Biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm sữa đậu nành của công ty kinh doanh

Lêi më ®Çu

Qua h¬n 10 n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc, chuyÓn ®æi nÒn

kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng

®· më ra 1 thêi kú míi ®Çy nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc lín lao cho c¸c thµnh

phÇn kinh tÕ , c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt nam

VËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ho¹t

®éng g¾n liÒn víi thÞ trêng , tu©n thñ c¸c qui luËt kinh tÕ trong ®ã qui luËt

c¹nh tranh . Mçi doanh nghiÖp ph¶i biÕt thÝch nghi víi thÞ trêng , c¹nh tranh

nhau ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn .Trong cuéc c¹nh tranh nµy , doanh nghiÖp nµo

biÕt thÝch nghi víi thÞ trêng , tËn dông mäi c¬ héi, ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng sÏ

giµnh th¾ng lîi, ngîc l¹i nh÷ng doanh nghiÖp yÕu thÕ kh«ng tËn dông c¬ héi,

kh«ng thÝch nghi víi m«i trêng sÏ bÞ ®µo th¶i khái thÞ trêng. Giµnh th¾ng lîi

trong c¹nh tranh tøc lµ doanh nghiÖp sÏ thu dîc nhiÒu lîi nhuËn muèn thÕ

ph¶i thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh b»ng mäi c¸ch vît tréi h¬n

c¸c ®èi thñ kh¸c. Trong ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo

còng thµnh c«ng , cã nh÷ng doanh nghiÖp tån t¹i ph¸t triÓn ph¸t triÓn song cã

nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n sa sót vµ dÉn tíi ph¸ s¶n. Bëi vËy, mçi doanh

nghiÖp ph¶i v¹ch ra cho m×nh nh÷ng chiÕn lîc kh¸c nhau ®Ó duy tr× sù tån t¹i

vµ ph¸t triÓn cña m×nh vµ dÔ thÊy r»ng c¸c chiÕn lîc nµy ®Òu cã 1 ®iÓm

chung nh»m vµo viÖc t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . Cã thÓ nãi

r»ng kh«ng cßn con ®êng nµo kh¸c buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh

®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn

X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn , song vÊn ®Ò « nhiÔm th× kh«ng gi¶m do

®ã vÊn ®Ò søc khoÎ ngµy cµng ®îc con ngêi quan t©m nhÊt lµ khi x· héi ph¸t

triÓn . S÷a ®Ëu nµnh lµ mét lo¹i níc võa nh»m môc ®Ých gi¶i kh¸t võa t¨ng c￾êng søc khoÎ cho con ngêi, lµ mét lo¹i níc gi¶i kh¸t bæ dìng vµ ngµy cµng ®-

îc ngêi tiªu dïng a chuéng

VíÝ nh÷ng ý nghÜa ®ã sau 1 thêi gian thùc tËp ë c«ng ty kinh doanh

vËn t¶i l¬ng thùc em ®· chän ®Ò tµi “ Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶

n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn

t¶i l¬ng thùc” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh

1

Bµi viÕt nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn cßn ®îc tr×nh bµy

thµnh c¸c phÇn sau

PhÇn I. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh ngghiÖp

ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng

PhÇn II Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña

c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l¬ng thùc

PhÇn III. BiÖn ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n

phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l¬ng thùc

Em xin tr©n thµnh c¸m ¬n ®èi víi c« gi¸o th¹c sÜ Ng« Kim

Thanh cïng c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty kinh doanh vËn

t¶i l¬ng thùc nh÷ng ngêi ®· gióp em hoµn thµnh bµi viÕt nµy

2

PhÇn I

N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®éng lùc thóc ®Èy

doanh nghiÖp ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ trêng

I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c¹nh tranh.

1. C¹nh tranh vµ qui luËt c¹nh tranh

1.1.C¹nh tranh vµ qui luËt c¹nh tranh.

