Biện pháp phòng ngừa rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam

BQ GI.AO DVC VA DAO T�O

TRUONG D�I HQC MO TP. HO CHIMINH

KHOA TA.ICHINH-NGAN HA.NG

alll�

HQ VA TEN SINH VIEN : PHAN THJ THOAN

MA SO SINH VIEN : 1154030485

TEN DE TA.I

BIEN PHA.P PHONG NGUA RUI RO TIN DUNG TAI NGAN HANG

. . .

TRUONG M�I CO PHAN DAU TU VA PHA.T TRIEN VItT NAM

KHOA LUJN TOT NGHI1tP

NGA.NH: TA.I CHINH -NGAN HA.NG

GVHD: T.S TRAN THE SAO

TP. Hf> Chi Minh -Nam 2014

MT)C LT)C

. � MO DAU .................................................................................................................. 1

1. Ly do ch9n d� tai ............................................................................................ 1

2. M1,1c tieu nghien CU'U ...................................................................................... 1

3. Phuang phap nghien cuu .............................................................................. 1

4. Ph::,tm vi nghien cuu ....................................................................................... 1

5. Gi&i thi�u k�t ctu bao cao ............................................................................. 2

CHUONG 1: CO SO Li LU�N VE TIN DT)NG NGAN HANG VA RUI RO

TIN DT)NG ............................................................................................................... 3

. ' 1.1 T6ng quan ve tin d\J.ng ng3.n h3.ng .............................................................. 3

1.2

1.1.1 Khai ni�m ............................................................................................ 3

1.1.2 Ban chtt cua ho::_tt d9ng tin d1,1ng ngan hang ....................................... 3

1.1.3 Vai tro cua tin d1,1ng ngan hang .......................................................... .4

1.1.4 Phan lo::,ti tin d1,1ng ............................................................................... 5

1.1.5 Cac hinh thuc cua tin d1,1ng ngan hang ...................................... _. ........ 8

Rlli ro tin d1.1ng ............................................................................................. 9

121 Kh'.

. . a1 n1 •A ym ru1 '. ro tin ' d 1,1ng ................................................................... . 9

1.2.2Phan lo::_ti rui ro tin d1,1ng ........................................................................ 9

1.2.3 H�u qua cua rui ro tin d1,1ng .................................................................. 10

1.2.4Nguyen nhan cua rui ro tin d1,1ng ........................................................... 11

1.2.5 Cac chi tieu danh gia rui ro tin d1,1ng .................................................. 12

l.3Ph0ng ngira rlli ro tin dvng ............................................................................... 14

1.3.1 Khai ni�m ............................................................................................ 14

1.3 .2 Cong tac phong ngua rui ro tin d1,1ng .................................................. 15

CHUONG 2: GH1I THI�U VE NHTM CO PHAN DAU TU VA PH.AT TRIEN

VI.:lj:T NAM .............................................................................................................. 18

2.1

2.2

2.3

2.4

2.6

.

Lich sfr hinh th3.nh va ph3.t trien ................................................................ 18

ChUc n3.ng, nhi�m V\l···················································································l9

, .

Co- c8u t6 chU'c .............................................................................................. 19

Tinh hinh k�t qua ho�t d(>ng kinh doanh giai do�n 2011- 2014 ............ 24

Thuin IQ'i, kh6 khan va djnh hu6ng phat tri�n trong tuO'ng lai .............. 29

2.6.1 ThU?ll lqi ............................................................................................. 29

2.6.2 Kh6 khan ............................................................................................... 29

2.6.3 Dinh huang phat tri�n trong tuang lai.. ................................................ 30

CHUONG 3: PHAN TICH THl/C TR4-NG RUI RO TIN DVNG T4-I NHTM

CO PHAN BAU TU VA PHAT TRIEN VI(tT NAM .......................................... 32

3.1 Ph§n tich quy trinh tin dl}ng ciia BIDV ..................................................... 32

3.1.1 Quy trinh tfn dl,lng cua BIDV ............................................................... 32

3.1.2 Nh�n xet quy trinh tin dl,lng .................................................................. 32

3.2 Kh{ii qu8t tinh hinh cho vay t�i BIDV ....................................................... 34

3.2.1 Phan tfch t6ng du nq ............................................................................. 34

3 .2 .2 Phan tf ch t6ng du nq cho vay theo cac tieu thuc .................................. 3 6

3.3 Thuc trang riii ro tin dung tai BIDV .............................................................. 51

. . . .

3 3 1 C' h' t· A d' h . ' ' .

. . ac c 1 1eu an g1a ru1 ro t' 1n d l)ng .................................................. .. 51

3.3.2 Nguyen nhan d�n den rui ro tin dl,lng t�i BIDV ................................... 58

CHUONG 4: MQT SO GIAI PHAP NHAM PHONG NGU A RUI RO TIN

DVNG T4-I NHTM CO PHAN BAUTU VA PHAT TRIEN VI(tT NAM ........ 64

4.1 Bjnh htr6ng ho,t dQng tin d\}ng t,i BIDV ................................................. 64

4.2 M{>t s6 giai phap nhfim phong ngira rui ro tin d1,mg t�i BIDV ................ 64

4.2.1 Xay dvng va thvc hi�n chinh sach tin dl,lng phu hqp ........................... 64

4.2.2 Xay dvng va diSu chinh danh ml)c cho vay phu hqp v6i tung thai

ky ................................................................................................................... 65

4.2.3 Roan thi�n va tuan thu nghiem ng?t quy trinh cho vay ........................ 66

� , , k

' A • r r 4.2.4 Tang cuang va 1em tra giam sat sau vay ............................................ 68

4.2.5 Cac giai phap d6ng b(> khac .................................................................. 69

, . . .

