1. Luan An. Ncs34 Hscc Pham The Thach. Thang 4.2023.Pdf

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận án này, tôi xin chân thành cám ơn: Ban Giám hiệu,

Phòng Quản lý Đào tạo Sau Đại học, Bộ môn Hồi sức cấp cứu, Trường Đại học

Y Hà Nội.

Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Đào Xuân Cơ

và GS.TS. Nguyễn Quốc Anh, những người thầy giúp đỡ tôi trong suốt quá trình

học tập và trực tiếp hướng dẫn tôi hoàn thành luận án tốt nghiệp này.

Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô trong Hội đồng chấm luận án đã

cho tôi nhiều ý kiến quý báu để hoàn thiện luận án.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm

Hồi sức tích cực Bệnh viện Bạch Mai đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thu

thập số liệu, hoàn thành luận án.

Cuối cùng, tôi cũng xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới gia đình,

bạn bè và những người thân yêu nhất đã dành cho tôi sự yêu thương, chăm sóc

tận tình, đã động viên, giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt

quá trình học tập và hoàn thành luận án.

Tác giả luận án

Phạm Thế Thạch

LỜI CAM ĐOAN

Tôi là Phạm Thế Thạch, nghiên cứu sinh khóa 34 Trường Đại học Y Hà

Nội, chuyên Hồi sức cấp cứu và chống độc xin cam đoan:

1. Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn của

PGS.TS. Đào Xuân Cơ và GS.TS. Nguyễn Quốc Anh.

2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được

công bố tại Việt Nam.

3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung thực

và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này.

Hà Nội, ngày 15 tháng 3 năm 2023

Người viết cam đoan

Phạm Thế Thạch

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

A-aDO2 Chênh áp oxy phế nang - mao mạch

ACT Activated clotting time

Thời gian đông máu hoạt hóa

ALI Acute lung injury

Tổn thương phổi cấp

AL Áp lực

AOI Arterial oxygenation index

Chỉ số oxy hóa máu động mạch

APACHE II Acute Physiology and Chronic Health Evaluation II

Đánh giá sinh lý cấp tính và đánh giá sức khoẻ mạn

tính

ARDS Acute Respiratory Distress Syndrome

Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển

BN Bệnh nhân

CI Khoảng tin cậy

CO2 Carbon dioxit

CPAP Continuous positive air pressure

Thông khí áp lực dương liên tục

CPR Cardiopulmonary resuscitation

Cấp cứu ngừng tuần hoàn

CT Computer Tomography

Cắt lớp vi tính

CVP Central vein pressure

Áp lực tĩnh mạch trung tâm

DIC Disseminated intravascular coagulation

Đông máu nội mạch rải rác

ECMO Extracorporeal Membrane Oxygenation

Trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể

VV -ECMO Veno-venous Extracorporeal Membrane

Trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể tĩnh mạch – tĩnh

mạch

ELSO The Extracorporeal Life Support Organisation

Tổ chức hỗ trợ sự sống ngoài cơ thể

FiO2 Tỉ lệ oxy khí thở vào

Hb Hemoglobin

Huyết sắc tố

Hct Hematocrit

HFO Thở máy cao tần

HSTC Hồi sức tích cực

ICU Intensive care unit

Khoa hồi sức tích cực

LDH Lactat dehydrogenase

MAP Mean aterial pressure

Huyết áp động mạch trung bình

MODS Multiorgan dysfunction syndrome

Hội chứng suy đa tạng

MSCT Multislice Computer Tomography

Chụp cắt lớp vi tính đa lát cắt

MV Minute ventilation

Thông khí phút

NK Nhiễm khuẩn

NKBV Nhiễm khuẩn bệnh viện

O2 Oxy

PaCO2 Phân áp carbon dioxit động mạch

PAF Platelet activating factor

Yếu tố hoạt hóa tiểu cầu

PaO2 Phân áp oxy động mạch

PCT Procalcitonin

PCV Pressure control ventilation

Thông khí kiểm soát áp lực

PEEP Positive end-expiratory pressure

Áp lực dương cuối thì thở ra

PMP Polymethylpentene

Pplat Plateau pressure

Áp lực cao nguyên

PT Prothrombin time

Thời gian Prothrombin

RR Tỉ suất tương đối

SOFA Sequential Organ Failure Assessment

Thang điểm đánh giá suy tạng

TKNS Thông khí nằm sấp

TKNT Thông khí nhân tạo

TMC Tĩnh mạch cảnh

VCV Volume control ventilation

Thông khí nhân tạo kiểm soát thể tích

VILI Ventilator-induced lung injury

Tổn thương phổi do thở máy

VT Tidal volume

Thể tích khí lưu thông

MỤC LỤC

MỤC LỤC ......................................................................................................... 6

ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ........................................................... 3

