Báo cáo tổng hợp giải pháp nâng cao chất lượng thanh toán quốc tế trong thời kỳ hội nhập kinh tế

Học viện Ngân hàng

Chuyên đề tốt nghiệp

LỜI MỞ ĐẦU

Cách mạng khoa học công nghệ thành công tạo điều kiện cho sự phát triển

mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, phân công lao động quốc tế trở nên sâu sắc, sức

sản xuất gia tăng khiến thị trường nội địa trở nên chật hẹp đòi hỏi các nhà sản xuất

phải tìm kiếm thị trường mới cho sản phẩm, dịch vụ của mình, sự xuất hiện của WTO

với tư cách là diễn đàn thương mại đa phương, đã biến WTO trở thành một “ Liên hợp

quốc” về thương mại, các định chế kinh tế tài chính quốc tế cũng xuất hiện ngày càng

nhiều góp phần thúc đẩy nhanh quá trình toàn cầu hoá. Toàn cầu hoá và hội nhập kinh

tế quốc tế trở thành nhu cầu tất yếu khách quan và tác động mạnh và quá trình hình

thành các chính sách phát triển kinh tế của mỗi quốc gia, không phân biệt chế độ chính

trị và trình độ phát triển. Trước xu thế kinh tế thế giới ngày càng được quốc tế hoỏ,

cỏc quốc gia đang ra sức phát triển kinh tế thị trường, mở cửa, hợp tác và hội nhập;

trong bối cảnh đó, thanh toán quốc tế nổi lên như là chiếc cầu nối giữa nền kinh tế

trong nước với phần kinh tế thế giới bên ngoài, có tác dụng bôi trơn và thúc đẩy hoạt

động xuất nhập khẩu hàng hoá và dịch vụ, đầu tư nước ngoài, thu hút kiều hối và các

quan hệ tài chính, tín dụng quốc tế khác. Hoạt động thanh toán quốc tế ngày càng

được khẳng định trong hoạt động kinh tế quốc dân nói chung và hoạt động kinh tế đối

ngoại nói riêng. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay mỗi quốc gia đều đặt hoạt động kinh

tế đối ngoại lên hàng đầu, coi hoạt động kinh tế đối ngoại là con đường tất yếu trong

chiến lược phát triển kinh tế mỗi nước.

Sau gần 4 năm gia nhập WTO, hệ thống ngân hàng Việt Nam đó cú những

bước chuyên biến rõ rệt theo hướng tạo ra một thị trường mở cửa và có tính cạnh

tranh cao hơn, thúc đẩy khu vực dịch vụ ngân hàng tăng trưởng cả về quy mô và

loại hình hoạt động, thích ứng nhanh với những tác động từ bên ngoài, từ đó có khả

năng đóng góp nhiều hơn và chủ động vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Tuy

nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, qua trình hội nhập kinh tế quốc tế cũng

đặt ra khá nhiều thách thức cho hệ thống ngân hàng cần phải được nhận diện đầy

đủ và có những giải pháp phù hợp.

Trần Đức Tiến Lớp: LTCĐ- 5H1

Học viện Ngân hàng

Chuyên đề tốt nghiệp

Do đó, nâng cao chất lượng hoạt động thanh toán quốc tế là đặt biệt quan

trọng vừa mang lại cho các NHTM nguồn thu lớn từ dịch vụ, góp phần nâng cao uy

thế vị thế của ngân hàng trên thị trường, vừa là cơ sở để các ngân hàng thương mại

chiến thắng trong cạnh tranh và vươn ra thị trường thế giới. Xuất phát từ thực tế

này cùng với kiến thức được tích luỹ trong thời gian thực tập tại Phòng thanh toán￾Ngân hàng Agribank quận Cầu Giấy, em đã chọn đề tài chuyên đề : “ Giải pháp

nâng cao chất lượng thanh toán quốc tế trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế

tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Cầu Giấy”.

Kết cấu chuyên đề:

Ngoài lời mở đầu và kết luận, chuyên đề được kết cấu gồm 3 chương:

Chương 1: Lý luận chung về nâng cao chất lượng TTQT trong thời kỳ hội

nhập kinh tế quốc tế tại ngân hàng Thương Mại.