4.3 KiCn nghj ................ �·····························································�························ 71

KET LU4-N ·······••-····································································································· 73

' - ?

TAI LI¥U THAM KHAO ...................................................................................... 74

PHV LVC ........................................................ � ........................................................ 75

ii

BCTC

BDS

DHDCD

HDQT

HDTD

LNTT

LNST

NHNN

NHTM

NTTMCP

TCTD

TNHH

TSDB

DANH MlJC CHU VIET TAT

: Bao cao tai chfnh

: B�t d(mg san

: D�i h9i d6ng c6 dong

: H9i d6ng quan tri

: Hqp d6ng tin d\lng

: Lqi nhu� tru6c thuS

: Lqi nhu�n sau thuS

: Ngan hang Nha nu6c

: Ngan hang thuang m�i

: Ngan hang thuang m�i C6 ph§.n

: T6 chuc tin d\lng

: Trach nhi¢m huu h�n

: Tai san dam bao

iii

DANH MVC cAc BANG BIEU

Bang 2.1: T6ng tai san cua BIDV tu nam 2011 dSn 2014 ................................. 25

Bang 2.2: T6ng v6n chu sa huu BIDV tu nam 2001 dSn 2014 ......................... 25

Bang 2.3: KSt qua ho?t d(mg kinh doanh giai do�m 2011 dSn 2014 .................. 27

Bang 3.1: T6ng du nq cho vay cua BIDV giai do�m 2011-2014 ....................... 34

Bang 3.2: Tinh hinh du nq cho vay theo ky h?n cua BIDV giai do?n 2011-2014

36

Bang 3.3: Tinh hinh du nq cho vay theo d5i tuqng cua BIDV giai dO?ll tu nam

2011 dSn 2014 ................................................................................... 40

Bang 3.4: Ty tr9ng du nq .cho vay theo d5i tuqng cua BIDV giai do?n 2011-

2014 ................................................................................................... 41

Bang 3.5: Tinh hinh du nq cho vay theo nganh ngh� cua BIDV giai do?n 2011-

2014 ........................................... : ....................................................... 45

Bang 3.6: Ty tr9ng du nq cho vay theo nganh ngh� cua BIDV giai do?n

2011-2014 ............................................................................ : ............. 46

Bang 3.7: Ty tr9ng tin d1,1ng so v&i t6ng tai san cua BIDV giai do?n 2011-2014

........................................................................................................... 53

Bang 3.8: Ty 1� nq qua h?n va nq x.iu cua BIDV giai do?n 2011 dSn 2014 ..... 54

Bang 3.9: Tinh hinh trich l�p dv phong cua BIDV giai do?n 2011 dSn2014 .. ..

........................................................................................................... 57

iv

DANH MVC cAc HINH

Hinh 2.1: Ca du t6 chuc cua BIDV ..................................................................... 20

Hinh 2.2: Sa d6 ca cftu quan ly ....................... ; ....................................................... 21

Hinh 2.3: Tinh hinh huy d('mg v6n BIDV tu nam 2011 dSn 2014 ....................... 26

Hinh 2.4: Di Sn bi Sn du nq cho vay tu nam 2011 dSn 2014 ................................. 2 7

Hinh 3.1: Tinh hinh du nq cho vay cua BIDV, Vietcombank, Viettinbank giai

do�n2011- 2014 ................................................................................... 35

Hinh 3.2: Ty tr9ng du nq cho vay theo ky h�n cua BIDV giai do�ntu nam 2011

dSn 2014 ............................................................................................... 37

Hinh 3.3: Tinh hinh du nq cho vay cua BIDV theo d6i tuqng giai do�n 2011-2014

................................. .................... · ......................................................... 42

Hinh 3.4: Tinh hinh du nq cho vay theo nganh ngh� cua BIDV giai do�n 2011-

2014 ...................................................................................................... 47

Hinh 3.5: Ty tr9ng tin d1,1ng so v6'i t6ng tai san cua BIDV giai do�n 2011-2014

.............................................................................................................. 52

Hinh 3.6: Ty 1� nq qua h�n cua BIDV giai do�n 2011 dSn 2014 ......................... 54

Hinh 3.7: Ty 1� nq xftu cua BIDV giai do�n 2011 dSn 2014 ................................ 56

V

MODAU

1. Ly do chc;m d� tai

Vao giai do<;1n h9i nh�p kinh tS th€ gi&i, m?c du chiu nhiSu kh6 khan vs c<;1nl1 tranh, anh

hu6ng cua CUQC khung hoang kinh tS toan du nhung nhin chung h? th6ng ngan hang Vi?t

Nam da c6 gllng h<;1n ch€, khllc phµc nl1ung kh6 khan d€ nang cao hi?u qua kinh doanh nen

vfin giu dugc vi tri, t§.m quan tr9ng va hoan thanh t6t vai tro cua minh d6i v&i nSn kinh tS.