1.1. HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP TIẾN TRIỂN ....................................................................... 3

1.1.1. Các định nghĩa về ARDS ..................................................................................... 3

1.1.2. Tỉ lệ mắc và tử vong .............................................................................................. 5

1.1.3. Các biện pháp điều trị ............................................................................................ 7

1.1.4. Thông khí nhân tạo trong ARDS ...................................................................... 10

1.1.5. Kỹ thuật trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể (ECMO) – kỹ thuật cứu nguy

trong trường hợp ARDS nặng giảm oxy máu trơ. ..................................................... 15

1.2. KỸ THUẬT TRAO ĐỔI OXY QUA MÀNG NGOÀI CƠ THỂ (ECMO) ...................... 17

1.2.1. Sơ lược về lịch sử nghiên cứu và phát triển ..................................................... 17

1.2.2. Khái niệm, cấu tạo và nguyên lí hoạt động ..................................................... 18

1.2.3. Sinh lí trao đổi khí trong ECMO ....................................................................... 25

1.3. CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH CỦA KỸ THUẬT ECMO ......................................... 30

1.3.1. Chỉ định và chống chỉ định ECMO .................................................................. 30

1.3.2. Chỉ định và chống chỉ định ECMO trong suy hô hấp cấp ............................. 31

1.4. KỸ THUẬT ECMO VÀ VAI TRÒ TRONG ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP

CẤP TIẾN TRIỂN ....................................................................................................................................... 32

1.4.1. Kỹ thuật đặt canuyn ECMO trong điều trị ARDS nặng ................................ 32

1.4.2. Cài đặt duy trì ECMO và chống đông trong điều trị ARDS ......................... 34

1.4.3. Cai ECMO ............................................................................................................ 36

1.4.4. Vai trò của kĩ thuật ECMO trong điều trị trong điều trị các bệnh nhân nặng36

1.5. CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG CAI ECMO THÀNH CÔNG VÀ SỐNG SÓT .............. 41

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............. 47

2.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................................................... 47

2.1.1. Địa điểm nghiên cứu ........................................................................................... 47

2.1.2. Thời gian nghiên cứu .......................................................................................... 47

2.1.3. Tiêu chuẩn lựa chọn ............................................................................................ 47

2.1.4. Tiêu chuẩn loại trừ ............................................................................................... 47

2.2. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................................................... 48

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................. 48

2.2.2 Cỡ mẫu ................................................................................................................... 48

2.2.3. Phương tiện nghiên cứu ...................................................................................... 48

2.2.4. Các bước tiến hành .............................................................................................. 49

2.3. Các biến số và chỉ số nghiên cứu ........................................................................................................ 57

2.4. Sơ đồ nghiên cứu.................................................................................................................................... 63

2.5. Xử lý số liệu ............................................................................................................................................. 64

2.6. Đạo đức nghiên cứu .............................................................................................................................. 64

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ....................................................... 65

3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU................................................... 65

3.1.1. Đặc điểm về tuổi của nhóm nghiên cứu ........................................................... 65

3.1.3. Đặc điểm bệnh lí nền của đối tượng nghiên cứu ............................................. 66

3.1.5. Đặc điểm mức độ nặng trong nhóm nghiên cứu ............................................. 68

3.1.6. Đặc điểm lâm sàng trước ECMO của nhóm nghiên cứu ............................... 69

3.1.7. Một số đặc điểm cận lâm sàng trước ECMO của nhóm nghiên cứu. .......... 70

Bảng 3. 7. Một số đặc điểm cận lâm sàng của nhóm nghiên cứu trước ECMO ... 70

3.1.8. Đặc điểm khí máu trước ECMO của nhóm nghiên cứu ................................ 71

