Cách mạng xanh: thành công ở châu á, tại sao không ở châu phi.

••I J r<

CACH MANG XANH:

THANH CONG Q CHAU A, TAI SAO KHONG Q CHAU PHI ?

Do Due Dinh*

Iran Thi Lan Huang**

Cach mang Xanh lan dau tien dugc

thuc hien d mot sd qudc gia dang

phat trien chau A, sau dd nhan rdng

ra Nam My trong thap ky 1960, dem lai mot

md hinh phat trien ndng nghiep mdi ap dung

nhiing phuang phap ky thuat trgn gdi lien quan

den sir dung cac yeu td dau vao cho ndng

nghiep nhu phan bdn, hat gidng, may mdc, he

thdng tudi tieu... khien san lugng luang thuc

tang len lien tuc, dac biet la liia gao va lua mi.

Nhirng sang kien ve cuge Cach mang Xanh

sau dd dugc ap dung tai mot sd vimg ciia chau

Phi, nhung khdng dem lai ket qua nhu d chau

A va My Latinh. Cd rat nhieu ly do khac nhau

khien Cach mang Xanh khdng dien ra tren

dien rdng d chau Phi tai thdi diem cac nude

chau A va My Latinh thu dugc thanh cdng

trong san xuat luang thuc, khien chau Phi

ngay cang lam vao tinh trang thieu ddi luang

thuc trien mien. Cau hdi dat ra la: Ly do nao

khien cac nude chau Phi khdng thanh cdng khi

thuc hien Cach mang Xanh? Trong thdi gian

Pho giao su, Tien sT, Vien truong, Vien Nghien ciiu

Chau Phi va Truns Don?

Thae sT, Vien Nghien cuu Chau Phi va Truno Don"

gan day, trudc nhiing cuge xung dot lien quan

den luang thirc xay ra tai mot loat nude chau

Phi nhu Ai Cap, Cameroon, Cdte dTvoice,

Senegan, Burkina Faso, Madagascar, the gidi

lai mot lan nira ban ve kha nang thuc hien mot

cupc Cach mang Xanh mdi nham dem lai sire

sdng mdi cho nen ndng nghiep chau Phi. De

Cach mang Xanh thuc sir dem lai hieu qua cho

chau Phi, viec hgc hdi kinh nghiem ciia cac

nude ngoai chau Phi la rat can thiet. nhat la

cac nude chau A.

1. Cach mang Xanh d chau A:

thanh tir'u va nhu'ng van de dat ra

Cho den nay, chau A dugc danh gia la vua

liia cua the gidi mot phan la nhd thuc hien

thanh cdng Cach mang Xanh. Nhieu chuyen

gia nghien cim va quan chirc chinh phii tren

the gidi da cho rang neu thieu cuge Cach mang

Xanh trong thap ky I960 va 1970, chau A co

the van phai ddi mat vdi ddi ngheo va lac hau

nhu chau Phi bay gid. Trirdc thdi gian thuc

hien Cach mang Xanh (1956-1965), san lugng

liia gao trung binh d chau A chi dat khoang 1,9

tan/ha. Ngirdi dan chau A liic dd chii yeu chi

gieo trdng luang thuc mot vu vao miia mua.

Tap chi nghien ciru CHAU PHI & TKUXG DOXG so 10 (50) thang 10/2009