Bài 1 các khái niệm và định luật cơ bản về mạch điện

MỞ ĐẦU

Trong một mạch điện nói chung và một đoạn mạch điện nói riêng, các

thông số của mạch có quan hệ chặt chẽ với nhau theo những quy luật nhất định.

Mối quan hệ giữa các thông số đó được biểu diễn bằng các phương trình toán

học. Bằng thực nghiệm và tính toán, các nhà vật lý học đã tổng hợp thành các

định luật cơ bản về mạch điện. Các khái niệm cơ bản và định luật về mạch điện

là cơ sở để nghiên cứu sâu rộng hơn về mạch điện nói chung như những tác

động và giá trị độ lớn của dòng điện. Đó chính là cơ sở để học viên tiếp cận

nghiên cứu, tìm hiểu và phân tích hệ thống điện trên máy bay.

I. CÁC KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN

A. CÁC PHẦN TỬ CỦA MẠCH ĐIỆN

1. Nguồn điện

Nguồn điện là thiết bị điện dùng để biến đổi các dạng năng lượng khác

(như nhiệt năng, cơ năng, hoá năng...) thành năng lượng điện.

Nguồn điện một chiều có hai cực tính là cực dương và cực âm. Khi có dòng

điện chạy trong mạch, điện áp trên nguồn có chiều ngược chiều suất điện động

và dòng điện qua nguồn.

Người ta phân nguồn điện ra làm 2 loại:

- Nguồn áp: Đặc trưng cho khả năng tạo nên và duy trì một điện áp trên hai

cực nguồn (hình 1.1.a).

- Nguồn dòng: Đặc trưng cho khả năng của nguồn tạo nên và duy trì một

dòng điện cung cấp cho tải (hình 1.1.b).

Hình 1.1. Nguồn áp (a) và nguồn dòng (b)

2. Phụ tải

Phụ tải là thiết bị điện dùng để biến đổi năng lượng điện thành các dạng

năng lượng khác như nhliệt năng, cơ năng, quang năng, hoá năng.... Các tải đều

có một giá trị điện trở và tiêu thụ điện năng. Khi có dòng điện chạy qua tải, sẽ có

sụt áp trên nó. Điện áp đặt vào phụ tải cùng chiều với chiều dòng điện chạy qua

nó (hình 1.2).

1

a)

I

EN

UN b)

I

a) b)

I EP r Rt

U

I Rt

U

Hình 1.2. Phụ tải của mạch điện

a) Tải thuần

b) Tải có sức phản điện động