Ảnh hưởng phối hợp của một số hoạt chất và hoạt tính Estrogen trên chuột Swiss-Albino giai đoạn mang thai và thế hệ con F1

Tgp chi Cong nghe Sinh hgc 12(1): 41-53, 2014

ANH HUdN G PH6 I HQP CU A MO T SO H6 A CHA T CO HOA T TENH ESTROGEN

TRfeN CHUO T SWISS- ALBINO GIAI DOA N MAN G THAI V A TH I HE CON F l

NguySn van Phong', Dinmg Thi Thu Ha', Nguyin Thi Kiln Ly^, Vo Thi Bich Thuy^

' Vien Nghien cuu hi gen, Vien Hdn ldm Khoa hgc vd Cong nghe Viel Nam

^Xi nghiep Thuoc Thuy Trung uang. Vien Thu y Quoc gia

Ngaynhanbai: 18.01.2014

Ngaynhandang: 19.3.2014

T 6 M TAT

HiSn nay, cAc nhi khoa hgc dang quan tam nghien cim ve mirc do anh hirdng phoi hcfp cua cac loai hoa

chit mdi trudng cd hoat tinh sinh hgc d£n sire khde con ngudi va dgng vat. De md rong nghien ciiu trade day,

chiing toi tien hanh thi nghiem tten dgng vat nham danh gia mirc dp anh hudng phoi hgp ciia 4 loai hoa chat

mdi tnrdng cd hoat tinh estrogen, gdm Bisphenol A (BPA), 4-Nonylphenol (NP), 4-tert Octylphenol (OP) va

Isobutylparaben (IBP). Chugt Swiss- Albino duoc tiem hda chat ket hop tir ngay mang thai 1 den ngay thir 21.

KSt qui cho thSy, d nhiing chugt mang thai duoc tiem da cd cac bien ddng ve thdi gian mang thai, ty le sdng

cua con non, ty le Fl due/ cai, trgng lupng co the va cac ccr quan ciia chupt con tai ngay 1, 21, va 41 sau khi

sinh, dac biSt li lAm chSm thdi gian phat due cua chugt cai Fl. Nhimg anh hudng phdi hop ciia cac hda chat cd

hoat tinh esttogen cilng diroc tim thay khi phan tich md benh hoc, cu the la gia tang the vang, noan nang ttong

td chiic budng tning, phi dai va thay ddi hinh thai ldp ndi mac tir cung. Tdm lai, nhiing ket qua thu duac da

cung cap them cac thdng tin vS anh hudng phdi hpp ciia cac loai hoa chat mdi tnrdng cd hoat tinh esttogen ddi

vdi ci the dgng vat giai doan mang thai va the he con F1,

Tie khoa: Chat gdy roi lo(in ngi tiet. dge to sinh s

estrogen

. estrogen ngoai lai. giai doan mang thai, hoi tinh

D^T VAN DE

Khodng 50-60 nam gan day, co nhieu bang

chiing cho thay cac hoa chat ttr nhien hoac nhan tao

CO trong moi trudng da tac dpng den he thong noi

tiet ciia con ngucn, dong vat hoang da va gay ra

nhifiu tac dong phu khong mong muon, Cac nha

khoa hipc da dinh nghia do la hoa chat moi trudng

gay roi loan, hoSc pha hiiy he thong noi tiet trong co

the (Endocrine disrupting chemicals- EDCs)

(Waring, Harris, 2005). Cac hoa chat do bao gom

diethylstilbesterol (DES), dioxin va cac hop chat

dioxin, cac chat thai ran (PCBs), DDT, cac loai

thuoc trii sSu va chat deo, dac biet nhir Bisphenol A

(BPA), 4-tert-octylphenol (OP), 4-nonylphenoi (NP),

di-phthalate (2-ethylhexyl)-(DEHP), flutamide, hoac

parabens ciing dupc coi la chat roi loan npi tiet dira

tten cdc nghien ciiu dpng vat (Vo, Jeung, 2009). Day

l^ nhiing hpp chit dirpc sir dung nhieu ttong cac san

pham ciia cupc song va moi trudng, cu the chung

dupc dung nhiSu ttong cac san pham hpp nhua, hp]5

thi^c dpig thiic in, thu6c tay, scm, nguyen lieu che

bien th\rc pham, do choi, my pham, dirac pham,

giay, chat tao miii thom, va cac san pham cdng

nghiep khac. Nhiing hda chat nay co the gay ra cac

roi loan he thong npi tiet ttong ca the, nhu: nhiing

bat thirdng ve qua ttinh phat trien, ca quan sinh due,

he mien dich, he than kinh, hien tirong ung thir vii va

ung thu tu cung va cdn tihieu nhiing hiem hpa sire

khoe kho luong khac,

Tai Viet Nam, thirc trang 6 nhiem hda chat moi

tnrong c6 hoat tinh sinh hoc va hoa chat gay roi loan

npi tiet anh huong den ddi song ciia con ngudi dang

dien bien rat nghiem ttgng. Viec nghien ctiu anh

hudng doTi le ciia timg loai hormone moi truang ddi

voi ca the da bat dau dugc de cap Tuy nhien trong

cupc song, CO the khong chi tiep nhan va hap thu

timg loai hoa chat rieng biet ma la tong hda ciia rat

nhieu loai, vdi lieu luong thap cho phep, trong

khoang thai gian lau dai, nhu vay miic do anh hudng

se nhu the nao, dac biet la nhimg tac dong doi voi ca

the mang thai va su sinh trudng phat trien ciia the hp

con sinh ra tir nhirng ddi tuong bi phm nhiem bdi cac

hda chat mdi trudng co hoat tinh sinh hpc nay, day la

mpt cau hoi md.