Áp dụng tổ hợp phương pháp phối trộn chọn lọc và thống kê hiện đại để xây dựng hệ chất hoạt động bề mặt tối ưusử dụng trong bơm ép tăng cường thu hồi dầu

dÇu khÝ - Sè 8/2009

PETROVIETNAM

33

@AB C :5  

D &-& 'E

%

%F>  9 (%D1G

$ 

 : 3 A ( 15 H

:I  J



CN. Văn Thanh Khuê, ThS. Lê Kim Hùng

ThS. Lê Thị Như Ý, CN. Phạm Duy Khanh

CN. Nguyễn Bảo Lâm, PGS.TS. Nguyễn Phương Tùng

Viện Khoa học Vật liệu Ứng dụng

Tóm tắt

Trên cơ sở thử nghiệm sơ bộ những chất hoạt động bề mặt (HĐBM) có tính bền nhiệt và tương hợp

với nước biển tốt, sức căng bề mặt liên diện (SCBMLD) thấp, quá trình phối trộn chọn lọc được tiến hành

để tìm ra hệ có các thành phần tối ưu trong hỗn hợp bằng cách sử dụng phần mềm có nhiều đặc tính ưu

việt Statistica 7. Các kết qủa thử nghiệm cho thấy, hỗn hợp chất HĐBM tối ưu có tính bền nhiệt và độ tương

hợp cao trong nước biển Đông Nam Rồng (ĐNR) có chứa tổng hàm lượng chất rắn hòa tan (TDS) và độ

cứng cao. Hỗn hợp chất HĐBM này tại nồng độ 0,1% trọng lượng, có thể giảm SCBMLD giữa dầu và nước

xuống tới giá trị rất thấp (khoảng 0,2mN/m). Giá trị SCBMLD này thay đổi không đáng kể trong suốt quá

trình ủ nhiệt ở 910C trong 31 ngày, như điều kiện để ứng dụng trong vỉa ĐNR.

Những thử nghiệm về tính hấp phụ của hệ chất HĐBM này cũng được tiến hành tại nhiệt độ tương tự

và sử dụng phương pháp phân tích UV để xác định hàm lượng chất HĐBM hấp phụ trên bề mặt đá vỉa ĐNR.

Từ việc thêm một lượng nhỏ Ethylene Glycol Monobutyl Ether (EGBE) như một tác nhân thay thế, tính ổn

định của giá trị SCBMLD và sự giảm hấp phụ của chất HĐBM được cải thiện đáng kể trong suốt thời gian

ủ nhiệt. Những kết quả thu được cho thấy, hỗn hợp chất HĐBM này là ứng viên đầy hứa hẹn để sử dụng

cho quá trình tăng cường thu hồi dầu trong những mỏ dầu ngoài biển có nhiệt độ cao và độ cứng cao.

1. Giới thiệu

Nghiên cứu về các phương

pháp nâng cao hiệu quả đẩy dầu

là một nhiệm vụ quan trọng trong

công nghiệp khai thác dầu khí,

khi sản lượng dầu thô giảm dần

trong giai đoạn cuối của khai

thác thứ cấp. Một trong những

hướng quan trọng trong tăng

cường thu hồi dầu (TCTHD) là

bơm ép dung dịch có chất HĐBM

để hạ thấp SCBMLD, cải thiện

dính ướt đối với nước của bề

mặt đá vỉa và gia tăng hệ số thu

hồi dầu (HSTHD). Đặc biệt, đối

với dầu mỏ móng ĐNR với hàm

lượng asphaltene cao nên độ

nhớt cao và độ lưu động thấp,

HSTHD có thể được gia tăng

bằng cách thêm chất HĐBM phù

hợp vào nước bơm ép trong quá

trình đẩy dầu.

Trong vỉa nứt nẻ tự nhiên,

lực chủ yếu kiểm soát dòng chảy

của chất lưu là lực nhớt và lực

mao dẫn. Lực nhớt tạo dòng chảy

của chất lưu thay thế trong các

nứt nẻ lớn, trong khi đó, lực mao

dẫn tạo dòng chảy của chất lưu

trong các vi nứt nẻ. Hai lực này

có mối liên hệ với nhau thông qua

số mao dẫn được định nghĩa là tỷ

số giữa lực nhớt và lực mao dẫn.

Chất HĐBM có tác dụng làm

giảm SCBMLD giữa nước biển và

BẢN GỐC:Dien VN SO 24.qxd 11/25/2009 3:58 PM Page 33