. Phía Tây của miền Trung có nhiều cửa khẩu

giao thương với các nước nằm sâu trong lục địa

châu Á như Lào, Myanmar, vùng đông bắc Thái

Lan và đông bắc Campuchia. Do vậy, Hội nghị lần

thứ 8 của Bộ trưởng các nước tiểu vùng sông Mê

kông họp tại Manila (tháng 10-1998) đã đưa ra

khái niệm “Hành lang kinh tế Đông Tây” và quyết

định chọn dự án xây dựng tuyến đường bộ từ

Mukdahan (Thái Lan) qua Nam Lào đến Đà Nẵng

làm dự án đầu tiên trong hợp tác tiểu vùng. Năm

2000, Myanmar trở thành thành viên ASEAN, qui

mô dự án được mở rộng và khu vực cảng

Maưlamyine gần thủ đô Yangon được chọn làm

cửa ra phía Tây của hành lang. Như vậy, Hành

lang kinh tế Đông Tây có tổng chiều dài 1.450km,

đi qua vùng Nam Myanmar, Bắc Thái Lan, Nam

Lào và ba tỉnh miền Trung Việt Nam. Cửa khẩu

Lao Bảo ở phía tây tỉnh Quảng Trị hiện đang hoạt

động rất nhộn nhịp. Một số cửa khẩu biên giới

khác ở tỉnh Quảng Nam,.. đang được tiếp tục mở