M9t trong s6 nhung ngan hang lu6n vfmg vang tru&c nhung tac d9ng tieu C\l'C khach quan,

ho<;1t d9ng kinh doanh c6 hi?u qua va g6p ph§.n kh6ng nh6 trong sv phat tri€n cua nSn kinh

tS la NHTMCP B§.u tu va Phat tri€n Vi?t Nam.

M9t trong nhung ho<;1t d9ng mang l<;1i thu nh�p chinh cho ngan hang la ho<;1t d9ng tin

dµng n6i chung va cho vay n6i rieng. T6n t<;1i song song v&i lgi ich d<;1t dugc tu ho<;1t d9ng

cho vay la nhung rui ro l&n ma ngan hang c§.n phai hSt sue chu y va c6 nhung giai phap

kip thoi Nhung nam g§.n day, vfin dS sai ph<;1m trong ho<;1t d9ng ngan hang, muc ng xfiu

trong ho<;1t d9ng tin dµng tang cao dang la bai toan nhuc nh6i cho ca ngan hang, cac CO'

quan ban nganh va toan nSn kinh tS. Vi?c lam th€ nao d€ nang cao chfit luqng tin dµng va

giam thi€u nhung rui ro lu6n la m6i quan tam cua h§.u hSt cac ngan hang. Xufit phat tu

nhung ly do tren em ch9n dS tai : "Bi?n phap phong ngua rui ro tin dµng tin dµng t<;1i ngan

hang B§.u tu va Phat tri€n Vi9t Nam" d€ nghien cuu trong kh6a lu?n t6t nghi9p cua minh.

2. M\IC tieu nghien CU'U

H? th6ng l<;1i CO' SCY H lu�n vs ho<;1t d9ng tin dvng va rui ro tin dµng.

Tim hi€u tinh hinh chung cua Ngan hang B§.u Tu va Phat Tri€n Vi9t Nam cung nhu di

sau tim hi€u va phan tf ch vS vfin dS thvc tr<;1ng tin dµng. Tu d6 danh gia rui ro tin dµng t<;1i

ngan hang.

Tren ca sa ly lu�n va thvc tiSn t<;1i dan vi, bu&c d§.u dS xufit m9t s6 giai phap g6p ph§.n

phong ngua rui ro tin dvng t<;1i ngan hang.

3. Phll'O'ng phap nghien CU'U

B€ thµc hi?n dugc mvc tieu nghien cuu dS ra, bai viSt SU dµng cac phuang phap XU ly

t6ng hqp, thu th�p s6 li?u, so sanh, phan tfch.

Ngu6n du li?u SO' dp dugc thu th�p tu bao cao thuong nien va bao cao tai chinh qua

cac nam tren website Clla BIDV.

Ngu6n du li?u thu cfip dugc thu th�p tir cac bao cao nganh, bao cao cua NHNN, T<;1p

chi Tai chinl1, T<;1p chi Ngan hang, website cua cac NHTM va cac bai kh6a lu?n, lu?n van

tru&c c6 lien quan dSn dS tai.

4. Ph�m vi nghien crru

Thvc hi?n nghien cuu vS ho<;1t d9ng tin dµng t<;1i Ngan hang TMCP B§.u tu va Phat tri€n

Vi?t Nam (cfip h9i scr).

1

Nhim dam bao dS tai mang tinh khach quan, thµc t� khi phan tich, ca sa du li�u duqc

dung phan tich la bao cao tai chinh rieng le tu nam 2011 d�n nam 2014 cung bao cao thm'mg

nien qua cac nam.

5. Gi6'i thi�u k�t du bao cao

Bao cao ngoai lai mer d&u va k�t lu�n, duqc trinh bay trong 4 clmang:

Chuang 1: Ca sa li lu�n vS tin dµng Ngan hang va rui ro tin dvng

Chuang 2: Gi&i thi�u vS NHTM c6 ph&n D&u Tu va Phat TriSn Vi�t Nam

Chuang 3: Phan tich thµc tqmg rui ro tin dvng ti;ii NHTM c6 ph&n D&u Tu va Phat TriSn

Vi�tNam

Chuang 4: M9t s5 giai phap nhim phong ngua n'.li ro tin dvng t?i NHTM c6 ph&n D&u

Tu va Phat TriSn Vi�t Nam

2

CHUONG 1: CO SO Li LUAN VE TIN DUNG NGAN HA.NG VA RUI RO

. .

TINDVNG

1.1 T6ng quan v� tin dy.ng ngan hang

1.1.1 Khai nifm

Tin di,mg xuAt hi�n dfm tien 6 thai ky cb d1;ti du&i hinh thtrc cho vay n�ng lai. N6 ra dai

trong diSu ki�n san xuAt th:lp kem, CUQC sf>ng cua con nguai phµ thu()c nhiSu vao diSu ki�n

thien nhien, l1;ti them ganh n�ng suu thuS va cac ganh n�ng xa h()i khac. Thu�t ngu "tin

dµng" xuAt phat tu chu La tinh: Credium c6 nghfa la tin tuang, tin nhi�m. Trong tiSng anh

duqc g9i la Credit, con theo ngon ngtr dan gian Vi�t Nam, tin dvng c6 nghfa lasµ vay

muqn. Trong nSn kinh tS thi truang hi�n d1;ti, sµ t6n t1;ti cua tin dvng la m()t S\f cin thiSt va

tM ySu khach quan. Vi a d6 d6ng tiSn m&i a dung vi tri dich thµc cua n6, phan anh dung

quan h� cung du va quy lu�t gia tri, m9i v�n hanh kinh tS dSu duqc tiSn t� h6a. Do v�y,

m6i chu thS cua nSn kinh tS dSu phai tµ tim kiSm ngu6n vf>n tren thi trnang nh�m thc:ia man

nlm du cua minh va d6 cilng chinh la sµ dich chuySn t1;tm thai ngu6n vf>n tu nai thua vf>n

sang nai thiSu vf>n dµa tren CO' SO' bao toan vf>n va sinh lai. Nhu v�y:

