Bài giảng Thất bại của thị trường và vai trò của chính phủ Chương 6: Hiệu quả và công bằng xã hội

KHOA KINH TẾ - ĐHQG TP.HCM 09/06/2012

Kinh tế công cộng 1

Chương 6

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT

ĐHQG TP.HCM

HIỆU QUẢ

& CÔNG BẰNG XÃ HỘI

Nội dung

09/06/2012 2

KHOA KINH TẾ - ĐHQG TP.HCM 09/06/2012

Kinh tế công cộng 2

1. Phân phối thu nhập và vai trò của nhà nước

Trong điều kiện thị trường cạnh tranh hoàn hảo, phân phối sơ bộ đầu

tiên là kết quả phân phối của thị trường dựa trên tương tác giữa các

lực thị trường: thu nhập tối đa mà người chủ sở hữu yếu tố sản xuất có

được, phù hợp với sản phẩm tối đa của yếu tố đó

Trong điều kiện khiếm khuyết của thị trường, kết quả phân phối tối ưu

này bị phá vỡ

Thị trường không có trách nhiệm hoặc không thể thực hiện phân phối

thu nhập theo nguyên tắc công bằng hoặc bình đẳng

Nền kinh tế thị trường có thể xuất hiện phân hóa thu nhập và tiêu dùng

cao không chấp nhận được

Nhà nước khắc phục bằng cách phân phối lại dựa trên đánh thuế, trợ

cấp, cung cấp hàng hóa công hay phân phối hàng hóa tư nhân

 Phân phối thu nhập cuối cùng là kết quả kết hợp giữa phân phối sơ bộ

đầu tiên và phân phối lại của nhà nước

09/06/2012 3

2. Công bằng xã hội trong phân phối thu nhập

1.1. Khái niệm công bằng

Công bằng ngang (Horizontal equality): đối xử như nhau đối với

những người có tình trạng kinh tế như nhau

Tình trạng kinh tế: thu nhập, hoàn cảnh gia đình, tôn giáo, dân tộc,…

Công bằng dọc (Vertical equality): đối xử khác nhau với những người

có khác biệt bẩm sinh hoặc tình trạng kinh tế ban đầu khác nhau nhằm

khắc phục những khác biệt sẵn có

Những người chịu tác động từ chính sách của chính phủ phải được giảm bớt

hoặc xóa bỏ những khác biệt ban đầu

09/06/2012 4