C¹nh tranh xuÊt hiÖn tõ khi cã h×nh thøc trao ®æi hµng ho¸ nhng trong

h×nh thøc trao ®æi trùc tiÕp sÏ kh«ng ph¸t sinh ra c¹nh tranh mµ c¹nh tranh

chØ xuÊt hiÖn trong ®iÒu kiÖn trao ®æi th«ng qua vËt ngang gi¸ lµ tiÒn . C¹nh

tranh ®Æc biÖt ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ t

b¶n chñ nghÜa . Theo M¸c,” C¹nh tranh t b¶n chñ nghÜa lµ sù ganh ®ua , sù

®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ t b¶n nh»m giµnh giËt nh÷ng diÒu kiÖn thuËn

lîi trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ ®Ó thu ®îc lîi nhuËn siªu ngh¹ch “

Nghiªn cøu s©u vÒ nÒn s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa vµ c¹nh tranh t b¶n

chñ nghÜa , M¸c ®· ph¸t hiÖn ra qui luËt c¬ b¶n cña c¹nh tranh TBCN lµ qui

luËt ®iÒu chØnh tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n nguån vèn vµ qua ®ã h×nh thµnh

nªn hÖ thèng gi¸ c¶ thÞ trêng , qui luËt nµy dùa trªn sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ

vµ chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng cã thÓ b¸n hµng ho¸ díi gi¸ trÞ cña nã nhng

vÉn thu ®îc lîi nhuËn. Ngµy nay , trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng , c¹nh tranh lµ

mét ®iÒu kiÖn vµ lµ yÕu tè kÝch thÝch kinh doanh , lµ m«i truêng vµ ®éng lùc

thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn , t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ sù ph¸t triÓn cña x·

héi nãi chung

Nh vËy, c¹nh tranh lµ mét qui luËt kh¸ch quan cña nÒn s¶n xuÊt hµng

ho¸ , néi dung c¬ chÕ vËn ®éng cña thÞ trêng . Ngîc l¹i cã thÓ nãi thÞ trêng lµ

vò ®µi cña c¹nh tranh , lµ n¬i qÆp gì cña c¸c ®èi thñ mµ kÕt qu¶ cña cuéc ®ua

tµi sÏ ®¶m b¶o kh«ng nh÷ng tån t¹i mµ cßn ph¸t triÓn cho chÝnh hä

Tãm l¹i, c¹nh tranh lµ 1 cuéc ®Êu tranh gay g¾t, quyÕt liÖt gi÷a c¸c chñ

thÓ ho¹t ®éng trªn thÞ trêng víi nhau nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n

3

xuÊt thuËn lîi vµ n¬i tiªu thô hµng ho¸ dÞch vô cã lîi nhÊt, ®ång thêi t¹o ®iÒu

kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn

1.2.C¸c h×nh thøc c¹nh tranh

1.2.1 C¨n cø vµo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ trêng

♠ ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o

ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o cã nhiÒu ngêi mua vµ nhiÒu ngêi b¸n

®éc lËp víi nhau , tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ hµng ho¸ trao ®æi ®îc coi lµ gièng nhau ,

tÊt c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Òu cã hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ c¸c th«ng tin cã liªn

quan ®Õn trao ®æi , kh«ng cã g× c¶n trë viÖc gia nhËp vµ rót lui khái thÞ tr￾êng . Doanh nghiÖp c¹nh tranh hoµn h¶o cã thÓ b¸n tÊt c¶ s¶n lîng cña m×nh

ë møc gi¸ thÞ trêng ®ang thÞnh hµnh nÕu doanh nghiÖp ®¹t gi¸ cao h¬n th× sÏ

kh«ng b¸n ®îc v× ngêi tiªu dïng sÏ mua cña ngêi kh¸c . Theo nghÜa ®ã doanh

nghiÖp c¹nh tranh hoµn h¶o kh«ng cã søc m¹nh thÞ trêng nghÜa lµ kh«ng cã

kh¶ n¨ng kiÓm so¸t gi¸ thÞ trêng ®èi víi s¶n phÈm m×nh b¸n. S¶n lîng cña

doanh nghiÖp lµ nhá so víi cung thÞ trêng , v× thÕ doanh nghiÖp kh«ng cã ¶nh

hëng ®¸ng kÓ ®Õn tæng s¶n lîng hoÆc gi¸ thÞ trêng. Trong c¹nh tranh hoµn

h¶o kh«ng cã c¹nh tranh phi gi¸, do vËy chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp lµ gi¶m