Tin dvng la quan h� giao dich gitra hai chu thS, trong d6 m()t ben chuySn giao tiSn ho�c

tai san cho ben kia SU' di,mg trong m()t thai gian nhAt dinh, d6ng thai ben nh�n tiSn ho�c tai

san cam kSt hoan tra theo thai h1;tn da th6a thu�n.

Tin dvng c6 nhiSu lo1;ti nhu: tin dvng n�ng lai, tin dvng thuO"ng m1;ti, tin dvng ngan hang,

tin dvng nha nu6c va tin di,mg tieu dung. Nhu v�y thµc chAt tin dvng la quan h� vay muqn

bao g6m ca di vay va cho vay. Tuy nhien, khi gim v&i chu thS nhAt dinh nhu ngan hang

(ho�c trung gian khac) thi chi bao ham nghfa la ngan hang cho vay. Theo lu�t cac TCTD

cu.a nu6·c c()ng hoa xa h()i chu nghla Vi�t Nam, diSu 49 ghi: " TCTD duqc cAp tin di,mg cho

tb chtrc, ca nhan du&i cac hinh thtrc cho vay, chiSt khAu thuO"ng phiSu va gidy ta c6 gia

khac, bao lanh, cho thue tai chinh va cac hinh thtrc khac theo quy dinh cua NHNN".

Tu cac dinh nghia tren, ta c6 thS hiSu r�ng tin dvng ngan hang la mf>i quan h� vay muqn

gitra ngan hang v6i tdt ca cac ca nhan, doanh nghi�p, va cac tb chuc trong xa h()i. Nhung

n6 khong phai la mf>i quan h� dich chuySn vf>n trµc tiSp tu nai t1;tm thai du thua sang nai

ti,im thai thiSu, ma la quan h� dich chuySn vf>n gian tiSp thong qua m()t tb chuc trung gian,

d6 la ngan hang. Tin dvng ngan hang cung mang ban chAt chung cua quan h� tin dvng, d6

la quan h� vay muqn c6 hoan tra ca vf>n va lai sau m()t thai gian nhAt dinh.

1.1.2 Ban chfit cu.a ho�t d{lng tin dy.ng ngan hang

Tin dvng la sµ cung dp m()t luqng gia tri dµa tren CO' SO' long tin cua nguai cho vay df>i

v6i nguai di vay. Nguai cho vay tin tuang ring nguai di vay se su dvng vf>n c6 hi�u qua

va c6 kha nang hoan tra ca lai va nq gf>c sau m()t thai gian. Quan h� tin dvng thuang chi

xay ra khi cac ben c6 sµ tin tuang lfin nhau.

3

Trong thai h<;'ln chuySn giao vf>n, khach hang c6 thS SU' dvng vf>n cua ngan hang theo

nhung mvc dich minh da cam kSt va khi hSt thai h<;'ln nay thi khach hang phai tra l<;'li vf>n

gf>c cho ngan hang.

vs chi phi SU' dvng vf>n: Theo S\l' thoa thu�n giua ngan hang va khach hang thi khach

hang phai tra cho ngan hang m('>t khoan tiSn nua g9i la tiSn lai vao dinh ki ho�c vao cuf>i

thai h<;'ln tuy theo thoa thu�n. D6 chfnh la chi phi ma nguai su dvng vf>n phai tra cho nguai

cdp tin dvng.

1.1.3 Vai tro cua tin dvng ngan hang

1.1.3.l Cong C\J. tai trQ' dap frng die nhu cfiu v� v6n

Tin dvng ngan hang dap ung vf>n dS duy tri qua trinh tai san xudt, df>ng thai g6p phdn

ddu tu phat triSn kinh tS. Vi�c tudn hoan vf>n trong qua trinh san xudt kinh doanh cua cac

doanh nghi�p la khong an kh&p nhau ca vS thO'i gian va khf>i lugng tiSn cdn thiSt. Do d6,

luan chuySn tiSn t� cua doanh nghi�p c6 luc thua, c6 luc thiSu. Nguf>n vf>n doanh nghi�p

t<;'lm thai nhan r6i, nguf>n tiSt ki�m tu dan cu ... OUQ'C huy d('>ng bc'ri NHTM va SU dvng dS

ddu tu cho cac doanh nghi�p dang t<;'lm thai thiSu vf>n, nhu cdu tieu dung t<;'lm thai vuQ't muc

thu nh�p cua dan chung, yeu du chi ra cua ngan sach nha nu&c trong luc chua c6 nguf>n

thu ... Nhu v�y, vai tro C\l'C ki quan tr9ng cua tin dvng ngan hang la g6p phdn diSu hoa vf>n

m('>t each c6 hi�u qua cho nSn kinh tS.