3.9. Các biện pháp điều trị ............................................................................................. 71

3.2. HIỆU QUẢ CỦA VV ECMO TRONG ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP

TIẾN TRIỂN .................................................................................................................................................. 72

3.2.1. Thông khí nhân tạo trước ECMO ..................................................................... 72

3.2.3. Hiệu quả của VV- ECMO trong điều trị ARDS ......................................................................... 74

3.2.3.1. Tỉ lệ ECMO thành công và thất bại ............................................................... 74

3.2.3.2. Thời gian VV - ECMO trong điều trị ARDS ............................................... 74

3.2.4.2. Diễn biến số bệnh nhân sống theo thời gian ................................................. 75

3.2.4.3. Nguyên nhân tử vong ....................................................................................... 76

3.2.5. Một số thay đổi chỉ số sinh tồn và khí máu trong quá trình ECMO 3.2.5.1.

Thay đổi nhịp tim trong quá trình ECMO .................................................................. 77

3.2.6. Thay đổi SOFA trong quá trình ECMO của nhóm nghiên cứu .................... 80

3.2.7. Thay đổi PaO2 máu trong quá trình ECMO................................................................................. 81

3.3. CÁC BIẾN CHỨNG CỦA KỸ THUẬT VV ECMO .............................................................. 91

3.3.1. Các biến chứng kỹ thuật của VV - ECMO tại thời điểm thiết lập ECMO .. 91

3.3.2. Các biến chứng khác trong quá trình ECMO .................................................. 91

3.3.2.2. Các yếu tố liên quan đến chảy máu trong ECMO a) Số lượng tiểu cầu trung

bình trong quá trình VV- ECMO ................................................................................. 92

3.3.3. Tình trạng nhiễm khuẩn trong quá trình ECMO ............................................. 95

3.4. Các yếu tốt tiên lượng cai thành công VV ECMO ........................................................................ 97

3.4.1. Mối liên quan giữa thời điểm thay đổi SOFA với cai ECMO thành công . 97

3.4.3. Một số yếu tố tiên lượng cai ECMO thành công trong nghiên cứu.............. 99

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ............................................................................ 104

4.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ............................................................................... 104

4.1.1. Đặc điểm về tuổi và phân bố theo nhóm tuổi ................................................ 104

4.1.2. Đặc điểm về giới tính ........................................................................................ 105

4.1.3. Đặc điểm về bệnh lí nền, tiền sử bệnh tật ....................................................... 105

4.1.4. Đặc điểm các yếu tố nguy cơ và nguyên nhân gây ra ARDS ..................... 106

4.1.5. Một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng tại thời điểm trước ECMO ... 108

4.1.6. Đặc điểm khí máu của nhóm nghiên cứu trước ECMO .............................. 109

4.1.7. Đặc điểm mức độ nặng của bệnh tại thời điểm chẩn đoán ARDS ............. 110

4.1.8. Đặc điểm thông khí nhân tạo trước ECMO của nhóm nghiên cứu ............ 112

4.1.9. Các biện pháp điều trị hỗ trợ ............................................................................ 113

4.2. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA KỸ THUẬT ECMO TĨNH MẠCH – TĨNH MẠCH Ở

BỆNH NHÂN HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP TIẾN TRIỂN NẶNG .............................. 114

4.2.1. Các cài đặt ban đầu VV - ECMO trong điều trị hội chứng suy hô hấp cấp tiến

triển. ................................................................................................................................ 114

4.2.2. Kết quả cai ECMO thành công và thất bại ................................................................................. 116

4.2.2.1. Cai VV - ECMO thành công và thất bại trong trong nhóm nghiên cứu . 116

4.2.2.2. Thời gian VV - ECMO cho các bệnh nhân ARDS trong nghiên cứu .... 116

4.2.4. Các nguyên nhân tử vong ................................................................................. 117

4.2.5. Các thay đổi trong quá trình ECMO ............................................................... 117

4.3. CÁC BIẾN CHỨNG CỦA KỸ THUẬT EMMO TĨNH MẠCH – TĨNH MẠCH TRONG

ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP TIẾN TRIỂN ..................................................... 122

