Bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh tại tỉnh Lâm Đồng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

VŨ QUANG LÂM

BẦU CỬ, SỬ DỤNG CÁN BỘ VÀ TUYỂN DỤNG, SỬ DỤNG

CÔNG CHỨC TRONG CƠ QUAN HÀNH CHÍNH

NHÀ NƢỚC CẤP TỈNH TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính

Mã số: 60380102

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS Nguyễn Cảnh Hợp

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi.

Các trích dẫn, số liệu nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc xuất

xứ rõ ràng, đáng tin cậy; không sao chép nguyên văn của bất kỳ công trình nào

của người đi trước.

Vũ Quang Lâm

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT

BC Báo cáo

CBCC Cán bộ, công chức

HĐND Hội đồng nhân dân

HĐTTCC Hội đồng thi tuyển công chức

NXB Nhà xuất bản

PGS.TS Phó giáo sư. Tiến sỹ

t. Tập

Ths Thạc sỹ

TS Tiến sỹ

Tr. Trang

TTg Thủ tướng

UBND Ủy ban nhân dân

MỤC LỤC

Trang

PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................................1

CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ BẦU CỬ, SỬ

DỤNG CÁN BỘ VÀ TUYỂN DỤNG, SỬ DỤNG CÔNG CHỨC TRONG

CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC CẤP TỈNH......................................6

1.1. Khái niệm bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức

trong cơ quan hành chính nhà nƣớc cấp tỉnh ...................................................6

1.1.1. Khái niệm cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh

................................................................................................................................6

1.1.2. Khái niệm bầu cử cán bộ trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh ..14

1.1.3. Khái niệm tuyển dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp

tỉnh........................................................................................................................15

1.1.4. Khái niệm sử dụng cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà nước

cấp tỉnh.................................................................................................................17

1.2. Các nguyên tắc và yêu cầu của bầu cử cán bộ và tuyển dụng công chức

trong cơ quan hành chính nhà nƣớc cấp tỉnh .................................................19

1.2.1. Các nguyên tắc và yêu cầu của bầu cử cán bộ trong cơ quan hành chính

nhà nước cấp tỉnh.................................................................................................19

1.2.2. Các nguyên tắc và yêu cầu của tuyển dụng công chức trong cơ quan hành

chính nhà nước cấp tỉnh.......................................................................................21

1.3. Nội dung, yêu cầu của sử dụng cán bộ, công chức trong cơ quan hành

chính nhà nƣớc cấp tỉnh ....................................................................................26

1.3.1. Nội dung của sử dụng cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà

nước cấp tỉnh........................................................................................................26

1.3.2. Yêu cầu của sử dụng cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà

nước cấp tỉnh........................................................................................................33

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG BẦU CỬ, SỬ DỤNG CÁN BỘ VÀ TUYỂN

DỤNG, SỬ DỤNG CÔNG CHỨC TRONG CƠ QUAN HÀNH CHÍNH

NHÀ NƢỚC CẤP TỈNH Ở TỈNH LÂM ĐỒNG ............................................36

2.1. Thực trạng công tác bầu cử và sử dụng cán bộ trong cơ quan hành

chính nhà nƣớc cấp tỉnh ở tỉnh Lâm Đồng......................................................36

2.1.1. Thực trạng bầu cử cán bộ trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh ở

Lâm Đồng.............................................................................................................36

2.1.2. Thực trạng sử dụng cán bộ trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh ở

Lâm Đồng.............................................................................................................38

2.2. Thực trạng tuyển dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính

nhà nƣớc cấp tỉnh ở Lâm Đồng ........................................................................42

2.2.1. Thực trạng tuyển dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp

tỉnh ở Lâm Đồng ..................................................................................................42

2.2.2. Thực trạng sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp

tỉnh ở Lâm Đồng ..................................................................................................52

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN

CÔNG TÁC BẦU CỬ, SỬ DỤNG CÁN BỘ VÀ TUYỂN DỤNG, SỬ

DỤNG CÔNG CHỨC TRONG CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC

CẤP TỈNH Ở TỈNH LÂM ĐỒNG....................................................................66

3.1. Phƣơng hƣớng hoàn thiện công tác bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển

dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nƣớc cấp tỉnh ở

tỉnh Lâm Đồng....................................................................................................66

3.2. Các giải pháp hoàn thiện công tác bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển

dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nƣớc cấp tỉnh ở

tỉnh Lâm Đồng....................................................................................................68

3.2.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về bầu cử, sử dụng cán bộ.........68

3.2.2. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về tuyển dụng, sử dụng công chức

..............................................................................................................................69

3.2.3. Đổi mới công tác tuyển dụng công chức....................................................73

3.2.4. Đổi mới công tác quy hoạch cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính

nhà nước cấp tỉnh.................................................................................................74