Tin dvng ngan hang thuc a!y qua trinh t�p trung vf>n va t�p trung san xu&t. Tin dung

ngan hang luon t�p trung va uu tien cho cac nganh kinh tS mfii nh9n, kinh ts tr9ng diSm, la

nhung nai c6 nhu cdu vf>n l&n; tu d6 g6p phdn nang cao sue m<;'lnh, sue C<;'lnh tranh cua nSn

kinh ts.

Tin dvng ngan hang thuc a!y qua trinh luan chuySn hang h6a va luan chuySn tiSn t�

thong qua vi�c t<;'IO diSu ki�n cho cac doanh nghi�p thvc hi�n OUQ'C cac CO' h('>i ddu tu san

xudt kinh doanh cua minh. Thong thuang, cac doanh nghi�p se tim dSn tin dvng ngan hang

khi da huy d('>ng m9i nguf>n Ive tu ban than dS dap ung nhu cdu thiSu hvt vf>n kinh doanh,

tang cuang sue ffi<;'lnh C<;'lnh tranh. Nhu v�y, nSu khong c6 tin dvng ngan hang thi cac doanh

nghi�p d€ dang danh mdt ca h('>i ddu tu kinh doanh cua minh.

Tin dvng ngan hang la cong Cl,l thuc d!y chS d('> h<;'lch toan kinh doanh, tang cuang quan

li tai chinh, tang tich lily df>i v&i doanh nghi�p. VS phia nguai vay vf>n , luon can nhftc hi�u

qua v6n vay mang l<;'li thai h,;m, lai su&t cua vf>n vay va hQ chi vay khi tinh toan c6 lai, d6

chinh la ban chdt cua h<;'lch toan kinh tS. VS phia ngan hang, tru&c khi cho vay cilng doi hoi

khach hang phai thoa man nhiSu diSu ki�rr vS nang lµc tai chinh, cung nhu cac bao cao tai

chinh. DiSu d6 bu('>c doanh nghi�p phai tang cuang han nua cong tac h<;'lch toan kinh doanh,

quan ly tai chinh va tich lily vf>n.

1.1.3.2 Cong cv d� Nha mr&c di�u ti&t kh6i hrQ'ng ti�n t� hru thong trong n�n

ldnh t&

4

Khi NHTM thvc hi�n hanh vi cfip tin dl,lng cho nSn kinh tS, cung v&i kha nang "t1;10

tiSn" cac "but W' se duqc nhan r9ng, tuc la t1;10 ra m9t kha nang cung ung tiSn t�. f)iSu d6

cilng c6 nghla la hi�u ung nguqc l1;1i se xay ra nSu NHTM thu ht;p tin dl,lng. Nha nu&c da

su dvng kha nang nay cua NHTM nhu m9t cong cv dS diSu tiSt kh6i luqng tiSn t9 luu

thong, thong qua cac cong cµ chinh sach tiSn t9 cua ngan hang trung uang nhu lai swit chiSt

khfi.u, dµ tru bit bu9c, cong C\J thi trncmg ma, h1;1n muc tin dvng ...

1.1.3.3 Bap ung nhu c§u ti�t ki�m va IDO' r{>ng d§u trr cu.a n�n kinh t�

Tin dvng NHTM la cong cv giup Nha nu&c thµc hi9n t6t chinh sach tiSn t9, d6ng thai

cilng giup chinh NHTM c6 m9t moi trnang kinh doanh t6t. V &i sue mua d6ng tiSn 6n dinh

se t1;10 tam li an tam trong dan chung, tu d6 huy d9ng duqc t6i da cac ngu6n v6n tiSm tang

trong xa h9i, th6a man cao nhfi.t nhu cfiu v6n ma r9ng dfiu tu cua nSn kinh tS. M�t khac,

v6·i ho1;1t d9ng tin dl,lng, NHTM tra thanh trung gian tai chinh, d�c bi9t c6 kha nang giam

thiSu cac chi phi va rui ro, do d6 th6a man nhu cfiu tiSt ki9111 va ma r9ng dfiu tu cua nSn

kinh tS.

1.1.3.4 Ho�t d{>ng chu y�u dem l�i IQ'i nhu�n cho cac NHTM

Trong kinh doanh tiSn t9 cua NHTM, tin dl,lng luon la khoan 111\JC l&n trong t6ng tai san

c6 sinh lai cua m9t ngan hang. Nghi9p V\1 tin dl,lng ngay cang duqc da d1;1ng h6a, cang lam

tang vai tro cua tin dvng trong t6ng thS kinh doanh cua NHTM va do d6, thu nh�p tu ho1;1t

d9ng tin dvng chiSm phfin l&n lqi nhu�n, quySt dinh hi9u qua cua ho1;1t d9ng kinh doanh

ngan hang.

1.1.4 Phan lo�i tin d1.1ng ngan hang

1.1.4.1 Can CU' vao fil\lC dich cho vay

_ Cho vay mua dfi.t, mua nha, sua chua nha: la lo1;1i cho vay lien quan dSn vi9c mua st\m

va xay dµng BBS nha a, dfi.t dai.

