các bước xây dựng bài kiểm tra bằng trắc nghiệm khách quan

Môc lôc

Më ®Çu

Ch¬ng I: Tæng quan vÒ ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

I.1 D¹i c¬ng vÒ ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 4

I.1.1 Ph©n lo¹i ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm 4

I.1.1.1 Ph¬ng ph¸p quan s¸t 5

I.1.1.2 Ph¬ng ph¸p vÊn ®¸p 5

I.1.1.3 Ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm viÕt 5

I.1.2 C¸c d¹ng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 5

I.1.2.1 C©u më (Opendended) 5

I.1.2.2 C©u ®iÒn khuyÕt (Supply items) 5

I.1.2.3 Lo¹i c©u ®óng sai (true flase) 5

I.1.2.4 Lo¹i c©u hái nhiÒu lùa chän (Multiple choice-MCQ) 6

I.1.3 ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan víi ph-

¬ng ph¸p tù luËn

6

I.1.3.1 C©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ®¸nh gi¸ kh¸ch quan h¬n c¸c

c©u hái tù luËn

7

I.1.3.2 C©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan kiÓm tra ®îc lîng häc sinh lín

h¬n c©u hái tù luËn trong mét lÇn thi

7

I.1.3.3 C©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan Ýt chÖch tñ h¬n, Ýt may rñi h¬n

