Bài tập nhóm

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu đã nêu

trong chuyên đề có nguồn gốc rõ ràng, kết quả của chuyên đề là trung thực và chưa

được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Hà Nội, ngày 01 tháng 04 năm 2012

Sinh viên thực hiện

Đào Thị Thanh Xuân

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Cho thuê tài chính hay còn gọi là nghiệp vụ tín dụng thuê mua là một hình

thức đang được áp dụng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Ðức,

Thụy Ðiển, Úc… Loại hình cho thuê tài chính đã được một số công ty tài chính đưa ra

thị trường tài chính vào những năm cuối những năm 50 đầu những năm 60 của thế kỷ

20 với tên gọi là thuê tài chính (finance lease….) nhằm đáp ứng nhu cầu vốn trung và

dài hạn thông qua việc tài trợ tài sản thuê, ngoài các hình thức huy động truyền thống

như vay trên thị trường ngân hàng và thị trường chứng khoán. Tại các nước này, hoạt

động cho thuê tài chính cung cấp một lượng vốn khổng lồ cho các doanh nghiệp, thúc

đẩy sự phát triển nên kinh tế, và là một trong những yếu tố quan trọng hình thành nên

thị trường vốn mỗi quốc gia.

Tại Việt Nam nghiệp vụ cho thuê tài chính đã được ngân hàng NN-VN cho áp

dụng thí điểm bởi quyết định số 149/QĐ – ngân hàng5 ngày 17/5/1995. Đến ngày

02/05/2001 Chính phủ đã ban hành Nghị định 16/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của

Công ty cho thuê tài chính.

Trước bối cảnh kinh tế thế giới biến động phức tạp do khủng hoảng tài chính và

suy thoái toàn cầu, là một nước có độ mở cửa kinh tế lớn, Việt Nam không tránh khỏi

những tác động của môi trường thế giới. Các cân đối vĩ mô đều bị tác động: tăng

trưởng kinh tế từ 2008 trở lại đây chậm lại. lạm phát, bội chi ngân sách nhà nước tăng

ở mức cao trong vòng nhiều năm, thị trường lao động khó khăn, cán cân thanh toán

quốc tế chuyển từ thặng dư sang thâm hụt; thị trường tài chính tiền tệ có nhiều xáo

trộn gây khó khăn cho điều hành kinh tế vĩ mô. Ở tầm vĩ mô, các doanh nghiệp cũng

gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt trong nhưng năm sau khủng hoảng trở lại đây, kênh huy

động vốn được coi là truyền thống đối với các doanh nghiệp hiên nay là vay ngân

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

hàng gặp phải nhiều bất lợi: lãi suất cao,yêu cầu điều kiện về tài sản thế chấp, vốn tự

có…khiến doanh nghiệp khó có thể tiếp cận được vốn. Hơn thế nữa kênh huy động

vốn từ thị trường chứng khoán cũng bị thu hẹp và đóng băng… điều này càng làm cho

các doanh nghiệp đang gặp khó khăn càng khó có thể trụ vững , đặc biệt là đối với

những doanh nghiệp nhỏ và vừa thường hạn chế về vốn tự có, uy tín cũng như tài sản

thế chấp. Những doanh nghiệp này chiếm tới 94% tổng số các doanh nghiệp đăng ký

hoạt động trên thi trường Việt Nam. Sự xuất hiện của hình thức cho thuê tài chính có

thể nói đã mở ra nhiều thuận lợi cho các doanh nghiệp. Loại hình này có ưu điểm rất

lớn vì không phải thế chấp tài sản.

Tuy nhiên, thực tế là tại Việt Nam hoạt động cho thuê tài chính nói chung và

các công ty CTTC nói riêng lại chưa phát triển ngang tầm với ưu thế vốn có của nó.

Nguyên nhân là do những khó khăn về đặc thù nền kinh tế nước ta, do trình độ quản

lý của các tổ chức, công ty cho thuê tài chính, do nhận thức của những doanh nghiệp

trong nước về nghiệp vụ này vẫn còn khá mới mẻ…Tuy nhiên, có thể nói, khó khăn

lớn nhất cần tháo gỡ ngay đó là những tồn tại trong cơ chế khung pháp lý chưa hoàn

chỉnh và thiếu đồng bộ.

Xuất phát từ những lý do trên, qua tìm hiểu thực tế và phân tích đánh giá các

quy định, các cơ chế của pháp luật hiện hành điều chỉnh hoạt động CTTC, tôi đã

mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài : “ Giải pháp hoàn thiện cơ chế Cho thuê tài

chính tại Việt Nam”. Trong chuyên đề này tôi tập trung trình bày những tồn tại vè

mặt pháp lý đối với hoạt động cho thuê tài chính Việt Nam và từ đó đưa ra một số giải

pháp nhằm tháo gỡ vướng mắc với mục đích phát triển phù hợp hơn với yêu cầu thực

tiễn, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho sư phát triển và hoàn thiện của thị trường

cho thuê tài chính nói riêng và sự phát triển của thị trường tài chính nói chung.