3.2.5. Đổi mới chất lượng công tác đào tạo cán bộ, công chức trong cơ quan

hành chính nhà nước cấp tỉnh..............................................................................75

3.2.6. Đổi mới công tác đánh giá cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính

nhà nước cấp tỉnh.................................................................................................76

3.2.7. Thực hiện tốt các quy trình điều động, luân chuyển, biệt phái cán bộ, công

chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh .............................................78

3.2.8. Tăng cường công tác quản lý bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, từ chức, miễn nhiệm

công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh ....................................79

3.2.9. Nâng cao đời sống vật chất, điều kiện, môi trường làm việc, đổi mới chế

độ đãi ngộ cho cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính cấp tỉnh...............81

KẾT LUẬN.........................................................................................................83

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức là nội dung

quan trọng quyết định hiệu lực và hiệu quả của bộ máy hành chính nhà nước nói

chung và bộ máy hành chính nhà nước cấp tỉnh nói riêng. Việc bầu cử, sử dụng

cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức không chỉ phát huy hiệu quả hoạt

động của cơ quan, tổ chức, mà còn góp phần quan trọng ngăn chặn, đẩy lùi

sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, công chức.

Thời gian qua, nhờ đổi mới, hoàn thiện pháp luật cũng như tổ chức thực hiện

việc bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức hành chính nói

chung và cán bộ, công chức hành chính cấp tỉnh nói riêng, nên đội ngũ cán bộ,

công chức trong cơ quan hành chính nhà nước được bổ sung về số lượng, chú

trọng nâng cao chất lượng.

Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy còn nhiều bất cập, yếu kém trong công

tác bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức như: Việc đổi mới

công tác cán bộ còn chậm; thiếu cơ chế, chính sách cụ thể để thực sự phát huy

dân chủ trong công tác cán bộ, phát hiện và sử dụng người tài; chậm đổi mới cơ

chế, phương pháp và quy trình đánh giá, bổ nhiệm, miễn nhiệm, từ chức đối với

cán bộ; tình trạng xem nhẹ nguyên tắc tuyển dụng công chức và tiêu cực trong

tuyển dụng công chức vẫn còn xảy ra; cách thức sử dụng cán bộ, công chức có

lúc, có nơi còn dễ dãi, cảm tính, chưa thực hiện chặt chẽ theo quy trình, nặng

về cơ cấu, bằng cấp; đánh giá cán bộ, công chức vẫn là khâu yếu, chưa đi vào

thực chất làm mai một trình độ và ý chí của cán bộ, công chức có tài năng và có

cống hiến thực sự; môi trường làm việc, chính sách cán bộ, công chức chưa tạo

được động lực để khuyến khích, thu hút, phát huy năng lực, sự cống hiến của cán

bộ, công chức. Những bất cập, yếu kém ấy đã làm ảnh hưởng đến đội ngũ cán

bộ, công chức, gây ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của

2

bộ máy hành chính nhà nước nói chung, trong cơ quan hành chính nhà nước cấp

tỉnh nói riêng.

Có nhiều nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém nêu trên, trong đó

có nguyên nhân xuất phát từ công tác cán bộ, mà chủ yếu là khâu bầu cử, sử

dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức. Đại hội Đại biểu toàn quốc lần

thứ XI của Đảng đã chỉ ra những khuyết điểm, hạn chế trong công tác tổ chức

cán bộ: “Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu

nhiệm vụ trong tình hình mới của đất nước” 1

, đồng thời yêu cầu: Tiếp tục đổi

mới công tác cán bộ, thực sự phát huy dân chủ trong công tác cán bộ, phát hiện

và sử dụng người tài; đổi mới cơ chế, phương pháp và quy trình đánh giá, bổ

nhiệm, miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ. Đấu tranh quyết liệt với nạn chạy

chức, chạy quyền và các biểu hiện tiêu cực trong bố trí, sử dụng cán bộ.

Trong các phương hướng và yêu cầu về công tác cán bộ, hơn lúc nào hết,

hoàn thiện pháp luật cũng như thực hiện việc bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển

dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nói chung và cơ quan hành

chính cấp tỉnh nói riêng đã đang tiếp tục là một trong những vấn đề cần nghiên

cứu. Với ý nghĩa đó, tác giả chọn đề tài "Bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển

dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nƣớc cấp tỉnh tại

tỉnh Lâm Đồng" làm luận văn thạc sĩ Luật học.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Nghiên cứu về cán bộ, công chức nói chung và bầu cử, sử dụng cán bộ và

tuyển dụng, sử dụng công chức nói riêng, hiện nay, có ý nghĩa và tầm quan trọng

hết sức to lớn đối với công cuộc đổi mới đất nước. Vì vậy, vấn đề này đã thu

hút được nhiều sự quan tâm nghiên cứu của các tác giả, cụ thể: GS.TS Hoàng

Chí Bảo (Chủ biên),“Hệ thống chính trị ở cơ sở nông thôn nước ta hiện nay”,

NXB.Lý luận chính trị, Hà Nội, 2005; PGS.TS Nguyễn Trọng Bảo (chủ biên),

“Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo và đội ngũ cán bộ quản lý kinh doanh trong

thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Nxb. Giáo dục, Hà Nội 1998;

1 Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Tr.172.Nxb Chính trị Quốc gia-Sự thật, Hà Nội-2011.

