Biến động thành phần loài cá trước và sau khi thành lập hồ Dầu Tiếng

31(3): 29-40 Tap chi SINH HOC 9-2009

BIEN DONG THANH PHAN LOAI CA

TRUOC VA SAU KHI THANH LAP HO DAU TIENG

Hd Diu Tieng (thugng luu sdng Sai Gdn)

thudc huyen Tan Chau va Duong Minh Chau

(tinh Tay Ninh), huyen DIu Tie'ng (tinh Binh

Duong), huyen Binh Long (tinh Binh Phudc).

Hd hinh chQ V, cao din vd phia Bic; toa dd dia

li 11"29'07"-11"36'15" vTdgBlc, 106"10'49"-

106"29'07" kinh do Ddng; each thi xa Tay

Ninh ban 25 km vd phfa Ddng Bic va TP.HCM

khoang 70 km vd phia Bic. Hd la mdt trong

nhung cdng trinh thusy lgi ldn nha't nudc, dien

tfch hon 270 km', 27.000 ha nUdc mat (5.000 ha

dit ban ngap tridu). khoang 1,45-1,5 ti m"* nudc,

cung d p cho tren 175.000 ha da't ndng nghiep.

Hd dugc xay dung tQ thang 04/1981, hoan thanh

va hoat ddng tQ thang 01/1985. Tu khi thanh lap

hd cho den nay da cd mdt sd cdng trinh nghien

cuu cho thay sir tac ddng cua viec ngan dap

thanh hd da lam bie'n ddi che do thiiy van (td'c

do ddng chay, luu lugng nudc, do man...), ngan

chan dudng di cu va tac dgng den ddi sd'ng cua

cac loai ca. Nhung nam gin day, ca bi danh bit

khdng hgp li vdi tin suit cao, blng nhidu hinh

thQc, khai thae d nhung con non, trong mua

sinh san,... va mdi trudng nudc bi d nhidm da

lam bien ddng thanh phln loai ca so vdi trudc

khi thanh lap hd [2, 8, 10, 12].

I. PHUONG PHAP NGHIEN ClJtJ

1. Thdi gian

TQ thang 07/2003 - 09/2009, gdm 11 dgt

thuc dia (95 ngay): 6 dgt mua mua (51 ngay), 5

dgt mua khd (44 ngly).

2. Phuong phap [6]

a. Ngodi thifc dia

Nhd ngu dan danh ca blng chai, ludi ca,

cau, dang, vd, te...; mua tai ben ca; dat thung

TONG XUAN TAM

Tnfdng dgi hgc Su phgm tp. Ho Chi Mlnh

NGUVilN HUU DUC

Tnfdng dgi hgc Sif phgm Hd Ngl

mlu dung dich formalin 8% tai thuydn, be nhd

thu. Ngam mlu trong dung dich formalin 8%.

Quay phim, chup hinh, phdng van ngu dan, nhan

dan dd nlm dugc nhung thdng tin lien quan de'n

khu he ca d day va dd tham khao bd sung cho

qua trinh didu tra, thu thap mlu.

b. Trong phdng thi nghiem

Phan tfch dac didm binh thai theo hudng din

cua I. F. Pravdin (1963). Dinh loai cac loai ca

dua vao tai lieu cua Mai Dinh Yen va cdng su

(1992), Maurice Kottelat (2001), Ra'inboth

Walter J. (1996)... Slp xep cac loai vao he thdng

ciia William N. Eschmeyer (1998) [5-7, 9, 11].

II. KET QUA vA THA O LUAN

Hd Diu Tie'ng dugc hoan thanh vao thang

01/1985 tQ phln thugng luu sdng Sai Gdn.

Chinh vl the, thanh phln loai ca trudc day thudc

khu he ca sdng rat da dang, cd nhung loai ca cd

ngudn gd'c ndi dia va ca nudc lg tQ bien di cu

vao. Sau khi hd dugc hinh thanh da cd thay ddi

ldn trong thanh phln loai khu he ca tQ khu he ca

sdng sang khu he ca hd vdi nhidu loai dac trung.

Su thay ddi nay da din de'n mdt sd loai ca khdng

cdn tdn tai ddng thdi lai xuat hien nhidu loai

mdi dac trung cho khu he ca hd chQa [2].

Trudc khi thanh lap hd Diu Tieng (04/1981),

Huynh Ky Hiep (1979) thu dugc 55 loai xe'p

trong 38 gid'ng, 19 hg, 7 bd [3]. Le Hoang Yen,

Doan Van Tien (1979 - 1981) nghien cuu dugc

71 loai, 44 gid'ng, 22 hg, 8 bg [8]. Neu ti'nh tdng

cac cdng trlnh nghien cQu nay trong 3 nam

(1979-1981) thi trudc khi thanh lap, hd DIu

Tieng cd tit d 83 loai, 49 gid'ng, 25 ho, 9 bd [3,

8, 10].

29