4.3.1. Các biến chứng kỹ thuật, chảy máu và tắc mạch tại thời điểm ECMO và trong

cả quá trình ECMO ...................................................................................................... 122

4.3.3.2. Diễn biến của tiểu cầu và các yếu tố đông máu trong quá trình điều trị, liên

quan đến biến chứng chảy máu .................................................................................. 125

4.3.3.3 Các chế phẩm máu đã truyền ......................................................................... 126

4.3.4. Biến chứng nhiễm khuẩn bệnh viện................................................................ 127

4.4. CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG CAI VV ECMO TRONG ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG SUY

HÔ HẤP CÁP TIẾN TRIỂN .................................................................................................................. 129

4.4.1. Mối liên quan giữa thời điểm thay đổi SOFA với cai ECMO thành công 129

4.4.3. Các yếu tố tiên lượng ........................................................................................ 130

KẾT LUẬN ................................................................................................... 133

KIẾN NGHỊ .................................................................................................. 136

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 137

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1. 1. Định nghĩa BERLIN của ARDS ........................................................... 4

Bảng 1. 2. Thông tin chung về màng lọc ............................................................. 22

Bảng 1. 3. Chọn canuyn theo lưu lượng dòng ..................................................... 25

Bảng 1. 4. Thang điểm RESP .............................................................................. 43

Bảng 1. 5. Thang điểm PRESERVE ..................................................................... 45

Bảng 3. 1. Đặc điểm về tuổi của đối tượng nghiên cứu ....................................... 65

Bảng 3. 2. Đặc điểm về giới của đối tượng nghiên cứu ....................................... 65

Bảng 3. 3. Đặc điểm bệnh lý nền của đối tượng nghiên cứu ............................... 66

Bảng 3. 4. Nguyên nhân ARDS trong nhóm nghiên cứu ..................................... 67

Bảng 3. 5. Mức độ nặng của bệnh trước ECMO ................................................. 68

Bảng 3. 6. Một số đặc điểm lâm sàng trước ECMO ............................................ 69

Bảng 3. 7. Một số đặc điểm cận lâm sàng của nhóm nghiên cứu trước ECMO .. 70

Bảng 3. 8. Đặc điểm khí máu trước ECMO của nhóm nghiên cứu ..................... 71

Bảng 3. 9. Các biện pháp điều trị trước ECMO ................................................... 71

Bảng 3. 10. Hỗ trợ thở máy trước ECMO ............................................................ 72

Bảng 3. 11. Một số thông số liên quan đến sử dụng VV ECMO ở thời điểm ban

đầu ........................................................................................................................ 73

Bảng 3. 12. Thời gian VV – ECMO trung bình trong nghiên cứu ...................... 74

Bảng 3. 13. Các nguyên nhân tử vong trong nhóm nghiên cứu........................... 76

Bảng 3. 14. Thay đổi nhịp tim (chu kỳ/phút) trong quá trình ECMO. ................ 77

Bảng 3. 15. Thay đổi huyết áp (mmHg) trong quá trình ECMO ......................... 78

Bảng 3. 16. Thay đổi SOFA trong quá trình ECMO của nhóm nghiên cứu........ 80

Bảng 3. 17. Diễn biến của PaO2 máu trong quá trình ECMO ............................. 81

Bảng 3. 18. Thay đổi PaCO2 giữa nhóm cai ECMO thành công và thất bại ...... 84

Bảng 3. 19. Diễn biến pH trong quá trình ECMO ............................................... 87

Bảng 3. 20. Diễn biến của HCO3 giữa nhóm thành công và thất bại .................. 89

Bảng 3. 21. Biến chứng của kỹ thuật VV - ECMO trong nghiên cứu. ................ 91

Bảng 3. 22. Các biến chứng trong quá trình VV - ECMO................................... 91

Bảng 3. 23. Số lượng tiểu cầu trung bình (G/l) trong quá trình VV- ECMO ...... 92

Bảng 3. 24. Diễn biến prothrombin (%) trong quá trình VV - ECMO ................ 93

Bảng 3. 25. Số lượng trung bình của các chế phẩm máu phải truyền trong nghiên

cứu ........................................................................................................................ 94

Bảng 3. 26. Vị trí nhiễm khuẩn và tình trạng sốc nhiễm khuẩn .......................... 95