chi phÝ s¶n xuÊt , t¨ng cêng dÞch vô sau b¸n hµng , c¸c tin tøc vÒ thÞ trêng ,

gi¸ c¶ , c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Òu n¾m râ

♠ ThÞ trêng ®éc quyÒn

ThÞ trêng ®éc quyÒn chØ cã 1 ngêi mua ( ®éc quyÒn mua ) hoÆc 1 ngêi

b¸n ( ®éc quyÒn b¸n ) lµ duy nhÊt, s¶n phÈm lµ ®éc nhÊt. ChÝnh s¸ch cña

doanh nghiÖp trong thÞ trêng ®éc quyÒn lµ chÝnh s¸ch gi¸ cao vµ s¶n lîng s¶n

xuÊt Ýt. Tuy nhiªn kh«ng cã nghÜa lµ nhµ ®éc quyÒn ®Þnh gi¸ bao nhiªu còng

®îc , tuú theo ®Æc ®iÓm tiªu dïng cña s¶n phÈm (thuéc nhu cÇu cøng hay

mÒm ) vµ c¬ chÕ qu¶n lý gi¸ cña nhµ níc mµ nhµ ®éc quyÒn ®Þnh gi¸ cao hay

thÊp ®Ó cuèi cïng thu ®îc lîi nhuËn tèi ®a . C¸c nhµ ®éc quyÒn còng dïng

h×nh thøc c¹nh tranh phi gi¸ nh qu¶ng c¸o ®Ó thu hót thªm kh¸ch hµng .

Trong thÞ trêng ®éc quyÒn th× viÖc gia nhËp thÞ trêng lµ cùc kú khã kh¨n

Nãi chung, ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi thÕ lín nhÊt ®èi

víi nhµ ®éc quyÒn , song vÒ mÆt x· héi th× nã sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña

s¶n xuÊt , lµm h¹i ngêi tiªu dïng, ë níc ta , thêi bao cÊp ®éc quyÒn rÊt phæ

biÕn, ®Õn nay nhµ níc chØ cho phÐp 1 sè doanh nghiÖp ®éc quyÒn nh : ®iÖn,

níc. ®êng s¾t..

4

♠ C¹nh tranh ®éc quyÒn

Trong thi trêng c¹nh tranh ®éc quyÒn , c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh

víi nhau viÖc b¸n s¶n phÈm ph©n biÖt ( ®· lµm cho kh¸c víi s¶n phÈm cña

doanh nghiÖp kh¸c ) c¸c s¶n phÈm nµy cã thÓ thay thÕ ®îc cho nhau ë møc

®é cao nhng kh«ng ph¶i lµ thay thÕ hoµn toµn , v× lý do nµy hay lý do kh¸c

kh¸ch hµng coi s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp lµ kh¸c nhau. , sù kh¸c nhau

cña s¶n phÈm lµ do ngêi tiªu dïng nghÜ ra cã thÓ ®óng cã thÓ kh«ng ®óng ,

do ®ã 1 sè ngêi tiªu dïng sÏ tr¶ gi¸ cao h¬n cho s¶n phÈm mµ m×nh thÝch.

Trong ng¾n h¹n khã cã thÓ gia nhËp thÞ trêng nhng trong dµi h¹n th× cã thÓ.