_ Cho vay san xufi.t kinh doanh: la lo1;1i cho vay ngt

\

n dS b6 sung v6n luu d9ng cho

khach hang ca nhan, h9 gia dinh trong li'nh V\fC san xufi.t, thuang m1;1i va dich V\J.

_ Cho vay nong nghi�p: la lo1;1i cho vay dS trang trai cac chi phi san xufi.t nhu phan b6n,

thu6c tru sau, gi6ng cay tr6ng, thuc an gia sue, lao d9ng, nhien li9u ...

_ Cho vay tieu dung: la loi;ii cho vay dS dap ung cac nhu cfiu tieu dung nhu mua st\111

cac v�t dl,lng dtit tiSn, ngay nay ngan hang con thµc hi9n cac khoan cho vay dS trang trai

cac chi phi thong thuang cua dai s6ng thong qua phat hanh the tin dl,lng.

_ Cho vay mua o to

_ Cho vay du h9c, chung minh tai chinh

1.1.4.2 Can cu· vao thfr

i h:;m cho vay

5

Vi�c phan chia tin dµng theo thai h:;m cho vay c6 y nghfa quan tr9ng d6i v6·i ngan hang

vi n6 c6 lien quan m�t thi€t d€n tinh an toan va sinh lai cua tin dµng cfing nhu kha nang

hoan tra cua ngan hang. Can cu vao thai gian cho vay thi tin dµng duqc phan thanh 3 lo<;ti:

_ Tin dµng ng�n h<;tn: La lo<;ti tin dµng c6 thai h<;tn d€n m9t nam va duqc su dµng dS

b6 sung sµ thiSu h\1t t<;tm thai vS v6n luu d9ng cua doanh nghi�p va phµc vµ nhu c§u sinh

ho<;tt cua cac ca nhan. V &i lo<;ti tin dµng nay it c6 rui ro cho ngan hang, vi trong thai gian

ng�n it co biSn d<)ng xay ra va nsu co xay ra thi ngan hang v�n co thS dµ tinh duqc.

- Tin dµng trung h<;tn: La lo<;ti tin dµng c6 thai h<;tn tu tren m9t nam dSn nam nam, chu

ySu duqc SU dµng dS mua s�m tai san c6 dinh, cai tiSn va d6i m&i kI thu�t, ma r9ng san

xufit, xay dµng cac dµ an c6 quy mo nh6, c6 thai h<;tn thu hf>i vf>n nhanh. Lo<;ti tin dµng nay

c6 mt'rc d9 rui ro khong cao vi ngan hang c6 kha nang d\T doan duqc nhung biSn d9ng c6

ths xay ra.

_ Tin dµng dai h<;tn: La lo<;ti tin dµng c6 thai h<;tn tren nam nam, duqc SU dµng dS c§.p

v6n Cho xay dµng CO' ban, d§.u tu xay dµng CaC Xi nghi�p m6i, cac cong trinh thu9c CO' SO'

h<;t t§ng, cai tiSn va mo r('mg san xufit v&i quy mo l&n. Lo<;ti tin dµng nay c6 muc d9 rui ro

rit l&n vi trong thai gian dai co nhung biSn d9ng xay ra la khong luang tru&c dugc.

1.1.4.3 Can CU' vao mfrc di) nhi�m dBi v6'i khach hang

TSBB cac khoan tin dµng cho phep ngan hang c6 duqc nguf>n thu nq thu hai b�ng each

ban cac tai san d6 khi ngu6n thu nq tu qua trinh ho<;tt d9ng san xufit kinh doanh khong hoan

tra hay khong hoan tra du. Theo each phan lo<;ti nay tin dµng duqc chia lam 2 lo<;ti:

_ Tin dµng c6 bao dam: La lo<;ti tin dµng dµa tren CO' sa cac bao dam nhu thS chfip, dm

c6 ho�c c6 sµ bao Hinh cua nguai thu ba. Ngan hang n�m gitr tai san cua nguai vay dS XU

ly thu hf>i nq khi nguai vay khong thµc hi�n cac nghla vµ da cam kSt trong HBTD. Hinh

thuc nay ap dµng df>i v&i nhtrng khach hang khong c6 ho�c chua c6 uy tin v&i ngan hang.

M�c du la c6 tai san bao dam nhung hinh thuc tin dµng nay v�n c6 d9 rui ro cao vi tai san

co thS bi mit gia hay nguai bao lanh khong thµc hi�n nghia vµ cua minh.

_ Tin dµng khong c6 dam bao: La lo<;ti tin dµng khong c6 tai san c§m cf>, thS chfip, ho�c

khong c6 sv bao lanh cua nguai thu ba. Vi�c cdp tin dµng chi dµa vao uy tin cua ban than

khach hang. Muf>n v�y, ngan hang phai danh gia hi�u qua SU dµng tiSn vay cua nguai vay.

Hinh tht'rc nay ap dµng v&i nhung khach hang c6 uy tin l&n va c6 kha nang tra nq cao. Do

d6, m�c du khong c6 TSBB nhung day la lo<;ti tin dµng it n'.li ro cho ngan hang.

1.1.4.4 Can cfr vao phuong thfrc cho vay

Can cu quySt dinh 1627/2001/QB-NHNN ngay 31 thang 12 nam 2001 cua Thf>ng d6c

NHNN, cac phuoog tht'rc cho vay bao g6m:

- Cho vay tung l§n: M6i 1§.n vay vf>n khach hang va TCTD thµc hi�n thu tµc vay vf>n

c§n thiSt va ky kSt HBTD.

