1 giới thiệu

C S Ơ Ở

KHOA H C V T LI U Ọ Ậ Ệ

PGS.TS ĐỖ QUANG MINH

BỘ MÔN CÔNG NGHỆ VẬT LIỆU SILICATE

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Tp HCM.

GI I THI U MÔN H C Ớ Ệ Ọ

 Tên môn h c ọ

 Vai trò, v trí trong ch ng trình đào t o ị ươ ạ

 Cách th c d y và h c: Lý thuy t + Bài t p ứ ạ ọ ế ậ

 Tài li u tham kh o: ệ ả

 Ti ng Vi t: ế ệ

 1 – Lê Công D ng, ưỡ V t li u h c, Nxb KHKT Hà N i, Hà N i 1997 ậ ệ ọ ộ ộ

 2 – Đ Quang Minh, Hóa h c ch t r n, Nxb ĐHQG Tp HCM 2016. ỗ ọ ấ ắ

 Ti ng Anh: ế

 1 – Calister W.D., Material Science & Engineering – An

Introduction, 7th edition, Wiley&Son, New York, USA, 1989

 2 – Van Vlack L.H., Elements of Material Science & Engineering 6th

edition, Wesley, Massachusetts, USA, 1989

KHÁI NI M V V T LI U Ệ Ề Ậ Ệ

 Vật liệu :

- sản phẩm công nghệ với chất liệu

và tính chất cần thiết

- hình dạng, kích thước phù hợp mục

đích sử dụng

 KHVL: Làm rõ sự thống nhất:

thành phần – cấu trúc – tính chất –

công nghệ

THÀNH

PHẦN

CẤU

TRÚC

CÔNG

NGHỆ

TÍNH

CHẤT

KHOA H C V T LI U Ọ Ậ Ệ

 Quan h c u trúc - tính ch t: ệ ấ ấ

 - Gi i thích s v t, hi n t ng ả ự ậ ệ ượ

 - K thu t ch t o v t li u v i tính ch t d ỹ ậ ế ạ ậ ệ ớ ấ ự

báo

 Kỹ thuật (hay coâng nghệ): Quaù trình vaø

thieát bò saûn xuaát ra vaät lieäu.

 Phaân loaïi theo coâng ngheä: Nhöõng quaù

trình chung nhaát veà chuaån bò nguyeân lieäu,

taïo hình, bieán ñoåi chaát…

 Phoå bieán hôn laø phaân loaïi theo nhoùm

thaønh phaàn, caáu truùc vaø tính chaát vaät

lieäu.

AND REMEMBER:

MATERIALS “DRIVE” OUR

SOCIETY!

 Ages of “Man” we survive based on the materials we control

 Stone Age – naturally occurring materials

 Special rocks, skins, wood

 Bronze Age

 Casting and forging

 Iron Age

 High Temperature furnaces

 Steel Age

 High Strength Alloys

 Non-Ferrous and Polymer Age

 Aluminum, Titanium and Nickel (superalloys) – aerospace

 Silicon – Information

 Plastics and Composites – food preservation, housing, aerospace

and higher speeds

 Exotic Materials Age?

 Nano-Material and bio-Materials – they are coming and then …

NH NG KHÁI NI M KHÁC Ữ Ệ

 V t li u tiên ti n (Advanced Materials): ậ ệ ế Bán d n ẫ

(Semiconductor), Y sinh (Nanomaterials), Nano

(Nanomaterials), Thông minh (Smart Materials).

 Công ngh cao (Hightech): ệ Công ngh (k thu t đi u ệ ỹ ậ ề

khi n t đ ng m c cao, s n ph m không m i. Năng su t ể ự ộ ứ ả ẩ ớ ấ

cao, giá thành gi m, không ô nhi m) ả ễ

 V t li u môi tr ng (Ecomaterials): Công ngh xanh ậ ệ ườ ệ

t o v t li u không (ho c ít) phát th i ô nhi m môi ạ ậ ệ ặ ả ễ

tr ng. ườ

 V t li u nano: ậ ệ Lo i v t li u nh ng h t kích th c ạ ậ ệ ữ ạ ướ

nano quy t đ ng tính ch t ế ị ấ

 Nh ng yêu c u v t li u hi n đ i: ữ ầ ậ ệ ệ ạ Trong nh ng lĩnh v c ữ ự

ứ ụ ệ ọ ng d ng công ngh khác nhau (y sinh, quang h c, nguyên

t , phóng x , truy n thông,…). ử ạ ề

C U TRÚC Ấ

 Theo kích th c, phân thành b n m c (mang tính t ng ướ ố ứ ươ

đ i): ố

 C u trúc nguyên t (<10 ấ ử -9m)

 C u trúc tinh th (10 ấ ể -9 - 10-7 m)

 C u trúc vi mô (10 ấ -7 - 10-3 m)

 C u trúc vĩ mô (> 10 ấ -3 m)

KHÁI NI M V CÁC D NG T N T I V T CH T Ệ Ề Ạ Ồ Ạ Ậ Ấ

 Vaät chaát: raén, loûng hoaëc khí (thường hoặc plazma).

 Loûng+Khí: phần tử lieân keát yeáu nhaát, chuyeån ñoäng töï

do.

-Loûng keát tinh: tinh theå loûng.

 Chaát raén: -Lieân keát chaët, hình daïng xaùc ñònh.

-Tinh theå hoaëc voâ ñònh hình

-Tinh theå: caùc phaàn töû theo quy luaät ñoái xöùng,

tuaàn hoaøn;

-Voâ ñònh hình: caùc phaàn töû hoãn ñoän, khoâng theo

traät töï.

Voâ ñònh hình traïng thaùi trung gian giöõa chaát raén

vaø chaát loûng (hữu cơ: polymer. Vô cơ: thủy tinh).

-Töông töï chaát raén: khoâng bieán ñoåi hình daïng theo bình

chöùa, nhöõng tính chaát vaät lyù nhö ñoä cöùng, tính ñaøn

hoài, trong suoát...

-Töông töï chaát loûng: ñoä ñoàng nhaát, baát ñoái xöùng....