Nhµ s¶n xuÊt lµ ngêi quyÕt ®Þnh gi¸ nhng viÖc t¨ng gi¸ kh«ng ph¶i lµ v« téi

v¹ mµ ph¶i cã sù c©n nh¾c suy xÐt, vÒ dµi h¹n th× kh«ng thÓ trë thµnh thÞ tr￾êng ®éc quyÒn ®îc. C¹nh tranh ®éc quyÒn sö dông h×nh thøc c¹nh tranh phi

gi¸ nh qu¶ng c¸o, ph©n biÖt s¶n phÈm

♠ §éc quyÒn tËp ®oµn

Trong thÞ trêng ®éc quyÒn tËp ®oµn, s¶n phÈm cã thÓ gièng nhau hoÆc

kh¸c nhau vµ chØ cã 1 doanh nghiÖp s¶n xuÊt toµn bé hay hÇu hÕt tæng s¶n l￾îng, tÝnh phô thuéc gi÷a c¸c doanh nghiÖp lµ lín, hµnh vi cña doanh nghiÖp

nµy ¶nh hëng ®Õn doanh nghiÖp kh¸c, nÕu 1 doanh nghiÖp gi¶m gi¸ sÏ dÉn

®Õn t×nh tr¹ng ph¸ gi¸. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp dÔ cÊu kÕt víi nhau . V× c¹nh

tranh b»ng gi¸ lµ kh«ng cã lîi do ®ã ngêi ta chuyÓn sang c¹nh tranh b»ng

chÊt lîng , ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm . Trong thÞ trêng ®éc quyÒn tËp ®oµn , mét

sè hoÆc tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu thu hót ®îc lîi nhuËn ®¸ng kÓ , trong dµi

h¹n th× cã c¸c hµng dµo gia nhËp lµm cho c¸c doanh nghiÖp míi kh«ng thÓ

hoÆc khã mµ gia nhËp ®îc vµo thÞ trêng, c¸c h×nh thøc nh qu¶ng c¸o hoÆc

ph©n biÖt s¶n phÈm còng ®îc ¸p dông trong ®éc quyÒn tËp ®oµn

1.2.2.XÐt theo tÝnh chÊt cña c¹nh tranh

♠ C¹nh tranh lµnh m¹nh

C¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b»ng chÝnh néi lùc cña m×nh , c¹nh tranh

b»ng nh÷ng h×nh thøc chÝnh ®¸ng, theo ®óng luËt cña nhµ níc qui ®Þnh,

kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt

♠ C¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh

5

Lµ h×nh thøc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b»ng nh÷ng ©m mu thñ

®o¹n ®Ì bÑp lÉn nhau , th«n tÝnh nhau 1 c¸ch kh«ng th¬ng tiÕc, ®ã lµ h×nh

thøc phæ biÕn trong c¬ chÕ thÞ trêng

1.2.3 C¨n cø vµo chñ thÓ kinh tÕ tham gia vµo thÞ trêng

♠ C¹nh tranh gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua

§îc diÔn ra theo qui luËt mua rÎ, b¸n ®¾t, ngêi mua muèn mua thËt rÎ

víi gi¸ thÊp nhÊt nhng ®ßi hái chÊt lîng ph¶i cao . Ngêi b¸n muèn b¸n víi

gi¸ cao nhÊt ®èi víi hµng ho¸ chÊt lîng kh«ng cao ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn thu

®îc , hµng ho¸ ®îc mua b¸n trªn thÞ trêng cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt

♠ C¹nh tranh gi÷a ngêi mua víi nhau

Do hµng ho¸ trªn thÞ trêng khan hiÕm (cung <cÇu) nªn ngêi mua s·n

sµng chÊp nhËn gi¸ cao ®Ó cã ®îc hµng ho¸ mµ m×nh cÇn, v× cung < cÇu nªn

ngêi b¸n cø n©ng gi¸ ®Õn 1 møc ®é nµo ®ã vµ ngêi mua vÉn ph¶i chÊp nhËn

gi¸ ®ã mÆc dï lµ ngêi mua lu«n lu«n chÞu thiÖt thßi

♠ C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi b¸n víi nhau

§©y lµ h×nh thøc c¹nh tranh gay go quyÕt liÖt nhÊt gi÷a c¸c doanh

nghiÖp víi nhau v× sù sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp , nh»m môc ®Ých giµnh

giËt lîi Ých kinh tÕ, giµnh ®îc thÞ phÇn trªn thÞ trêng, t¨ng doanh thu , t¨ng lîi