6

..

- Cho vay theo h:,m muc tin d\lng: TCTD va khach hang xac dinh va thoa thu?n m9t h?n

mfrc tin d\lng duy tri trong m9t khoang thai gian nhftt dinh.

- Cho vay theo dµ an dfiu tu: TCTD cho khach hang vay v6n dS thµc hi�n cac d\l· an dfiu

tu phat triSn san xuftt, kinh doanh, dich V\l va cac dµ an dfiu tu ph\}C V\l dai s6ng.

- Cho vay hqp v6n: M('>t nh6m TCTD cung cho vay d6i v&i m9t dv an vay v6n ho?c

phuang an vay v6n cua khach hang; trong d6, c6 m9t TCTD lam dfiu m6i dan xSp, ph6i

hqp v&i cac TCTD khac. Vi�c cho vay hqp v6n thvc hi�n theo quy dinh cua Quy chS nay

va Quy chS df>ng tai trq cua cac TCTD do Th6ng d6c NHNN ban hanh.

- Cho vay tra g6p; Khi vay v6n, TCTD va khach hang xac dinh va thoa thu?n s6 lai v6n

vay phai tra c9ng v&i s6 nq g6c duqc chia ra dS tra nq theo nhiSu ky h?n trong thai h?n cho

vay.

- Cho vay theo h?n mfrc tin d\lng dµ phong: TCTD cam kSt dam bao sin sang cho khach

hang vay v6n trong ph?m vi h?n muc tin d\lng nhftt dinh. TCTD va khach hang thoa thu?n

thai h?n hi�u lµc cua h?n mac tin d\lng dµ phong, muc phi tra cho h?n muc tin d\lng dµ

phong.

- Cho vay thong qua nghi�p V\l phat hanh va SU d\}ng the tin d\}ng: TCTD chftp thu?n

cho khach hang duqc su d\lng s6 v6n vay trong ph?m vi h?n muc tin d\lng dS thanh toan

tiSn mua hang hoa, dich V\l va rut tiSn m?t t?i may rut tiSn tµ d9ng ho?C di€m {mg tiSn 111?t

la d?i ly cua TCTD. Khi cho vay phat hanh va su d\lng the tin d\lng, TCTD va khach hang

phai tuan theo cac quy dinh cua Chinh phu va NHNN Vi�t Nam vS phat hanh va su d\lng

the tin d\}ng

- Cho vay·theo h?n muc thftu chi: La vi�c cho vay ma TCTD thoa thu�n bing van ban

chftp thu?n cho k:hach hang chi vuqt s6 tiSn c6 tren tai khoan thanh toan cua k:hach hang

phu hqp v&i cac quy dinh cua Chinh phu va NHNN Vi�t Nam vS ho?t d9ng thanh toan qua

cac t6 chfrc cung ung dich V\l thanh toan.

- Cac phuO'llg thuc cho vay khac ma phap lu�t khong dm, phu hqp v&i quy dinh t?i

Quy chS nay va diSu ki�n ho?t d9ng kinh doanh cua TCTD va d?c di€m cua k:hach hang

vay

1.1.4.5 Can CU' theo phmrng phap hoan tra

Theo tieu thuc nay, tin d\}ng c6 thS phan chia thanh cac lo?i sau:

_ Cho vay chi c6 m('>t ki h?n tra nq hay con g9i la cho vay tra nq 1119t lfin khi dao h?n

_ Cho vay c6 nhiSu kl h?n tra nq hay con g9i la cho vay tra g6p

_ Cho vay tra nq nhiSu lfin nhung kh6ng c6 ki h?n nq C\l th€ ma tuy kha nang tai chinh

cua minh nguai di vay c6 th€ tra nq bftt cu luc nao

1.1.4.6 Can cu- vao hinh thai gia trj cua tin d1,mg

7

..

_ Cho vay brtng tiSn: La lo?i cho vay ma hinh thai gia tri tin d1,1ng dm;yc dp brtng tiSn.

Day la lo?i hinh cho vay chu ySu cua cac NHTM. Nguai di vay se hoan tra cho ngan hang

khoan tiSn g6c ban d�u va m9t khoan lai sau m9t thai gian da thoa thu�n.

_ Cho vay bftng tai san hay con g9i la cho thue tai chfnh: La hinh thuc dp tin d1,1ng

du&i hinh thuc hi�n v�t.

1.1.4. 7 Can CU' vao xu�t XU' ciia tin d1Jng

_ Cho vay trµc tiSp: Ngan hang d.p v6n trµc tiSp cho nhfrng khach hang c6 nhu du,

d6ng thai nguai di vay twc ti Sp hoan tra nq vay cho Ngan hang.

_ Cho vay gian tiSp: la k:hoan cho vay duqc thµc hi�n thong qua vi�c mua l?i cac khS

UO'C ho�c cac chung tu n9' duqc phat sinh va con trong thai h?n thanh toan hay con g9i la

chiSt kh&u gi&y ta c6 gia.

