Cảm giác an toàn - Các yếu tố tác động và hệ quả - ngành y tế tại Thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ THANH THỦY

CẢM GIÁC AN TOÀN: CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ

HỆ QUẢ - NGÀNH Y TẾ TẠI TP.HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TP. Hồ Chí Minh, năm 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÔ THANH THỦY

CẢM GIÁC AN TOÀN: CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG VÀ

HỆ QUẢ - NGÀNH Y TẾ TẠI TP.HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh

Mã số chuyên ngành : 62 34 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

Người hướng dẫn khoa học:

TS. Nguyễn Thế Khải

TP. Hồ Chí Minh, năm 2018

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu và kết quả

nghiên cứu được trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa

từng được ai công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam

đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa được công bố

hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường

đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 03 năm 2018

Tác giả

Ngô Thanh Thủy

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi có thể hoàn thành luận văn này không chỉ là công sức của riêng tôi mà còn là

sự đóng góp của các thầy cô, bè bạn và đồng nghiệp của tôi. Vì lẽ đó,

Lời đầu tiên, xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tân tình của TS Nguyễn Thế

Khải đã hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Xin chân thành cảm ơn những người bạn, những đồng nghiệp đã nhiệt tình hỗ trợ,

giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn tất cả các thầy cô của khoa Sau Đại Học trường Đại Học

Mở đã truyền đạt các bài học lý thuyết cũng như những kinh nghiệm thực tế,

những phương pháp nghiên cứu khoa học và đó chính là những kiến thức nền

tảng giúp tôi có thể hoàn thành tốt luận văn.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy, cô trong Hội đồng bảo vệ luận

văn đã đóng góp những ý kiến quý báu để tôi hoàn thành luận văn này.

Và tôi tin rằng đây sẽ là kinh nghiệm quý báu giúp tôi thành công trong công việc

cũng như công tác nghiên cứu trong tương lai.

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang iii

TÓM TẮT ĐỀ TÀI

Nghiên cứu nhằm đo lường mức độ về cảm nhận an toàn của các nhân viên

điều dưỡng thông qua các yếu tố tác động từ đó tác động đến sự gắn bó với tổ chức

và gắn kết nhân viên.

Trong các tổ chức y tế, nhân viên điều dưỡng là người trực tiếp làm việc với bệnh

nhân, điều dưỡng là một nghề vừa mang tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật.

Người điều dưỡng dựa vào kiến thức, thái độ, kỹ năng của mình để giúp đỡ cá nhân,

gia đình, cộng đồng trong việc duy trì, nâng cao sức khoẻ, phòng ngừa bệnh tật, giảm

đau đớn về thể chất, tinh thần và biết cách tự chăm sóc nhằm đáp ứng nhu cầu sức

khoẻ. Do đó, thái độ và tác phong làm việc chuyên nghiệp của nhân viên điều dưỡng

có quyết định phần lớn đến sự thành công trong tổ chức. Nhận thấy tầm quan trọng

của đội ngũ nhân viên điều dưỡng, đặc biệt là trong môi trường công việc đặc thù,

các tổ chức y tế nên tập trung nâng cao sự gắn kết công việc và gắn bó của nhân viên

điều dưỡng thông qua cảm giác an toàn dẫn đến kết quả công việc tốt là một trong

những yếu tố làm nên sự thành công của tổ chức. Từ quan điểm đó, nghiên cứu này

được thực hiện nhằm xác định các tác động đến cảm giác an toàn của nhân viên điều

dưỡng qua đó tác động đến sự gắn kết công việc và gắn bó với tổ chức của nhân viên

điều dưỡng trong các tổ chức y tế tại Tp. Hồ Chí Minh.

Quá trình nghiên cứu định lượng được tiến hành bằng cách dùng bảng câu hỏi

đã được thảo luận từ giai đoạn nghiên cứu định tính. Để tăng tính đại diện cho tổng

thể 370 bảng câu hỏi được phát đi để khảo sát điều tra lấy ý kiến và thu thập được

297 bảng câu hỏi đạt yêu cầu. Sau quá trình kiểm định Cronbach’s Alpha, 13 biến

quan sát bị loại bỏ do không đảm bảo độ tin cậy. Thang đo sử dụng trong nghiên cứu

còn lại 25 biến quan sát được sử dụng phân tích nhân tố khám phá và phân tích nhân

tố khẳng định, kết quả cho thấy thang đo đảm bảo giá trị hội tụ và giá trị phân biệt

đồng thời đủ tiêu chuẩn để tiến hành phân tích bằng mô hình SEM. Kết quả sau khi

chạy mô hình SEM cho thấy 4/4 giả thuyết nghiên cứu đều được chấp nhận. Từ kết

quả trên, tiến hành thảo luận về kết quả nghiên cứu làm cơ sở để đề ra các hàm ý

quản trị nhằm nâng cao sự gắn bó và gắn kết nhân viên của nhân viên điều dưỡng tại

các tổ chức y tế ở khu vực Tp. Hồ Chí Minh.