nhuËn

1.2.4 XÐt theo ph¹m vi nÒn kinh tÕ

♠ C¹nh tranh trong néi bé nghµnh

Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c xÝ nghiÖp trong cïng 1 nghµnh , cïng s¶n

xuÊt ra mét lo¹i hµng ho¸ nh»m môc ®Ých tiªu thô hµng ho¸ cã lîi h¬n ®Ó thu

lîi nhuËn siªu ngh¹ch ®Ó ®îc ®iÒu ®ã c¸c nhµ t b¶n thêng xuyªn c¶i tiÕn kü

thuËt , n©ng cao cÊu t¹o h÷u c¬ t b¶n , n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nh»m lµm

cho gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng ho¸ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt ra thÊp h¬n gi¸ trÞ x· héi

®Ó thu ®îc lîi nhuËn siªu ngh¹ch

♠ C¹nh tranh gi÷a c¸c nghµnh

Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ t b¶n kinh doanh trong c¸c nghµnh s¶n

xuÊt kh¸c nhau nh»m môc ®Ých t×m n¬i ®Çu t cã lîi h¬n, ®îc tù do di chuyÓn

t b¶n t nghµnh nµy sang nghµnh kh¸c kÕt qu¶ cña cuéc c¹nh tranh lµ h×nh

6

thµnh nªn tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ chuyÓn thµnh gi¸ c¶

s¶n xuÊt

1.3 Vai trß cña c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ

C¹nh tranh kh«ng chØ cã vai trß ®èi víi tõng doanh nghiÖp mµ nã cßn

cã vai trß ®èi víi ngêi tiªu dïng nãi riªng vµ víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi

chung

♠ §èi víi doanh nghiÖp

Trong c¬ chÕ thÞ trêng c¹nh tranh quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn

cña doanh nghiÖp lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn , cã thÓ lµm

cho doanh nghiÖp thµnh c«ng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ngîc l¹i nã nh con dao 2 l￾ìi lµm cho doanh nghiÖp lµm ¨n xa sót cã thÓ dÉn tíi ph¸ s¶n . Do ®ã c¸c

doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng

cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh , c¹nh tranh ®Ó giµnh thÞ phÇn , t¨ng lîi

nhuËn, do vËy doanh nghiÖp ph¶i ph¸t triÓn c«ng t¸c marketing b¾t ®Çu tõ

viÖc nghiªn cøu t×m hiÓu thÞ trêng , doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh÷ng g× mµ thÞ

trêng cÇn chø kh«ng ph¶i nh÷ng g× mµ doanh nghiÖp cã , sö dông linh ho¹t

c¸c kü thuËt mar nh qu¶ng c¸o, yÓm trî, xóc tiÕn b¸n hµng... ®Ó ®Èy nhanh ,

t¨ng tèc ®é tiªu thô dÉn ®Õn thÞ phÇn ®îc më réng , ®Ó gi¶m chi phÝ t¨ng lîi

nhuËn buéc c¸c doanh nghiÖp ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt phï hîp

víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña m×nh

♠ §èi víi ngêi tiªu dïng

C¹nh tranh gióp ®¶m b¶o lîi Ých cho ngêi tiªu dïng, ®¸p øng ®îc nhu

cÇu ®a d¹ng phong phó cho ngêi tiªu dïng, lîi Ých cña hä ®îc n©ng cao

♠ §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n

- C¹nh tranh xo¸ ®i nh÷ng bÊt b×nh ®¼ng trong kinh doanh . Trong c¬ chÕ

thÞ trêng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã tr×nh ®é n¨ng lùc nÕu kh«ng

tÊt yÕu sÏ bÞ ®µo th¶i , thóc ®Èy sù ph¸t triÓn b×nh ®¼ng cña mäi thµnh

phÇn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ trêng

- C¹nh tranh thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, t¹o sù ph©n c«ng

lao ®éng x· héi ngµy cµng s©u s¾c h¬n

- C¹nh tranh thóc ®Èy sù s¸ng t¹o, t¹o ra nh÷ng nhµ kinh doanh giái , ch©n

chÝnh

7