Các công ước quốc tế về quyền con người mà Việt nam là thành viên và vấn đề nội luật hoá

nghiªn cøu - trao ®æi

40 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2010

TS. NguyÔn V¨n Tu©n *

1. Các công ước quốc tế về quyền con

người mà Việt Nam là thành viên

Thực hiện chủ trương nhất quán của Nhà

nước, Việt Nam đã tham gia nhiều công ước

quốc tế quan trọng, trong đó có các công ước

về nhân quyền. Công ước quốc tế về nhân

quyền quan trọng đầu tiên Việt Nam kí kết là

Công ước quốc tế về xoá bỏ mọi hình thức

phân biệt đối xử với phụ nữ năm 1979 (Việt

Nam kí Công ước này ngày 27/11/1981 và

phê chuẩn tháng 2/1982).

Công ước quốc tế về các quyền dân sự và

chính trị năm 1966 và Công ước quốc tế về các

quyền kinh tế, văn hoá năm 1966 (Việt Nam

gia nhập 2 công ước này ngày 24/9/1982).

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và

nước thứ 2 trên thế giới trở thành thành viên

Công ước quốc tế về quyền trẻ em sau khi kí

Công ước này tháng 1/1990 và phê chuẩn

ngày 20/2/1991. Việt Nam cũng đã phê chuẩn

2 nghị định thư bổ sung Công ước quốc tế về

quyền trẻ em (Nghị định thư không bắt buộc

về trẻ em trong xung đột vũ trang và Nghị

định thư không bắt buộc về chống sử dụng trẻ

em trong mại dâm, tranh ảnh khiêu dâm).

Ngoài ra Việt Nam còn là thành viên của

một số công ước khác như: Công ước quốc

tế về xoá bỏ các hình thức phân biệt chủng

tộc năm 1966 và Công ước về ngăn ngừa và

trừng trị tội Apacthai năm 1973 (Việt Nam

gia nhập 2 công ước này ngày 9/6/1981).

2. Vấn đề nội luật hoá các quy định

bảo vệ quyền con người trong các công

ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên

2.1. Nghĩa vụ nội luật hoá

Nghĩa vụ nội luật hoá các quy định của

công ước quốc tế nói chung và công ước

quốc tế về quyền con người nói riêng đã

được ghi nhận trong bản thân các công ước

mà Việt Nam là thành viên. Việc chuyển hoá

các quy định của công ước quốc tế mà Việt

Nam là một bên kí kết được quy định cụ thể

trong Luật kí kết, gia nhập và thực hiện điều

ước quốc tế năm 2005. Khoản 3 Điều 6 Luật

kí kết, gia nhập và thực hiện điều ước quốc

tế năm 2005 quy định: "Căn cứ vào yêu cầu,

nội dung, tính chất của điều ước quốc tế,

Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ khi

quyết định chấp nhận sự ràng buộc của điều

ước quốc tế đồng thời quyết định áp dụng

trực tiếp toàn bộ hoặc một phần điều ước

quốc tế đó đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân

trong trường hợp quy định của điều ước

quốc tế đã đủ rõ, chi tiết để thực hiện; quyết

định hoặc kiến nghị sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ

hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật

để thực hiện điều ước quốc tế đó".

Yêu cầu thực thi các công ước quốc tế về

quyền con người phải trên cơ sở các nguyên

tắc của luật điều ước quốc tế. Quốc gia thành

viên phải có nghĩa vụ xây dựng cơ chế pháp

* Bộ tư pháp