Bảng 3. 27. Các căn nguyên vi sinh vật gây ra nhiễm khuẩn .............................. 96

Bảng 3. 28. Mối liên quan giữa thời điểm thay đổi SOFA với cai ECMO thành

công ...................................................................................................................... 97

Bảng 3. 29. Mối liên quan giữa thay đổi PaO2 và cai ECMO thành công .......... 98

Bảng 3. 30. Giá trị của bảng điểm RESP liên quan đến cai ECMO .................... 99

Bảng 3. 31. Giá trị của bảng điểm PRESERVE liên quan đến cai ECMO và tiên

lượng sống .......................................................................................................... 100

Bảng 3. 32. Một số yếu tố tiên lượng khi phân tích đơn biến ............................ 101

Bảng 3. 33. Một số yếu tố tiên lượng khi phân tích đa biến .............................. 103

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3. 1. Kết quả điều trị VV - ECMO cho bệnh nhân ARDS nặng ............ 74

Biểu đồ 3. 2. Tỉ lệ sống và tử vong ở thời điểm ra viện ...................................... 75

Biểu đồ 3. 3. Diễn biến bệnh nhân sống và tử vong theo thời gian (ngày) ......... 75

Biểu đồ 3. 4. Diễn biến huyết áp của nhóm sống và tử vong .............................. 79

Biểu đồ 3. 5. Diễn biến PaO2 (mmHg) trong quá trình ECMO của nhóm bệnh

nhân sống và tử vong. .......................................................................................... 82

Biểu đồ 3. 6. Tỷ lệ bệnh nhân đạt mục tiêu về PaO2 của nhóm nghiên cứu ........ 83

Biểu đồ 3. 7. Biểu đồ diễn biến PaCO2 (mmHg) của nhóm sống và tử vong trong

ECMO. ................................................................................................................. 85

Biểu đồ 3. 8. Tỉ lệ PaCO2 đạt mục tiêu trong quá trình ECMO .......................... 86

Biểu đồ 3. 9. Diễn biến của pH giữa nhóm sống và nhóm tử vong ..................... 88

Biểu đồ 3. 10. Diễn biến của HCO3 (mmol/l) giữa nhóm sống và nhóm tử vong

.............................................................................................................................. 90

Biểu đồ 3. 11. Biểu đồ đường cong ROC của điểm RESP .................................. 99

Biểu đồ 3. 12. Biểu đồ đường cong ROC của điểm PRESERVE trong nghiên cứu

............................................................................................................................ 101

DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ

Hình 1. 1. Phế nang bình thường và phế nang tổn thương trong giai đoạn cấp 43,53

................................................................................................................................ 7

Hình 1. 2. Cấu tạo hệ thống ECMO 141 ................................................................ 19

Hình 1. 3. Hình ảnh bơm li tâm ........................................................................... 20

Hình 1. 4. Bơm cơ học máy Terumo Vincent Pellegrino .................................... 21

Hình 1. 5. Màng ECMO hãng Terumo ................................................................ 22

Hình 1. 6. Ống thông đường vào tĩnh mạch (màu trắng) và thiết bị nong mạch

máu kèm theo (màu xanh) .................................................................................... 23

Hình 1. 7. Ống thông đường vào động mạch (a) và ống thông có kèm theo thiết

bị nong kèm theo (b) 141 ....................................................................................... 23

Hình 1. 8. Các cách đặt canuyn trong kỹ thuật ECMO ....................................... 24

Hình 1. 9. Mối liên quan giữa nồng độ hemoglobin và hàm lượng oxy trong máu

động mạch145. ....................................................................................................... 27

Hình 1. 10. Mối tương quan giữa DaO2;VO2 trong điều kiện bình thường145 ... 27

Hình 1. 11. Mối tương quan giữa DaO2: VO2 trong điều kiện bình thường145 .. 28

Hình 1. 12. ECMO tĩnh mạch-động mạch ........................................................... 33

Hình 1. 13. VA ECMO tại khoa HSTC Bạch Mai ............................................... 33

Hình 1. 14. Đường tái tưới máu (RR) .................................................................. 34

Hình 1. 15. Catheter tái tưới máu chi dưới tại Bệnh viện Bạch Mai ................... 34