Chương 2: Thực trạng chất lượng TTQT trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc

tế tại ngân hàng Agribank Cầu Giấy..

Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng TTQT trong thời kỳ hội nhập kinh

tế quốc tế tại ngân hàng Agribank Cầu Giấy.

Trần Đức Tiến Lớp: LTCĐ- 5H2

Học viện Ngân hàng

Chuyên đề tốt nghiệp

Chương 1

LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG THANH TOÁN QUỐC TẾ

TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI

1.1 KHÁI QUÁT VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ

1.1.1. Khái niệm về hội nhập kinh tế quốc tế

Hội nhập kinh tế quốc tế là xu thế vận động tất yếu của các nền kinh tế trên

thế giới trong điều kiện hiện nay, khi quá trình toàn cầu hoá, khu vực hoá và quốc

tế hoá đang diễn ra hết sức nhanh chóng dưới tác động mạnh mẽ của cách mạng

khoa học và công nghệ. Đối với các nước đang và kém phát triển ( trong đó có Việt

Nam) thì hội nhập kinh tế quốc tế là con đường tốt nhất để rút ngắn tụt hậu so với

các nước khác và có điều kiện phát huy tối ưu hơn những lợi thế so sánh của mình

trong phân công lao động và hợp tác quốc tế.

Mặc dù còn có nhiều quan niệm khác nhau về hội nhập kinh tế quốc tế,

nhưng hiện nay khái niệm tương đối phổ biến được nhiều nước chấp nhận về hội

nhập như sau: Hội nhập kinh tế quốc tế là sự gắn kết nền kinh tế của mỗi quốc gia

vào các tổ chức hợp tác kinh tế khu vực và toàn cầu, trong đó mối quan hệ giữa

các thành viên có sự ràng buộc theo những quy định chung của khối. Nói một cách

khái quát nhất,hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình các quốc gia thực hiện mô hình

kinh tế mở, tự nguyện tham gia vào các định chế kinh tế và tài chính quốc tế, thực

hiện thuận lợi hoá và tự do thương mại, đầu tư và các hoạt động kinh tế đối ngoại

khác.

Về bản chất, hội nhập kinh tế quốc tế được thực hiện chủ yếu ở một số mặt

sau:

- Hội nhập kinh tế quốc tế đó là sự đan sen, gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau

giữa các nền kinh tế quốc gia và nền kinh tế thế giới. Nó là quá trình vừa hợp tác để

phát triển, vừa đấu tranh phức tạp, đặc biệt là đấu tranh giữa các nước đang phát

triển để bảo vệ lợi ích của mỡnh, vỡ một trật tự công bằng, chống lại những áp đặt

Trần Đức Tiến Lớp: LTCĐ- 5H3

Học viện Ngân hàng

Chuyên đề tốt nghiệp

phi lý của các cường quốc kinh tế và các công ty xuyên quốc gia.

- Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình xoá bỏ từng bước và từng phần các

rào cản về thương mại và đầu tư giữa các quốc gia theo hướng tự do hoá kinh tế.

- Hội nhập kinh tế quốc tế một mặt tạo điều kiện thuận lợi mới cho các

doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, mặt khác buộc các doanh nghiệp phải có

những đổi mới để nâng cao sức cạnh tranh trên thương trường.

- Hội nhập kinh tế quốc tế tạo thuận lợi cho việc thực hiện các công cuộc cải

cách ở các quốc gia trong việc đổi mới và hoàn thiện thể chế kinh tế, đặc biệt là các

chính sách và phương thức quản lý vĩ mô.

- Hội nhập kinh tế quốc tế chính là sự tạo dựng các nhân tố mới và điều kiện

mới cho sự phát triển của từng quốc gia và cộng đồng quốc tế trên cơ sở trình độ

phát triển ngày càng cao và hiện đại của lực lượng sản xuất.

- Hội nhập kinh tế quốc tế chính là sự khơi thụng cỏc dòng chảy nguồn lực

trong và ngoài nước, tạo điều kiện mở rộng thị trường, chuyển giao công nghệ và

các kinh nghiệm quản lý.