1.1.5 Cac hinh thfrc tin d1Jng ngan hang

1.1.5.1 Cho vay

La lo?i hinh ma khach hang c�n v6n vay dSu phai ky vao 1119t khS u&c. Khi dSn h,;m,

khach hang vay v6n c�n hoan tra ca nq g6c va lai cho ngan hang, nSu dSn h:;m khach hang

khong tra nq thi ngan hang duqc quySn phat mai tai san ho�c ap d1,1ng cac chS tai khac dS

thu nq.

Trong cho vay c6 cac hinh thuc chi'.1 ySu la cho vay trirc tiSp va cho vay gian tiSp .

1.1.5.2 Chi�t kh�u thuo·ng phi�u va chfrng tir co gia

Khach hang SO' htiu cac thuong phiSu va gifty ta c6 gia, chua dSn h?n thanh toan, dn

phai c6 tiSn ngay thi c6 thS dSn ngan hang xin chiSt khftu theo each khftu trir lai va phai

chuySn SO' huu chung tu cho ngan hang chiSt khftu. Khi chung tu dSn h?n ngan hang Se

xuftt trlnh cho nguai tra tiSn va nguai tra tiSn thanh toan toan b9 s6 tiSn theo ch(mg tu cho

ngan hang chiSt kh&u.

1.1.5.3 Cho thue tai chinh

Cho thue tai chfnh la lo?i hinh tai trq du&i hinh thuc cho thue may m6c thiSt bi theo yeu

du cua nguai di thue va duqc thµc hi�n qua cong ty con cua ngan hang thuang m?i ( Cong

ty cho thue tai chfnh).

NSu phuong an SU d1,1ng tai san c6 hi�u qua thi ngan hang thong qua cong ty con s�n

sang tai trq bftng each b6 v6n ci'.ia minh dS mua tai san thiSt bi theo danh 1111,lC, s6 luqng va

nguai di thue yeu c�u, SU d1,1ng trong 1119t khoan thai gian nhftt dinh v&i diSu ki�n la nguai

8

di thue phai SU di,mg tai san thiSt bi va thanh toan tiSn thue d§.y du dung h,,m theo cac diSu

khoan cua hqp df>ng cho thue tai chinh.

Lof,ti hinh nay thich hqp cho vay trung va dai hf;ln. Phu hc;rp v&i cac doanh nghi�p vira

va nh6.

1.1.5.4 Bao Hinh ngan hang

La nghi�p V\l ma ngan hang b�t bu9c phai thvc hi�n cam kSt khi nguai bao lanh vi ly

do nao d6 da khong thvc hi�n ho�c thvc hi�n khong d(mg nghfa V\J cua minh nghfa la ngan

hang bao lanh phai dung ra tra tiSn thay cho nguai duqc bao lanh.

1.1.5.5 Bao thanh toan

Trong nghi�p V\l nay ngan hang dung ra mua cac khoan phai thu tren ca sa h6a dan,

chung m cua nguai ban hang, nha d6 nguai ban (chu nq) c6 duqc tiSn ngay dS dap ung

nlm c§.u. Khi dSn h[,tn, nguai mua (khach nq) phai thanh toan toan b<) tiSn cho ngan hang

(nguai mua nq va la chu nq m6·i).

1.2 Rui ro tin d\J.ng

1.2.1 Khai ni�m rui ro tin d\J.ng

Theo Uy ban Basel thi rui ro tin dvng la kha nang ma khach hang vay ho�c ben d6i tac

khong thvc hi�n duqc cac nghia V\l cua minh theo diSu khoan da cam kSt. Rui ro th§t thoat

d6i v&i m<)t ngan hang la S\X va nq cua nguai giao UO'C trong hc;rp df>ng, trong d6 S\X va nq

duqc xac dinh la b§t ky S\X vi ph[,tm nghiem tr9ng nao d6i v&i nghfa V\J hqp df>ng khi hoan

tra nq Va lai.

Theo Thong tu s6 02/2013/TT-NHNN ngay 21 thang 01 nam 2013 quy dinh vS phan

lof,ti tai san c6, muc trich, phuang phap trich l�p dµ phong rui ro va vi�c sfr dvng dµ phong

dS XU ly rui ro trong ho[,tt d9ng cua TCTD, chi nhanh ngan hang nu&c ngoai thi "rui ro tin

dvng trong hof,tt d9ng ngan hang la tbn th§t c6 kha nang xay ra d6i v&i nq cua TCTD, chi

nhanh ngan hang nu&c ngoai do khach hang khong thµc hi�n ho�c khong c6 kha nang thµc

hi�n m(>t ph§.n ho�c toan b9 nghfa V\1 cua minh theo cam kSt."

Nhu v�y, rui ro tin dvng c6 thS xu§t hi�n trong cac m6i quan h� ma trong d6 TCTD la

chu nq va khach hang la con nq khong thµc hi�n ho�c khong du kha nang thµc hi�n nghfa

V\l tra nq khi dSn h[,tn. Rui ro tin dvng khong chi gi&i hf,lll a ho[,lt d<)ng cho vay ma con bao

gf>m nhiSu ho[,tt d<)ng mang tinh ch§t tin dvng khac nhu: Bao lanh, cam kSt, ch§p thu�n tai

trq thuang m[,ti, cho vay tren thi truang lien ngan hang, swap, tin dvng thue mua, df>ng tai

trq ...

1.2.2 Phan lo�i rui ro tin d\J.ng

Rui ro tin dvng bao gf>m ca rui ro danh mvc va rui ro giao dich.

9