Hình 2. 1. Sơ đồ nghiên cứu ................................................................................. 63

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (Acute Respiratory Distress Syndrome –

ARDS) rất thường gặp, chiếm 10,4% và 23,4% phải thông khí nhân tạo trong tổng

số các bệnh nhân tại khoa các khoa Hồi sức tích cực1

. Mặc dù nhiều biện pháp điều

trị đã được chứng minh là hiệu quả đối trong điều trị ARDS như thông khí nhân tạo

theo chiến lược bảo vệ phổi2,3, PEEP cao4,5, giãn cơ6

và thông khí nhân tạo nằm

sấp7–10. Tuy nhiên, tỉ lệ tử vong của các bệnh nhân ARDS vẫn còn rất cao, lên đến

40 – 70%1,6,11–14 và tăng theo mức độ của ARDS 1,13

.

Do tình trạng giảm oxy máu trơ, không đáp ứng với các biện pháp điều trị

truyền thống nói trên dẫn đến tử vong và trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể

(Extracorporeal Membrane Oxygenation, viết tắt là ECMO) là một biện pháp cứu

cánh cuối cùng15–21. Nhờ có các trao đổi oxy và CO2 qua màng ECMO mà chúng ta

có thể cài đặt các phương thức thở máy ở mức tối thiểu, giúp cho phổi nghỉ và tránh

các tổn thương phổi liên quan đến thở máy và qua đó chờ đợi phổi hồi phục hoặc

chờ ghép phổi, tim phổi22–26. Có hai phương pháp ECMO tĩnh mạch tĩnh mạch và

tĩnh mạch động mạch, tuy nhiên ECMO tĩnh mạch – tĩnh mạch được chỉ định trong

trường hợp ARDS nặng không có sốc hoặc có sốc nhưng liều vận mạch không cao.

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy tỉ lệ sống của các bệnh nhân ARDS nặng từ 50 – 71%

khi được áp dụng ECMO và cao hơn so với các nhóm chứng lịch sử 27–31. Đặc biệt

là nhóm bệnh nhân bị cúm A/H1N1 có tiên lượng tốt hơn khi thực hiện ECMO

28,29,31. Các nghiên cứu cũng cho thấy, các trường hợp ARDS nặng được chuyển đến

các trung tâm ECMO có tỉ lệ tử vong và tàn tật thấp hơn khi để ở các trung tâm điều

trị không có ECMO 32,33. Trong đại dịch COVID 19, ECMO cũng đã được áp dụng

cho các trường hợp ARDS nặng do SARS – CoV – 234–37 với tỉ lệ cứu sống 49%38

.

Trong 10 năm vừa qua, sau đại dịch cúm A/H1N1 trên thế giới thì ECMO đã

được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Hiện nay, trên thế giới có hơn gần 1000

2

trung tâm ECMO đã đăng kí với ELSO với hơn 150000 bệnh nhân được chạy

ECMO, trong đó có hơn 33000 trường hợp suy hô hấp và cứu sống lên đến 67%,

hơn 32000 người suy tuần hoàn và tỉ lệ cứu sống lên đến 59%38

.

Ở Việt Nam, kỹ thuật ECMO đã được áp dụng khoảng 10 năm nay tại các

bệnh viện như Bạch Mai, Chợ Rẫy… và hiện nay đã có rất nhiều bệnh viện tỉnh đã

áp dụng được kỹ thuật này. Tuy nhiên, chưa có công trình nào công bố kết quả áp

dụng cho các trường hợp suy hô hấp cấp tiến triển nguy kịch.

Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu: “Đánh giá kết quả áp dụng

kĩ thuật tim phổi nhân tạo để điều trị hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển

nặng” với 3 mục tiêu sau:

1. Đánh giá hiệu quả kĩ thuật tim phổi nhân tạo tĩnh mạch - tĩnh mạch (VV

ECMO) để điều trị hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển nặng.

2. Đánh giá các tác dụng không mong muốn và biến chứng của kĩ thuật tim

phổi nhân tạo tĩnh mạch – tĩnh mạch (VV ECMO) ở bệnh nhân hội chứng

suy hô hấp cấp tiến triển nặng.

3. Một số yếu tố liên quan đến tiên lượng cai ECMO thành công.