Cách đo Sóng âm

CẤU TRÚC VÀ ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CỦA TRƯỜNG VẬN TỐC ÂM TRUNG

BÌNH MÙA Ở VÙNG BIỂN VIỆT NAM

Nguyễn Bá Xuân

Viện Hải Dương Học

Tóm tắt:

Bài báo trình bày các kết qủa nghiên cứu về cấu trúc và đặc điểm phân bố của trường vận

tốc âm trung bình mùa ở vùng biển Việt nam, dựa trên cơ sở sử dụng nguồn số liệu nhiệt,

muối trung bình nhiều năm. Từ kết quả nghiên cứu nhận thấy: đặc điểm phân bố mặt

rộng của trường vận tốc âm tại các lớp nước tầng mặt ở vùng biển Việt Nam phụ thuộc

chủ yếu vào đặc điểm phân bố của trường nhiệt độ; ở các vùng thềm lục địa ven biển

miền Trung, do ảnh hưởng của dòng nước lạnh trong mùa Đông và hiện tượng trồi trong

mùa Hè, nên trường vận tốc độ âm có giá trị nhỏ hơn đáng kể so với các vùng biển ngoài

khơi; đặc điểm phân bố thẳng đứng của trường vận tốc âm ở các vùng ven biển Việt Nam

khá phức tạp: trong mùa Khô và mùa Hè thường tồn tại chủ yếu dạng cấu trúc “khúc xạ

trừ” ở các lớp nước phía trên, chuyển sang “khúc xạ cộng” ở các lớp nước phía dưới, tạo

điều kiện hình thành kênh âm ngầm dưới lớp nước tầng mặt, có trục phân bố tại độ sâu từ

60 đến 110m; trong mùa Đông và mùa Mưa tồn tại dạng cấu trúc các tia âm là “khúc xạ

cộng” và “khúc xạ trừ ” tương ứng; ở các vùng biển sâu ngoài khơi Việt nam đã tồn tại

dạng cấu trúc với trục kênh âm ngầm nằm ở độ sâu khoảng 1030-1180m, lớn hơn độ sâu

phân bố của trục kênh âm ngầm ở Thái Bình Dương khoảng 250 đến 350m. Vận tốc âm

cực tiểu tại trục kênh âm ngầm ở các vùng biển sâu của Việt Nam có giá trị vào khoảng

1484-1486 m/s.

STRUCTURE AND CHARACTERISTICS OF DISTRIBUTION OF THE SEASON

AVERAGE HYDROACOUSTIC VELOCITY FIELD IN THE VIETNAMESE

WATERS

Nguyen Ba Xuan, Institute of Oceanography

Abstract:

In this paper some results of studying the structure and distribution characteristics of the

season average hydroacoustic velocity field in the Vietnamese waters on basis of using

the many years average temperature-salinnity data are presented. The results show that

the distribution of the season average hydroacoustic velocity field dependes on the

distribution of the season average temperature and salinity field. Due to the domination in

the coastal regions of Viet Nam by the cold water tongues in winter and cold upwelling

waters in summer, therefore the hydroacoustic velocity field usually has the small values

in comparison with the deep sea regions. The vertical structure of the average season

hydroacoustic velocity in the shallow continental shelf regions of Vietnam is rather

complicated: in the Summer and Dry seasons the vertical structure of the hydroacoustic

velocity has the minus refraction of the hydroacoustic rays on the upper water layers and

the plus refraction on the under water layers. This structure formated the under surface

hydroacoustic canal which has the axis in the depth of 60-110m; in the Winter and Rainy

seasons the structure has the form of the plus and minus refractions of the hydroacoustic

rays correlatively; The results show that in the deep sea regions of Viet Nam, the

underground hydroacoustic canal axis is distributed in the depth of 1030–1180m with the

minimum hydroacoustic velocities from 1484 to 1486 m/s.

I. Mở đầu

1