c¸c c©u d¹ng tù luËn

8

I.2 Nh÷ng yÕu tè ®Æc trng ®Ó ®¸nh gi¸ mét bµi kiÓm tra hay bµi thi

b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

8

I.2.1 §é khã, ®é ph©n biÖt cña mét c©u hoÆc mét bµi tr¾c nghiÖm 8

I.2.1.1 §é khã cña c©u tr¾c nghiÖm 8

I.2.1.2 §é ph©n biÖt cña c©u tr¾c nghiÖm 9

I.2.2 §é tin cËy vµ ®é gi¸ trÞ cña mét bµi tr¾c nghiÖm 10

I.2.2.1 §é tin cËy cña bµi tr¾c nghiÖm 10

I.2.2.2 §é gi¸ trÞ cña bµi tr¾c nghiÖm 11

I.3 C¸c lo¹i ®iÓm tr¾c nghiÖm 12

I.3.1 §iÓm th« 12

I.3.2 §iÓm tiªu chuÈn tuyÖt ®èi 12

I.3.3 §iÓm t¬ng ®èi dùa vµo ph©n bè chuÈn 13

I.3.4 C¸c lo¹i ®iÓm kh¸c 14

I.3.4.1 §iÓm tr¾c nghiÖm tiªu chuÈn ho¸ cña ETS 14

I.3.4.2 §iÓm tr¾c nghiÖm trÝ th«ng minh 14

I.3.5 Thang ®iÓm ®îc sö dông ë níc ta 14

I.4 Lý thuyÕt øng ®¸p c©u hái vµ m« h×nh Rasch 14

I.4.1 Lý thuyÕt øng dông c©u hái 14

I.4.1.1 Kh¸i niÖm chung vÒ lý thuyÕt ®¸p øng c©u hái 14

I.4.1.2 C¸c thao t¸c tiÕn hµnh ®Ó x©y dùng thuyÕt øng ®¸p c©u hái 15

I.4.2 M« h×nh Rasch 16

I.4.2.1 Gi¶ thiÕt cña Rasch vÒ viÖc øng ®¸p c©u hái 16

I.4.2.2 Hµm øng ®¸p c©u hái theo Rasch 16

I.4.2.3 øng dông cña m« h×nh Rasch 17

Ch¬ng II : c¸c bíc x©y dùng bµi kiÓm tra b»ng TNKQ

II.1 C¸c bíc x©y dùng mét bµi kiÓm tra b»ng TNKQ 18

II.1.1 Ph©n tÝch néi dung vµ ph¸c th¶o bµi tr¾c nghiÖm 18

II.1.2 ViÕt l¹i c©u hái tr¾c nghiÖm 19

II.1.3 DuyÖt l¹i c©u hái tr¾c nghiÖm 19

II.1.4 Lu ý chung khi viÕt c©u hái kh¸ch quan 20

II.2 B¶n ®Æc trng 2 chiÒu 21

II.2.1 S¬ lîc vÒ kiÕn thøc ch¬ng tr×nh ho¸ 10 21

II.2.1.1 CÊu tróc ch¬ng tr×nh 21

II.2.1.1 Néi dung kiÕn thøc 22

II.3 Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ bµi tr¾c nghiÖm 26

II.3.1 C¸c møc ®é môc tiªu trong lÜnh vùc nhËn thøc 26

II.3.2 Yªu cÇu bµi thi tr¾c nghiÖm kh¸ch quan 29

II.3.2.1 Yªu cÇu vÒ néi dung 29

II.3.2.2 Yªu cÇu vÒ c¸c møc kü n¨ng 30

II.3.2.3 Yªu cÇu vÒ c¸ch tæ chøc ®Ó kiÓm tra 31

Ch¬ng III: Ph©n tÝch kÕt qu¶ nghiªn cøu

III.1 C¸c bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 33

III.2 Ph©n tÝch kÕt qu¶ thùc tÕ 33

III.2.1. KÕt qu¶ chung 33

III.2.2. Ph©n tÝch c©u tr¾c nghiÖm 34

III.3. X©y dùng m« h×nh Rasch trªn sè liÖu thùc 37

III.3.1. Sù phï hîp cña c¸c c©u hái 37

III.3.2. Sù phï hîp cña c¸c thÝ sinh 38

III.3.3. Ph©n bè kh¶ n¨ng tr¶ lêi ®óng cña thÝ sinh vµ ®é khã cña c¸c c©u hái 40

III.3.4 Ph©n tÝch kÕt qu¶ tõng c©u hái 41

III.3.5. S¬ ®å biÓu diÔn n¨ng lùc vµ ®é khã cña c¸c c©u hái trªn mét thang

®o

43

Ch¬ng IV: KÕt luËn

IV.1. Khoa häc ®o lêng vµ ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc trªn thÕ giíi vµ níc

ta

47

IV.1.1. Trªn thÕ giíi 47

IV.1.2. Níc ta 47

IV.2. Gi¶i ph¸p vÒ ph¸t triÓn ph¬ng híng khoa häc ®o lêng ë níc ta 48

Tµi liÖu tham kh¶o

Më ®Çu

§Ó n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ë c¸c bËc häc th× viÖc c¶i tiÕn hÖ thèng kiÓm

tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña häc sinh ®ãng vai trß hÕt søc quan träng. Bªn c¹nh viÖc sö

dông ph¬ng ph¸p truyÒn thèng mµ tõ tríc ®Õn nay chóng ta vÊn ¸p dông ®Ó kiÓm tra

b»ng ph¬ng ph¸p tù luËn, nhng thùc tÕ kh«ng ph¶i lóc nµo nã còng mang l¹i kÕt

qu¶ kh¶ quan. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp rÊt ®a d¹ng, mäi ph¬ng

ph¸p ®Òu cã nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña nã, kh«ng cã ph¬ng ph¸p ®Òu cã nh÷ng -

u, nhîc ®iÓm cña nã, kh«ng cã ph¬ng ph¸p nµo lµ hoµn mü víi mäi môc tiªu gi¸o

dôc. Tuú theo môc tiªu cô thÓ mµ lùa chän ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ cho thÝch hîp.

Trªn tinh thÇn hiÖn nay lµ chóng ta ®ang thùc hiÖn ch¬ng tr×nh ®æi míi ph¬ng ph¸p

gi¶ng d¹y v× vËy trong bµi kho¸ luËn nµy chóng t«i m¹nh d¹n ®a mét ph¬ng ph¸p

®¸nh gi¸ bµi thi ®ã lµ ®¸nh gi¸ b»ng ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. §©y lµ

mét ph¬ng ph¸p hÕt søc míi mÎ víi nÒn gi¸o dôc níc ta nhng nã l¹i ®¸nh gi¸ t¬ng

®èi chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan.

Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ bµi thi b»ng tr¾c nghiÖm tù luËn mµ chóng ta vÉn ®ang

sö dông hiÖn nay ®ang chiÕm u thÕ, nhng kh«ng cã nghÜa lµ nã lµ ph¬ng ph¸p tèi u,

nã vÉn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh mµ ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ®· ra

®êi vµ kh¶ng ®Þnh ®îc nh÷ng u thÕ vît tréi. TiÕc thay mét ph¬ng ph¸p hay nh vËy

®îc thÕ giíi hiÖn nay sö dông rÊt réng r·i trong c¸c kú thi tuyÓn sinh ®¹i häc mµ l¹i

cã vÎ rÊt m¬ hå víi c¶ nh÷ng chuyªn gia vÒ gi¸o dôc níc ta. §éi ngò c¸n bé gi¶ng

dËy vµ nh÷ng ngêi biÕt vÒ ph¬ng ph¸p nµy l¹i rÊt máng. VËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ chóng

ta ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y th× nªn ch¨ng ®æi míi ph¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh

gi¸ bµi thi lµ cÇn thiÕt ? XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®ã, chóng t«i xin biªn so¹n chñ ®Ò vÒ

viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ thµnh qu¶ häc tËp b»ng ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan.

Môc ®Ých cña viÖc nghiªn cøu ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch

quan ®Çu tiªn giíi thiÖu cho mäi ngêi cïng biÕt c¬ b¶n thÕ nµo lµ ph¬ng ph¸p tr¾c

nghiÖm kh¸ch quan. Chóng t«i muèn kh¼ng ®Þnh u thÕ khi dïng ph¬ng ph¸p tr¾c

nghiÖm kh¸ch quan so víi viÖc dïng ph¬ng ph¸p tù luËn. Cuèi cïng chóng t«i sÏ

thùc hiÖn thÝ ®iÓm cho häc sinh lµm bµi thi b»ng c¸c c©u hái d¹ng tr¾c nghiÖm

kh¸ch quan.

§èi tîng vµ kh¸ch thÓ nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ chóng t«i sÏ x©y dùng bé c©u

hái tr¾c nghiÖm trªn nÒn t¶ng kiÕn thøc bé m«n ho¸ líp 10. §èi tîng nghiªn cøu lµ

häc sinh líp 10 khèi chuyªn ho¸ trêng trung häc phæ th«ng Hai Bµ Trng Hµ Néi.

NÕu viÖc thö nghiÖm cho häc sinh lµm ®Ò thi b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

cña chóng t«i thµnh c«ng th× qua ph©n tÝch kÕt qu¶ chóng t«i sÏ kh¼ng ®Þnh u thÕ

cña viÖc dïng ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan lµ hoµn toµn cã c¬ së khoa häc.

NhiÖm vô khi nghiªn cøu vÒ ®Ò tµi nµy cña chóng t«i lµ tríc tiªn x©y dùng ®îc

bé c¸c c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan m«n ho¸ líp 10, thø hai lµ thùc hiÖn thÝ

®iÓm ®Ò thi b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tõ ®ã chóng t«i sÏ ph©n tÝch c¸c kÕt

qu¶ nh tÝnh ®é khã, ®é tin cËy … vµ cuèi cïng tæng kÕt l¹i liÖu ph¬ng ph¸p nµy cã

®¹t ®îc môc tiªu gi¸o dôc ®Ò ra hay kh«ng.

ViÖc x©y dùng bé c©u hái tr¾c nghiÖm chØ trong ch¬ng tr×nh kiÕn thøc líp dù

®Þnh ®Ò thi trong 30 phót vµ 1 ®Ò thi sÏ gåm kho¶ng 30 c©u. Ph¹m vi nghiªn cøu lµ

häc sinh líp 10 chuyªn ho¸ trêng phæ th«ng trung häc Hai Bµ Trng. Ph¬ng ph¸p

chóng t«i dïng khi nghiªn cøu ®Ò tµi ®ã lµ ph¬ng ph¸p quan s¸t, ph¬ng ph¸p ®iÒu

tra, kiÓm tra vµ cuèi cïng lµ thèng kª sau khi ®· dïng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan lµm

thÝ ®iÓm trªn häc sinh. Chóng t«i nghÜ víi sù chuÈn bÞ kü lìng hÖ thèng c¸c c©u hái

vµ viÖc thö nghiÖm thµnh c«ng th× sÏ kh¼ng ®Þnh ®îc nh÷ng u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p

tr¾c nghiÖm kh¸ch quan lµ hoµn toµn cã c¬ së khoa häc. CÊu tróc cña kho¸ luËn

nghiªn cøu cña chóng t«i ®îc cô thÓ nh sau:

-Môc lôc

-Më ®Çu

-Ch¬ng 1 Tæng quan vÒ ph¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

-Ch¬ng 2 c¸c bíc x©y dùng bµi kiÓm tra b»ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

-Ch¬ng 3 Ph©n tÝch kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Ò tµi