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ..........................................................................................................ii

TÓM TẮT LUẬN VĂN ..........................................................................................iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................. vii

DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ viii

DANH MỤC HÌNH ................................................................................................ix

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI........................................... 10

1.1. Lý do nghiên cứu .......................................................................................... 10

1.2. Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................... 12

1.3. Câu hỏi nghiên cứu ....................................................................................... 13

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................ 13

1.4.1. Đối tượng nghiên cứu: ........................................................................... 13

1.4.2. Phạm vi nghiên cứu: .............................................................................. 13

1.4.3. Đối tượng khảo sát:................................................................................ 13

1.5. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 13

1.6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài .......................................................................... 14

1.7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 14

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ....................... 15

2.1 Cảm giác an toàn (Psychological Safety) ..................................................... 15

2.2 Căng thẳng nghề nghiệp (stress nghề nghiệp) .............................................. 17

2.3 Các yếu tố tác động đến cảm giác an toàn.................................................... 19

2.3.1 Công bằng trong tổ chức (Organizational Justice).................................... 19

2.3.2 Trao đổi Lãnh đạo-Thành viên (Leader –Member Exchange).................. 19

2.4 Mối quan hệ giữa cảm giác an toàn đến sự gắn kết với nhân viên và gắn bó

với tổ chức............................................................................................................... 20

2.4.1 Sự gắn bó với tổ chức (Organizational Commitment) .............................. 20

2.4.2 Gắn kết nhân viên (Employee engagement).............................................. 21

2.5 Các nghiên cứu trước có liên quan ............................................................... 23

2.6 Các giả thuyết ............................................................................................... 27

2.7 Mô hình nghiên cứu đề xuất ......................................................................... 32

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang v

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................... 33

3.1. Trình tự các bước nghiên cứu .......................................................................... 33

3.2. Thiết kế nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng ................................ 35

3.2.1. Thiết kế thang đo sử dụng trong nghiên cứu ............................................. 35

3.2.2 Nghiên cứu định tính...................................................................................... 35

3.2.2.1 Kỹ thuật nghiên cứu định tính ................................................................. 35

3.2.2.2 Mô tả kĩ thuật nghiên cứu........................................................................ 35

a. Phương pháp chọn mẫu................................................................................... 35

b. Quy mô mẫu..................................................................................................... 35

c. Bản câu hỏi định tính....................................................................................... 36

3.2.3 Nghiên cứu định lượng: ................................................................................. 40

3.2.3.1 Quy mô mẫu............................................................................................. 40

3.2.3.2. Phương pháp chọn mẫu.......................................................................... 41

3.2.3.3 Phương pháp phỏng vấn.......................................................................... 41

3.2.3.4 Phương pháp xử lý dữ liệu..................................................................... 42

a. Kiểm định độ tin cậy của thang đo............................................................ 42

b. Phân tích nhân tố khám phá EFA............................................................. 42

c. Phân tích nhân tố khẳng định CFA .......................................................... 42

Kiểm định mức độ phù hợp chung của mô hình...................................... 43

Kiểm định độ tin cậy của thang đo............................................................ 43

Giá trị hội tụ ................................................................................................ 43

Giá trị phân biệt.......................................................................................... 43

d. Kiểm định mô hình giả thuyết ................................................................... 44

4.1. Kết quả thống kê mô tả .................................................................................... 45

4.1.1 Thống kê mô tả đối tượng khảo sát ............................................................ 45

4.1.2 Thống kê mô tả biến quan sát..................................................................... 47

4.2. Kiểm tra độ tin cậy thang do thông qua kiểm định Cronbach’s Alpha ........... 50

4.3. Phân tích nhân tố khám phá (EFA).................................................................. 54

4.4. Phân tích mô hình cấu trúc SEM (Structural Equation Modeling).................. 56

4.5. Thảo luận kết quả nghiên cứu .......................................................................... 67

4.5. Thảo luận kết quả nghiên cứu .......................................................................... 67

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ................................................. 74

5.1. Kết luận ............................................................................................................ 74

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang vi

5.2. Các hàm ý quản trị nâng cao sự gắn bó với tổ chức và gắn kết nhân viên của

nhân viên điều dưỡng.............................................................................................. 75

5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo........................................................... 79

TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................... 81

PHỤ LỤC ................................................................................................................... 84

PHỤ LỤC 1 ................................................................................................................ 84

PHỤ LỤC 1A: BẢNG HƯỚNG DẪN VÀ CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM ........ 84

PHỤ LỤC 1B: TÓM TẮT THANG ĐO TRƯỚC VÀ SAU KHI HIỆU CHỈNH..... 88

PHỤ LỤC 2 ................................................................................................................ 93

Luận văn GVHD: TS Nguyễn Thế Khải

HVTH: Ngô Thanh Thủy - Lớp MBA015A Trang vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Cụm từ Tiếng Anh Tiếng Việt

1 R&D (Research and Development) Nghiên cứu và phát

triển

2 CFA Confirmatory Factor Analysis Phân tích nhân tố

khẳng

3 CFI Comparative Fit Index

4 CR Composite Reliability

5 EFA Exploratory Factor Analysis

Phân tích nhân tố

khám phá

6 GFI Goodness of Fit Index

7 GTTB Giá trị trung bình

8 KMO Hệ số Kaiser – Mayer – Olkin

9 RMSEA

Root Mean Square Error of

Approximation

10 SEM Structural Equation Modeling Mô hình cấu trúc

tuyến tính

11 TLI Tucker Lewis Index

12 UWES Utrecht Work Engagement

Scale

13

TP. Hồ Chí

Minh

Thành phố Hồ Chí

Minh

14 ĐTNC Đối tượng nghiên cứu