Bệnh ho gà.pdf

Bệnh ho gà

BỆNH HO GÀ

Mục tiêu

1. Trình bày được dịch tễ học và triệu chứng lâm sàng của bệnh ho gà .

2. Mô tả đặc điểm cơn ho gà ở từng lứa tuổi của trẻ em .

3. Trình bày biến chứng ở đường hô hấp , biến chứng thần kinh và biến chứng cơ học .

4.Hướng dẫn cách chăm sóc cho bà mẹ khi có con nhỏ bị mắc bệnh ho gà .

1.Định nghĩa

Ho gà là một bệnh nhiễm trùng cấp tính ở đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis .

Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp ở trẻ em. Biểu hiện lâm sàng chính của

bệnh là cơn ho đặc biệt .

2.Dịch tễ học

Bệnh xảy ra khắp nơi trên thế giới, đặc biệt ở những nước đang phát triển. Hàng năm có

khoảng 50 - 60 triệu ca mắc bệnh, trong đó khoảng 600.000 đến 1 triệu trường hợp tử vong .

Tuy nhiên trong 2 thập niên vừa qua chương trình tiêm chủng mở rộng phát triển nên tỷ lệ

mắc bệnh đã giảm đáng kể. Trong những năm 1989 , 1990 , 1993 dịch ho gà xảy ra ở nhiều

bang tại Mỹ với hơn 4.500 ca được báo cáo . Trong khi đó tại trung tâm Bệnh nhiệt đới thành

phố Hồ Chí Minh cho thấy năm 1994 có 13 ca và năm 1996 có 1 ca .

Tại Bệnh viện trung ương Huế :

Từ năm 1980 - 1985 có 1410 ca , tỷ lệ tử vong 8,7% . Từ năm 1989 - 1993 có 246 trường hợp

mắc bệnh , tỷ lệ tử vong 16,4% .

Năm 2000 :104 ca , năm 2001: 70 ca , năm 2002 : 62 ca và không có ca nào tử vong .

Dịch ho gà xảy ra theo chu kỳ 3 - 5 năm , không theo mùa rõ rệt .Bệnh lây trực tiếp qua

đường hô hấp giữa người với người. Cường độ lây mạnh nhất trong giai đoạn viêm long và

giảm dần từ tuần thứ 3 sau khi bắt đầu có giai đoạn ho cơn. Người là vật chủ duy nhất mang

mầm bệnh .

Bệnh thường lây do tiếp xúc lâu, chẳng hạn như trong gia đình ( 70 - 100%), tại trường học

( 25 - 50%) . Không có tình trạng mang mầm bệnh mạn tính.

Miễn dịch từ mẹ truyền sang cho con rất yếu , nên trẻ sơ sinh nếu gặp phải nguồn lây thì có

thể mắc bệnh ngay trong những tuần lễ đầu . Trong khi đó miễn dịch chủ động tuy kéo dài

nhưng có thể giảm dần theo thời gian. Do đó việc tiêm nhắc lại là điều rất cần thiết để hạn chế

nguồn lây bệnh .

Đối tượng mắc bệnh :

- Trẻ nhũ nhi 50%.

- Trẻ nhỏ và trẻ lớn 15%.

Yếu tố tiên lượng nặng:

- Trẻ dưới 6 tháng tuổi.

- Ăn uống kém, nôn nhiều.

- Cơn ngưng thở kéo dài và tím tồn tại giữa 2 cơn ho.

- Co giật nhiều lần.

- Bạch cầu máu ngoại vi > 50.000/mm3

.

3. Bệnh học

Người ta cho rằng vi khuẩn xâm nhập vào đường hô hấp trên, rồi khu trú và phát triển ở lông

mao biểu mô trụ của đường thanh quản, khí quản. Vi khuẩn không xâm nhập màng niêm mạc

cũng như không tràn qua đường tuần hoàn. Vi khuẩn gắn vào màng bằng hệ thống lông với

những sợi ngưng kết hồng cầu (FHA : Filamentous hemagglutinin ) và ở đó vi khuẩn tiết ra

91