3

PGS.TS Nguyễn Phú Trọng và PGS.TS Trần Xuân Sầm (chủ biên), “Luận cứ

khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh

công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội,

2001; TS.Thang Văn Phúc và TS.Nguyễn Minh Phương,"Xây dựng đội ngũ cán

bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của

dân, do dân, vì dân", Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2004; TS. Thang Văn

Phúc, TS. Nguyễn Minh Phương, Nguyễn Thu Huyền, "Hệ thống công vụ và xu

hướng cải cách của một số nước trên thế giới", Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội,

2007; PGS.TS Nguyễn Trọng Điều (chủ biên), "Về chế độ công vụ Việt Nam", Nxb.

Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007; PGS.TS Trần Đình Hoan (chủ biên), “Đánh

giá, quy hoạch, luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kì công nghiệp hóa, hiện

đại hóa đất nước”, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2008; Sở Nội vụ Tỉnh Lâm

Đồng đã có chương trình khảo sát tình hình đội ngũ cán bộ ở cơ sở xã, phường,

thị trấn nói chung và đề tài “Bước đầu nghiên cứu công tác đào tạo, bồi dưỡng

đội ngũ cán bộ cơ sở tỉnh Lâm Đồng (1986 - 2005)” do Ths.Phan Xuân Khanh

làm chủ nhiệm; Lê Quang, “Đánh giá, sử dụng cán bộ, công chức ở một số nước

trên thế giới”, Tạp chí Xây dựng Đảng số 6/2009; Đỗ Văn Lược, “Nâng cao

chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức ở Lào Cai: Kết quả và một số vấn đề rút

ra”, Tạp chí Cộng sản số tháng 3/2011; Nông Thị Cư, “Một số bất hợp lý trong

sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng công chức hiện nay”, Tạp chí Tổ chức Nhà nước số

5/2013; Nguyễn Thị Khoa, “Mối quan hệ giữa đánh giá, quy hoạch, luân chuyển

và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, Nội san nghiên cứu lý luận-thực

tiễn”, Trường Chính trị tỉnh Nghệ An, số 22/2010…

Nhìn chung, những kết quả nghiên cứu của các công trình trên đã góp

phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về đội ngũ cán bộ, công chức hành chính,

về bầu cử, tuyển dụng, sử dụng đội ngũ cán bộ công chức hành chính nhà nước

trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, chưa có công trình, bài

viết nào nghiên cứu một cách chuyên sâu về hoàn thiện pháp luật và thực hiện

4

hoạt động bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức trong

cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh nói chung và tại tỉnh Lâm Đồng nói riêng.

3. Mục đích, đối tƣợng nghiên cứu, giới hạn phạm vi nghiên cứu

Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và pháp lý về bầu cử, sử dụng cán

bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp

tỉnh, phân tích, đánh giá một cách khách quan, toàn diện thực trạng bầu cử, sử

dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức trong các cơ quan hành chính nhà

nước tại tỉnh Lâm Đồng, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần hoàn

thiện quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả công tác bầu cử, sử dụng cán bộ

và tuyển dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh

tại tỉnh Lâm Đồng.

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là những vấn đề lý luận về bầu cử, sử

dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức, các quy định của pháp luật cũng

như thực trạng công tác bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công

chức trong bộ máy hành chính nhà nước cấp tỉnh.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài là thực trạng bầu cử, sử dụng cán bộ và

tuyển dụng, sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh tại

tỉnh Lâm Đồng; thời gian nghiên cứu đề tài là thời điểm Luật Cán bộ, công chức

2008 có hiệu lực thi hành (ngày 01 tháng 01 năm 2010) đến nay.

4. Các phƣơng pháp tiến hành nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng

và chủ nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác- Lê-nin, quan điểm của Đảng

Cộng sản Việt Nam, của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác cán bộ để đánh

giá thực trạng bầu cử, sử dụng cán bộ và tuyển dụng, sử dụng công chức trong

cơ quan hành chính nhà nước cấp tỉnh ở tỉnh Lâm Đồng, từ đó, đề xuất các giải

pháp hoàn thiện.

Phương pháp nghiên cứu cụ thể được tác giả sử dụng một cách tổng hợp

gồm:

- Phương pháp thống kê;