Bảo đảm gắn kết chặt chẽ tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội trong chiến lược phát triển ở nước ta đến năm 2020

KINH Te VI6T NfiM DEN NfiM 20£

^9

7 ? ' . A ' A I A

eHO DAM GAN KET CHAT CHE TANG TBIl G KINH TE VIII TIEN BO VA CONG BANG XA HOI

TRONG CHIEN M PHAT TRIEN 0 NIlAC TA DEN NAM 2020

TS. Nguyen HOru Dung

Tro ly Bo trudng Bo Lao dong, Thuong binti va Xa hoi

Gin ke't gida tang trudnq kinh te vdi tie'n bd va cdng bang xa hdi la chu truang

xuyen sud't va nhat quan cua Dang va Nha nudc ta. Tuy nhien, day la van de phUc

tap, cdn nhieu tranh cat ve ly luan va bat cap trong thuc te. Trong khi dd tang trudng

trong cdng bing la xu hudng chung va sulua tron cua nhieu qudc gia tren the gidi.

Bai viet nay nham lam rd them de thong nhat nhdng nhan thUc ca ban ve md'i quan

he gida tang trudng kinh te vdi tie'n bd va cdng bang xa hdi trong dieu kien Viet

Nam dang xay dung nen kinh te thi trudng dinh hudng XHCN va hdi nhap; phan

tich nhung thanh tuu va tdn tai cua md hinh tang trudng 10 nam qua xet iU gdc dd

lien quan den tien bd va cdng bing xa hdi; tren ca sd dd khuyen nghi ca che, giai

phap dam bao tang irudng gan ket chat che vai tie'n bd va cdng bing xa hdi d nudc

ta trong chien luac phat then den nam 2020.

1. Nhan thiifc cd ban ve

moi quan he giufa

tang tru'dng kinh te

vdi tien bo va cong b^ng xa

hoi

a. Can thd'ng nhat mdt sd

khai niem

Tang trudng kinh te, trong

kinh te hpc, la sii gia tang ve

lupng ( quy md) ciia mdt trang

thai(hay mdt nen) kinh te. De

danh gia mifc dp tang trudng

kinh te ngudi ta thudng dung

cac chl tieu tdng hdp,nhu sif

gia,tang eiia gia tri td'ng san

pham qud'c dan (GNP) hoac

Slf gia tang eiia gia tri tdng san

pham qudc dan (GNP) binh

quan dau ngUdi. Trong pham

vi mdt qudc gia thdng thudng

chl tfnh gia tri san lupng rdng

(gia tri gia tang) eua rridt nen

kinh te hay gia tri tdng san

pham qudc ndi (GDP). Od la

gia trj tdng san pham hang

hda va dich vu cudi cung(sau

khi loai trU cac gia tri trung

gian) dUde san xuat ra tren

mdt pham vi lanh thd qudc gia

trong mdt thdi gian nhat dinh

(thudng la mdt nam). Theo

David Ricardo (1772-1823),

tang trudng kinh te phu thude

vao 5 nhdm nhan td ngudn luc

Cd ban la lao ddng (L), tu ban

(V), dat dai (D), ky thuat (K) va

mdi trudng kinh te - xa hdi, cd

the dung ham san xuat de

bieu thj: Yt = F( Lt, Vt, Dt, Kt,

Mt), trong dd Ytia san lUdng

dau ra tai thdi diem t.

Khi ban ve tie'n bd xa hdi

thudng gin npi ham ciia khai

niem nay vdi khai niem phat

trien va sU van minh dat dUdc

ciia xa hdi trong mdt thdi diem

nha't dinh, nhung khdng ddng

nhat vdi nhau. Tuy nhien, day

la mdt khai niem ludn dang

trong qua trinh bien ddi va

dupc dat trcng quan he so

sanh ve sU vUdt trdi va td't hdn

(tfch cue hdn) ciia sii phat then

xa hdi d thdi diem hien tai sp

vdi thdi diem trUde day. Cd the

ndi, ndi dung ciia tien bd xa

hdi rat gan vdi khai niem chat

lupng ciia sii phat then, ndi len

trinh dp ve mpi mat eua mpt xa

hdi da dat tdi, phan anh cudc

sdng ngay cang tdt dep hdn

CLia Cdn ngudi. Nhan thifc mdi

CLia epng ddng qudc te ve tien

bd xa hdi cho ring, tien bd xa

hdi la thnh do cua xa hdi dat

duac tren ca sd phat then ben

vUng va huang vao muc dich

cudi cung la phat then con

ngudi, cai thien dieu kien sdng

cCta con ngudi.

Ve ly thuye't, cdng bing xa

hdi dupc hieu la sii ngang

nhau giua ngudi vdi ngudi

khdng phai ve mdt phuong

dien bat ky, ma chi ve mdt

phUdng dien hdan toan xac

dinh la quan he gii/a nghTa vu

va quyen ldi, giUa edng hien

va hUdng thu thed nguyen ti c

thuc hien nghTa vu (cdng hien)

ngang nhau thi cd quyen ldi

(dupc hudng thu) ngang nhau.

Tuy nhien, djnh nghTa mdi ve

cdng blng xa hdi, theo Lien

hiep qudc (LHQ), la qua thnh

md rdng ca hpi lua chqn^ cho

mqi ngudi, de tren ca^ sd do,

mdi ngudi duac thu hudng day

dii han ^ cac thanh q^ua cua

phat then va tang truang kinh

te.

b.Mdi quan he giUa tang

trudng kinh te va tien bd, cdng

bing xa hdi

Trong the gidi hien dai, quan

niem ve md'i quan he giua tang

tru'dng kinh te va tien bd, edng

bang xa hpi the hien tren cac

mat sau:

- Dd la md'i quan he thdng

nhat tren cd sd lay phat then

con ngudi lam trung tam eiia

Slf phat then. Cd nghTa la dat

con ngudi vao vi, tri trung tam

CLia Slf phat trien, phat then

CLia con ngudi, do con ngUdi

va vi con ngudi.

- Phat trien ben vifng la xu

hudng chung, tien bd cua xa

hdi tren pham vi tdan eau.

Trong dd, tang trudng kinh te

Kinli leiliiil trie!