2. Mục đích nghiên cứu

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

Tìm hiểu một cách hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động CTTC

và tìm hiểu tình hình CTTC trên thế giới một cách khái quát và cụ thể để rút ra bài

học kinh nghiệm cho việc hoàn thện cơ chế CTTC ở Việt Nam.

Đồng thời tìm hiểu và đánh giá thực trạng của hoạt động cho thuê tài chính

cũng như cơ chế cho thuê tài chính ở Việt Nam để tìm ta những khó khăn vướng mắc

cần tháo gỡ. Từ đó, đưa ra giải pháp kiến nghị cụ thể góp phần hoàn thiện cơ chế cho

thuê tài chính Việt Nam.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề về lý luận và thực tiễn hoạt động cho thuê

tài chính một số nước trong khu vực và những tồn tại trong cơ chế cho thuê tài chính

hiện hành ảnh hưởng tới hoạt động cho thuê tài chính của các chủ thể tham gia trong

thời gian qua.

Phạm vi nghiên cứu: Chỉ giới hạn bổ sung những đóng góp trong việc hoàn

thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam

4. Phương pháp nghiên cứu

Chuyên đề sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng kết hợp với phân

tích, tổng hợp, thống kê, đối chiếu, so sánh trên cơ sở phân tích tình hình thực tế của

hệ thống các Công ty CTCT trong Hiệp hội CTCT Việt Nam. Từ đó xác định các tồn

tại, đưa ra các định hướng, giả pháp cụ thể.

5. Kết cấu của chuyên đề

Kết cấu chuyên đề ngoài mục lục, lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham

khảo bao gồm những nội dung chính sau:

Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động CTTC và cơ chế CTTC

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

Chương 2: Thực trạng cơ chế cho thuê tài chính hiện nay ở Việt Nam

Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam.

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng

Giải pháp hoàn thiện cơ chế cho thuê tài chính Việt Nam 33

CHƯƠNG 1

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ CƠ CHẾ CHO

THUÊ TÀI CHÍNH

1.1 LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHO THÊ TÀI CHÍNH

1.1.1 Lịch sử ra đời và phát triển của hoạt động cho thuê tài chính

Cho thuê tài chính mà nguồn gốc đầu tiên là cho thuê tài sản đã được sáng từ

rất sớm trong lịch sử văn minh nhân loại. Theo các tư tịch cổ, các giao dịch thuê tài

sản đã xuất hiện từ năm 2800 tr. CN tại thành phố Sumerian thuộc Iraq ngày nay. Các

thầy tu giữ vai trò người cho thuê, người thuê là những nông dân tự do. Tài sản được

đem giao dịch bao gồm: Công cụ sản xuất nông nghiệp, súc vật kéo, nhà cửa, ruộng

đất…và nhiều loại tài sản rất đa dạng khác.

Tuy nhiên các giao dịch thuê tài sản thời cổ thuộc hình thức thuê mua kiểu

truyền thống (Traditional Lease). Phương thức giao dịch của hình thức này tương tự

như phương thức thuê mua vận hành ngày nay và trong suốt lịch sử hàng ngàn năm

tồn tại của nó, đã không có sự thay đổi lớn về tính chất giao dịch.

Đến đầu thập kỷ 50 của thế kỷ 20, giao dịch thuê mua đã có những bước nhảy

vọt. Nhằm đáp ứng nhu cầu vốn trung và dài hạn, nghiệp vụ tín dụng thuê mua hay

còn gọi là thuê tài chính được sáng tạo ra trước tiên ở Mỹ vào năm 1952. Sau đó

nghiệp vụ tín dụng thuê mua phát triển sang Châu Âu và phát triển mạnh mẽ tại đó từ

những năm của thập kỷ 60. Tín dụng thuê mua cũng phát triển mạnh mẽ ở Châu Á và

nhiều khu vực khác từ đầu thập kỷ 70. Ngành công nghiệp thuê mua có giá trị trao đổi

chiếm khoảng 350 tỷ USD vào năm 1994.

Ngày nay, thuê tài chính là một hình thức đang được áp dụng phổ biến ở nhiều

nước trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Ðức, Thụy Ðiển, Úc…Tại Mỹ, ngành thuê

Sinh viên: Đào Thị Thanh XuânHọc viện ngân hàng