1.1.2 Tính tất yếu khách quan của hội nhập kinh tế quốc tế

Ngày nay, một mặt do trình độ phát triển cao của lực lượng sản xuất làm cho

tính chất xã hội hoá cao của chính nó càng vượt ra khỏi phạm vi biên giới quốc gia,

lan toả sang các quốc gia khu vực và thế giới nói chung và mặt khác, tự do hoá

thương mại cũng đang trở thành xu hướng tất yếu và được xem là nhân tố quan

trọng thức đẩy buôn bán giao lưu các quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và

nâng cao mức sống cho mọi quốc gia. Chính vì vậy, hầu hết các quốc gia trên thế

giới theo định hướng phát triển của mình đều điều chỉnh các chính sách theo hướng

mở cửa, giảm và tiến tới dỡ bỏ các rào cản thương mại, tạo điều kiện cho việc lưu

chuyển các nguồn lực và hàng hoá tiêu dùng giữa các quốc gia ngày càng thuận lợi

hơn, thông thoáng hơn.

Cách mạng khoa học công nghệ thành công tạo điều kiện cho sự phát triển

mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, phân công lao động quốc tế trở nên sâu sắc, sức

sản xuất gia tăng khiến thị trường nội địa trở nên chật hẹp đòi hỏi các nhà sản xuất

Trần Đức Tiến Lớp: LTCĐ- 5H4

Học viện Ngân hàng

Chuyên đề tốt nghiệp

phải tìm kiếm thị trường mới cho sản phẩm, dịch vụ của mình, sự xuất hiện của

WTO với tư cách là diễn đàn thương mại đa phương, đã biến WTO trở thành một “

Liên hợp quốc” về thương mại, các định chế kinh tế tài chính quốc tế cũng xuất

hiện ngày càng nhiều góp phần thúc đẩy nhanh quá trình toàn cầu hoá. Toàn cầu

hoá và hội nhập kinh tế quốc tế trở thành nhu cầu tất yếu khách quan và tác động

mạnh vào quá trình hình thành các chính sách phát triển kinh tế của mỗi quốc gia

không phân biệt chế độ chớnh trị và trình độ phát triển.

Như vậy, mỗi quốc gia trong quá trình hội nhập để phát triển, trong bối cảnh

cạnh tranh gay gắt đều phải chú ý đến các quan hệ trong và ngoài khu vực. Về lâu

dài cũng như trước mắt, việc giải quyết các vấn đề quốc gia đều phải tính đến và

cân nhắc với xu hướng hội nhập toàn cầu để đảm bảo lợi ích phát triển tối ưu của

quốc gia. Việt Nam cũng không thể nằm ngoài quá trình này. Trong điều kiện hội

nhập, các quốc gia dù giàu có hoặc phát triển đến đâu cũng không thể đáp ứng

được các nhu cầu của chính mình, trình độ phát triển càng cao phụ thuộc với mức

độ nhiều hơn vào thị trường thế giới, đó là một vấn đề có tính qui luật. Những quốc

gia chậm trễ trong hội nhập kinh tế quốc tế thường phải trả giá bằng chính sự tụt

hậu của mình, ngược lại những nước vội vã không phát huy nội lực, không chủ

động hội nhập cũng bị trả giá. Bởi vậy, để hội nhập có hiệu quả, cần phải có quan

điểm, nhận thức đúng đắn, nhất quán, cơ chế chính sách thích hợp tận dụng tốt cơ

hội, không bỏ lỡ thời cơ, giảm thách thức, hạn chế rủi ro trong quá trình phát triển

tiến lên của mình.

1.1.2.1 Khái niệm TTQT

Thanh toán quốc tế là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi

về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các tổ chức,

cá nhân nước này với tổ chức, cá nhân nước khác, hay giữa một quốc gia với tổ

chức quốc tế, thường thông qua quan hệ giữa các ngân hàng của các nước liên

quan.

1.1.2.2 Các phương thức thanh toán quốc tế

a. Phương thức chuyển tiền (Remittance)

Trần Đức Tiến Lớp: LTCĐ- 5H5